Từ trên xe, Ronen Pelleg, một nông dân gần 60 tuổi, bước xuống trong bộ đồ màu xanh không còn mới cùng đôi giày lấm lem đất. Bằng khả năng giao tiếp tiếng Anh trôi chảy, Pelleg chậm rãi giới thiệu các khu nông trại do kibbutz của ông phát triển.
|
|
1 Được định hình hồi thập niên 1910, kibbutz là khu định cư của người Do Thái. Hiểu đơn giản, đây là một cộng đồng kiểu “hợp tác xã” được phát triển theo mô hình Do Thái. Hiện nay, theo công bố của chính phủ Israel, nước này có khoảng 270 kibbutz, với khoảng 127.000 người đang định cư. Nằm trong số đó, kibbutz mà ông Pelleg sinh sống có tên Yad Mordekhay, nơi gắn liền với một sự kiện lịch sử quan trọng thuở Israel vừa lập quốc.
Cách đây 65 năm, tại Yad Mordekhay, 120 người Do Thái chỉ với súng cá nhân, 2 súng máy cùng 2 khẩu súng cối đã kìm chân 1.000 binh sĩ Ai Cập, được hỗ trợ bởi pháo binh, xe tăng và cả máy bay, suốt 5 ngày. Nhờ đó, Israel có thêm thời gian để củng cố lực lượng, góp phần quan trọng vào chiến thắng sau đó trước liên quân Ả Rập. Sự kiên cường của những người Do Thái tại Yad Mordekhay, đơn giản vì họ muốn giữ vững một quốc gia mà, như lời bà Golda Meir (*) nói, dân tộc này đã chờ đợi suốt 2.000 năm mới có thể tái lập.
|
|
Ngược dòng quá khứ, theo các tài liệu lịch sử, khoảng thế kỷ 13 trước Công nguyên, sau bao năm sống kiếp ly hương ở Ai Cập, nhà tiên tri Moses đã dẫn dắt dân tộc Do Thái cổ để trở về vùng đất Israel hiện nay. Câu chuyện gắn liền với huyền sử “xẻ đôi biển Đỏ” mà người ta vẫn thường nhắc đến.
Tiếp đó, họ phải chịu đựng bao biến cố trong hơn 1.000 năm, để rồi một lần nữa phải ly hương do bị các đế chế khác trục xuất. Kể từ đây, họ lại bắt đầu lưu lạc khắp thế giới trong suốt 2.000 năm. Thế nhưng, khoảng thời gian 2.000 năm dài đằng đẵng không đủ sức chôn vùi ý chí dân tộc này và phong trào phục quốc Do Thái, do Theodor Herzl (1860 - 1904) sáng lập, đã hình thành trở lại vào cuối thế kỷ 19. Tuy nhiên, người Do Thái phải chờ thêm nửa thế kỷ, đến năm 1948 mới tái lập quốc gia Israel với diện tích ngày nay chỉ hơn 20.000 km2. Khó khăn chưa dừng lại, cũng vào năm 1948, họ lại phải đối mặt với cuộc tấn công của liên quân Ả Rập. Chiến tranh còn tràn qua đất nước này vài lần nữa.
2 Quay lại với thực tại, bãi chiến trường xưa, ở Yad Mordekhay, cách nơi Pelleg đứng nói chuyện với chúng tôi chỉ vài trăm mét, nhưng người ta không còn cảm nhận được dấu vết gì của cuộc chiến ngày trước. Thay vào đó, Yad Mordekhay đang là một khu định cư trù phú của khoảng 700 người dân. Họ bất chấp đất đai cằn cỗi, ngày đêm chăm bón cho hơn hàng chục héc ta cây ăn trái, rau củ. Đó là chưa kể đến đàn bò sữa hơn 1.000 con, trang trại mật ong, nuôi gà lấy thịt… Ngay chỗ Pelleg đứng, một cánh đồng bông bát ngát vẫn phát triển xanh tốt giữa mặt đất đang nứt ra vì nắng nóng. Để làm được điều đó, nếu trong quá khứ người Israel từng “xẻ đôi biển Đỏ” thì nay họ đang “xẻ đôi cát sỏi” để cây xanh phát triển.
Tại Yad Mordekhay, một trung tâm xử lý, tái chế nước hiện đại được xây dựng, do một công ty Israel là Aqwise cung cấp công nghệ, đáp ứng nhu cầu tưới tiêu cho cả khu định cư này. Kibbutz Yad Mordekhay còn lắp đặt một hệ thống ống dẫn để đưa nước đến cho từng gốc cây. Phải nói rằng, Israel đã phát triển một mạng lưới xử lý, cung cấp nước hoàn hảo khi đâu đâu trên đất nước này người ta cũng dễ dàng nhìn thấy các ống dẫn nước đưa đến từng gốc cây, theo một lưu lượng phù hợp để đảm bảo xanh tốt. Thậm chí, những bụi cỏ trên các xa lộ dài hàng chục km cũng được tưới tiêu giống như thế.
Đó chính là cách mà người Israel đang tạo nên sự phát triển mạnh mẽ cho nông nghiệp dù chẳng nhận được sự ưu đãi nào từ thiên nhiên. Nhờ vậy, dù chỉ 2% trong tổng số 3,3 triệu lao động (tổng dân số xấp xỉ 8 triệu người) tham gia nông nghiệp nhưng tạo ra giá trị hằng năm vượt mốc 4 tỉ USD. Trong đó, 270 kibbutz đóng góp khoảng 1,7 tỉ USD cho nông nghiệp. Bất ngờ hơn, không chỉ giới hạn trong trồng trọt chăn nuôi, các khu định cư còn tạo ra sản lượng công nghiệp hằng năm lên đến 8 tỉ USD. Tại các kibbutz, bên cạnh những trang trại còn có nhiều công ty nổi tiếng khắp thế giới. Điển hình như Công ty Netafim, ở khu định cư Hatzerim, đang hoạt động trên 150 nước, doanh thu hằng năm không dưới 300 triệu USD.
3 Những điều đó nằm trong một chuỗi liên tục các bất ngờ khiến những ai lần đầu đặt chân đến Israel đều phải ngạc nhiên. Dẫu biết rằng, những xung đột quân sự hầu hết chỉ diễn ra ở khu Bờ Tây hay Dải Gaza chứ hiếm khi ảnh hưởng đến Tel Aviv. Thế nhưng, người ta vẫn không khỏi ngạc nhiên khi hiếm gặp một cảnh sát nào, chứ đừng nói đến binh sĩ, trên suốt tuyến đường dài hàng chục km từ sân bay Ben Gurion về đến trung tâm Tel Aviv nằm êm ả bên bờ Địa Trung Hải. Ngày ngày, ngay bến tàu sát bờ biển ở trung tâm Tel Aviv, quán xá hoạt động xôm tụ thâu đêm suốt sáng. Chẳng có dấu hiệu nào về những lớp an ninh ở Tel Aviv, thành phố lớn nhất của đất nước Israel đang tồn tại giữa bao quốc gia thù địch. Thậm chí, tại Jerusalem, một nơi mà nhiều bên đang tranh giành, người viết cũng chỉ bắt gặp vài cảnh sát trong suốt buổi chiều dạo phố. Ngay cả tại nơi xử lý nước chính của Mekorot, công ty cấp nước quốc gia Israel, không có bất cứ một nhân viên an ninh nào hiện diện. Thắc mắc này khiến tôi phải buột miệng hỏi vị lãnh đạo của Mekorot rằng: “Một nơi quan trọng thế này nhưng tôi không thấy nhân viên an ninh nào?”. Đáp lại, tôi chỉ được nhận một nụ cười khó hiểu.
|
|
Sự khó hiểu đến thán phục còn trỗi lên khi người ta tận mắt chứng kiến người Do Thái xẻ núi, đào đá để xây dựng những khu định cư trù phú, những xa lộ hơn 10 làn xe kéo dài cả trăm km ở Israel.
Thế nhưng, dường như đất nước này vẫn còn hừng hực khí thế phát triển khi tại Tel Aviv lẫn Jerusalem, các công trình vẫn đang ngày đêm hoạt động để hình thành nên những tòa nhà cao chót vót. Tất cả ghi lại trong lịch sử thế giới về một kỳ tích mới mà người Do Thái đang tạo ra bên bờ Địa Trung Hải.
Ngô Minh Trí
(*) Golda Meir (1898 - 1978) làm Thủ tướng Israel từ năm 1969 - 1974
>> Israel dạy an ninh mạng từ lớp 10
>> Tổng thống Putin: Không thể chấp nhận việc Iran dọa Israel
>> Mỹ làm lộ bí mật quân sự Israel
>> Lộ tẩy căn cứ tên lửa mật của Israel
>> Israel lại tiếp tục không kích Syria?
>> Đăng hình "nghèo" lên Facebook, nữ chiến binh Israel bị kỷ luật
>> Đặc nhiệm Israel “xâm nhập Syria”
Bình luận (0)