Những năm tám mươi, trong khi khán giả thiếu nhi trong nước điên cuồng với bộ phim hoạt hình Hãy đợi đấy thì Phương Hoa cắp cặp sang Liên Xô học. Khi ấy, Phương Hoa được xem nhiều phim hoạt hình hơn hẳn. “Lúc đó tôi mới biết có những bộ phim hoạt hình chỉ một, hai phút thôi. Nhưng cực kỳ hay, cô đọng, triết lý...”, chủ nhân của nhiều giải vàng phim hoạt hình nói.
Một bộ phim mà Phương Hoa thích tới giờ, chỉ chừng hai phút. “Trên màn hình đen xuất hiện một hình người. Hình người đơn giản vô cùng, thậm chí không có mắt, mũi, miệng. Rồi máy quay rút ra xa. Trước mặt con người ấy có một con đường thẳng. Người đó bước đi, từng âm thanh “kịch kịch kịch” vang lên. Rồi hình người dừng lại. Trước mặt anh ta con đường rẽ làm đôi. Sau một hồi lưỡng lự, người đó tự tách thành hai nửa; một nửa đi theo đường này, còn một nửa đi theo đường kia. Hai nửa hình người đi tiếp trên hai con đường khác nhau... Rồi trước mặt chúng, con đường lại tách tiếp làm đôi. Thế là nó lùi lại, lại “kịch kịch” trở về điểm xuất phát đầu tiên. Nhưng khi hai nửa hình người ghép lại với nhau thì nó không khớp nữa. Nó không thể trở lại thành hình người như lúc ban đầu. Người xem lại thấy nó đổ ập xuống trong tiếng “kịch”. Kết thúc! Người lớn hay trẻ con họ hiểu đến đâu thì hiểu”, bà nhớ lại.
Những bộ phim hoạt hình vừa cô đọng, triết lý vừa giàu tính nhân văn sau này ảnh hưởng rất nhiều tới sáng tác của Phương Hoa. Có thể thấy những tạo hình nhân vật tròn trịa, với khuôn mặt biểu cảm cực kỳ dễ thương theo cách của các bé 3 - 5 tuổi vẫn thể hiện. Nếu sự dễ thương khiến trẻ mê, thì tính triết lý đã đôi lần làm Phương Hoa bị phiền toái.
|
|
“Có lẽ trong mấy chục năm lịch sử phim hoạt hình Việt Nam, phim Xe đạp là trường hợp bị duyệt gắt nhất”, bà nhớ lại. Phim sau đó được giải vàng liên hoan phim nhưng khi “mang bầu” thì “nghén” ghê gớm. Câu chuyện thật đơn giản, một chiếc xe đạp đang đi trên đường thì gặp nhiều vật cản, trong đó có một con trâu rất to. Nó - bằng cách của mình, vượt qua những vật cản đó để đi đến đích.
“Họ dứt khoát đề nghị tôi phải cắt con trâu đó vì sợ ám chỉ nông dân. Tôi nói, con trâu chỉ là vật cản thôi. Trên con đường người ta đi sẽ gặp rất nhiều vật cản, con trâu chỉ là một. Cái vật cản đấy chỉ là hình ảnh tượng trưng, và người ta phải tìm cách vượt qua bằng cách này hoặc cách khác hay quay lại”, bà nhớ lại. Một ẩn dụ về cuộc đời. Tuy nhiên, cũng có người e sợ ẩn dụ đó. Trường liên tưởng lớn của phim cũng đã tạo điều kiện cho những suy diễn chụp mũ. Rất may là sau nhiều sóng gió, bộ phim vẫn ra đời.
Cũng do trường liên tưởng lớn này, khi mang sang Pháp, Xe đạp được phân loại dành cho lứa tuổi từ 4 - 70. Mỗi thế hệ khi xem phim sẽ có cảm nhận khác nhau tùy theo trải nghiệm của chính mình. Sau này, khi đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng người Pháp Prakash Topsy đến Việt Nam giảng dạy nghiệp vụ, ông cho biết đã xem hơn 300 tập phim hoạt hình Việt Nam. Thế mà trong số đó, chỉ duy nhất một bộ phim ông thích - chính là Xe đạp. Thích, bởi phim có tính khái quát cao, cách thể hiện mạch lạc, gần gũi với khán giả trong nước và dễ hiểu với khán giả quốc tế.
Ứng biến
Cũng như nhiều người làm hoạt hình ở Việt Nam, Phương Hoa làm nghề trong khó khăn về cả kỹ thuật cũng như kinh phí. Nhưng cái khó và đau xót nhất chính là kênh quảng bá. Phim hoạt hình Việt làm ra, được chiếu rất ít. Chính vì vậy khán giả nhỏ tuổi của chúng ta gần như không được xem phim hoạt hình Việt.
"Tôi mơ ước hoạt hình Việt có một kênh riêng trên sóng truyền hình. Ngày trước phim truyền hình Việt Nam cũng không làm được nhiều. Nhưng từ khi có chủ chương phủ sóng 50% phim Việt trên truyền hình thì phim truyền hình đã phát triển vượt bậc. Từ chỗ chỉ sản xuất được vài chục tập phim một năm thì nay đã lên đến hàng ngàn tập phim một năm. Nếu không khuyến khích thì chẳng thể có gì”, bà nói.
Ao ước là vậy, nhưng bà cũng có cách tính riêng để vẫn đến được với trẻ. Từ phim, bà chọn hình, lược lại và thay đổi vẽ thành truyện tranh. “Phim hàng nghìn ảnh thì mình kể câu chuyện chỉ có 30 trang thôi. Nội dung phim như thế nhưng khi mình viết lời văn rất ngắn gọn thôi. Hình ảnh phải cô đọng”. Bà nói về bộ tranh truyện Voi Cà Chua và chim sẻ Su Su mới được NXB Trẻ ấn hành.
Một dự án khác cũng được bà bật mí - bộ phim chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ dự kiến sẽ được làm vui hơn, hài hước hơn và nhiều hành động hơn. Tuy nhiên bộ phim vẫn phải giữ được điều hấp dẫn mà truyện đã đem lại cho các em.
Có vẻ, chiếc xe đạp Phương Hoa vẫn đang tiếp tục con đường vượt qua con trâu của mình! Vì bà biết khi chinh phục được đỉnh núi này lại còn đỉnh núi khác cao hơn đang chờ phía trước.
|
Chuyên mục Sáng tạo vì khát vọng Việt giới thiệu chân dung những người bạn của Trung Nguyên, bất kể tuổi tác, thành phần, trong hay ngoài nước... Họ là những con người đang ngày đêm miệt mài sáng tạo trong các lĩnh vực chuyên môn, đóng góp trí não, tâm sức, truyền đi ngọn lửa khát vọng, tạo cảm hứng cho thanh niên VN, khơi dậy khát khao đua tranh với thế giới để cùng sáng tạo tương lai một VN hùng mạnh và ảnh hưởng. |
Trinh Nguyễn
>> Ngân Khánh - Ngọc Trai lồng tiếng phim hoạt hình "Epic
>> Phim hoạt hình Việt bao giờ ra rạp ?
>> Thất vọng với doanh thu phim hoạt hình 3D
>> Sẽ có phim hoạt hình 3D về Angry Birds
>> Phim hoạt hình 3D Việt Nam ra rạp
Bình luận (0)