|
Ca sĩ Tùng Dương - người được thị trường và nhiều bảng xếp hạng lựa chọn - Ảnh: Ngọc Thắng |
Lên tiếng về sự bất thường của Bài hát yêu thích, bộ đôi Uyên Linh - Lưu Thiên Hương đã đưa ra bằng chứng về việc Người hát tình ca của họ bị giảm số phiếu và đóng băng lượt nghe. Theo đó, bất thường này đã khiến họ vuột mất giải Ca khúc của năm. “Đó không còn là chuyện của Linh. Công chúng muốn con số bình chọn được rõ ràng hơn, dễ được kiểm chứng hơn. Tự họ kiểm được là tốt nhất”, một nhạc sĩ giấu tên cho biết.
Cũng vì chuyện cần làm rõ này, Làn sóng xanh ở mốc 15 năm quyết định sẽ hâm nóng lại mình bằng cách thay đổi thể thức bầu chọn. Theo đó, bình chọn truyền thống sẽ chỉ chiếm 50% số điểm. Còn lại, kết quả được tính dựa trên lượng nghe, lượng tải nhạc số trên nhaccuatui.com, Vinaphone, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, Phương Nam phim và kho nhạc iTunes và YouTube. “Trên thế giới, Billboard cũng đã lấy lượt nghe xem trên YouTube làm một trong các nguồn để đánh giá giải thưởng này”, bà Nguyễn Hữu Vĩnh Hạnh, đại diện POPS Worldwide, đối tác của YouTube và iTunes tại Việt Nam nói.
“Billboard dựa trên hội đồng nghệ thuật, cũng dựa trên các CD bán chạy”, ca sĩ Tùng Dương nói. Tuy nhiên, cũng theo Tùng Dương, chúng ta chưa thể cập nhật lượng CD để làm căn cứ quan trọng cho một bảng xếp hạng âm nhạc phản ánh đúng thị hiếu công chúng. Bởi lượng tiêu thụ CD chủ yếu rơi vào CD lậu. Chính vì thế, các bảng xếp hạng âm nhạc Việt Nam nên cập nhật thêm các con số từ những đơn vị độc lập như YouTube, iTunes là hợp lý.
Chưa kể, các hệ thống nhạc số này còn thể hiện được phân bổ thị trường nhạc Việt ở nước ngoài. Chẳng hạn, số thống kê từ POPS Worldwide thì thị trường lớn nhất của nhạc Việt Nam trên iTunes là Mỹ, Canada, Úc, châu u, còn thị trường lớn nhất của nhạc Việt Nam trên YouTube là Việt Nam, Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc, Canada, Úc, Nga.
Cái bẫy hit giả
Nhưng ngay cả khi các con số thống kê nhạc số trên là công khai, thì lấy chúng vào xét kết quả trong các bảng xếp hạng âm nhạc không phải không có rủi ro. “Nếu “bà Tưng” bị cấm biểu diễn thì vẫn có thể hát và tung clip lên mạng. Clip này nhiều khả năng có lượng xem, nghe cao. Và điều gì sẽ xảy ra với bảng xếp hạng nếu các ca sĩ liên tục có bài hát nổi kiểu đó. Vì với thị hiếu của công chúng hiện nay thì việc thích những bài không đáng vẫn đang xảy ra”, một ông bầu từng tạo nhiều ngôi sao nói.
Về điều này, ca sĩ Tùng Dương cho rằng: “Các bảng xếp hạng cũng nên học Billboard. Một phần cho ban giám khảo với định hướng Billboard. Phần còn lại cho các thống kê nhạc khách quan, dễ kiểm chứng”.
Cần khách quan vì chúng ta cũng phải tránh những cái bẫy từ các đơn vị cung cấp thông tin. “Chẳng hạn, nếu chỉ lấy con số thống kê tải nhạc chuông từ Vinaphone thì người dùng các mạng điện thoại khác không được quyền là người nghe hay sao?”, ông bầu này nêu câu hỏi.
Chưa kể, nếu các bảng xếp hạng chỉ nhắm vào nhạc số, đặc biệt là các clip trên YouTube, có thể sẽ dẫn đến tình trạng quá nhiều các clip nhàng nhàng về nghệ thuật. Trong khi đó, việc “quỵt” bản quyền cũng đang khiến các nhà sản xuất uể oải không muốn đầu tư vào các sản phẩm âm nhạc có chất lượng cao hơn loại chỉ xem miễn phí trên mạng.
Ngổn ngang là thế nên nhiều lúc chính những người làm âm nhạc tuy mong mà cũng phải tự hỏi một Billboard Việt có cần không, liệu có thể có nó không.
“Điều kỳ diệu của Billboard là nó lại tác động đến chính nó. Nghĩa là khi một bài hát, một nghệ sĩ đạt thứ hạng cao, chính vị trí đó cũng khiến nghệ sĩ bán được thêm nhiều sản phẩm hơn. Chưa kể nó cũng sẽ cho thấy thị hiếu của công chúng”, ca sĩ Tùng Dương nói. Trong khi đó, tại Việt Nam, theo nhạc sĩ Quốc Trung: “Với điều kiện thị trường băng đĩa như hiện nay thì mong gì có một bảng xếp hạng âm nhạc như Billboard. Chúng ta làm gì có thị trường băng đĩa bán, mà chủ yếu là lậu”.
Chính vì thế, để có được Billboard Việt, vấn đề không chỉ nằm ở các nhạc sĩ hay một đơn vị tổ chức bầu chọn. Vấn đề là, việc quản lý bản quyền cũng như các thuê bao điện thoại nhắn tin phải chặt chẽ hơn. Khi đó, các con số dựa trên việc bán đĩa mới là lượng người nghe thật, cũng như số nhắn tin bầu chọn mới không phải là con số khống. Khi đó, Billboard với nghĩa một bảng vinh danh, một tưởng thưởng của thị trường mới có thể xuất hiện.
Trách nhiệm tạo dựng một Billboard, do đó, nằm trong tay các nhà quản lý văn hóa. Họ cần siết vi phạm cũng như có những biện pháp bảo hộ để âm nhạc trong nước phát triển đa dạng, cũng như công chúng tương lai được giáo dục thẩm mỹ kỹ lưỡng hơn. Và điều này, chắc còn phải chờ lâu.
Trinh Nguyễn
>> Madonna được Billboard vinh danh
>> Tạp chí Billboard tôn vinh Taylor Swift
Bình luận (0)