Thủ lĩnh al-Qaeda Ayman al-Zawahiri vừa tuyên bố thành lập chi nhánh tại Ấn Độ nhằm “giương cao ngọn cờ thánh chiến” trên khắp vùng Nam Á.
|
Theo AFP, trong đoạn phim dài 55 phút được đăng tải trên các diễn đàn Hồi giáo ngày 3.9, Ayman al-Zawahiri khẳng định chi nhánh mới với tên gọi “al-Qaeda ở tiểu lục địa Ấn Độ” sẽ “phá tan những đường biên giới nhân tạo” phân chia các cộng đồng Hồi giáo trong khu vực. Al-Qaeda vốn hoạt động tích cực ở Afghanistan và Pakistan nhưng al-Zawahiri tuyên bố sẽ đưa thánh chiến đến Ấn Độ, Bangladesh và Myanmar.
Trong tuyên bố sử dụng lẫn lộn tiếng Ả Rập và tiếng Urdu phổ biến ở Pakistan, al-Zawahiri nói việc thành lập chi nhánh mới là “kết quả của một nỗ lực thần thánh kéo dài hơn 2 năm”. Phản ứng với động thái của al-Qaeda, chính phủ Ấn Độ hôm qua đã ra lệnh tăng cường cảnh giác ở một loạt bang của nước này. “Vấn đề đã được xem xét một cách nghiêm túc. Lệnh báo động đã được ban hành”, Reuters dẫn lời một quan chức Ấn Độ tuyên bố ngày 4.9.
Al-Qaeda lâu nay tự nhận là tổ chức lãnh đạo lực lượng thánh chiến toàn cầu. Tuy nhiên, kể từ sau cái chết của Osama bin Laden vào năm 2011, al-Qaeda phần nào bị lấn lướt bởi các tổ chức dưới trướng, gần đây nhất là IS, tổ chức cực đoan đang phát huy sức mạnh và sự tàn bạo ở Iraq và Syria. Với việc thành lập chi nhánh ở Nam Á, al-Zawahiri dường như muốn khôi phục “hào quang” của mạng lưới từng khiến nước Mỹ bàng hoàng với vụ khủng bố ngày 11.9.2001. “Al-Qaeda là một thực thể được thành lập để truyền bá lời kêu gọi của lãnh tụ Osama bin Laden”, al-Zawahiri tuyên bố, đồng thời kêu gọi các umma (quốc gia Hồi giáo) thúc đẩy thánh chiến chống lại kẻ thù nhằm “giải phóng đất đai, khôi phục chủ quyền và hồi sinh nhà nước Hồi giáo”.
|
Tranh giành quyền lực
Các chuyên gia chống khủng bố nhận định al-Qaeda đang cố gắng “cạnh tranh” với IS, tổ chức đã đánh chiếm nhiều khu vực lãnh thổ ở Iraq và Syria nhằm hiện thực hóa kế hoạch thành lập nhà nước Hồi giáo.
Theo Reuters, al-Qaeda và IS đã “tuyệt giao” vào năm 2013 khi IS mở rộng hoạt động từ Iraq sang Syria. Thời gian qua, thế giới bàng hoàng trước những thông tin, hình ảnh về tội ác của IS tại Iraq và Syria. Cụ thể, IS đã sát hại hàng trăm người Yazidi ở miền bắc Iraq, hàng trăm binh sĩ ở Syria và gần đây đã chặt đầu 2 nhà báo Mỹ, đồng thời đe dọa tiến hành chiến tranh ở Chechnya và vùng Caucasus thuộc Nga.
Tạp chí Foreign Policy nhận định với những gì đạt được ở Iraq và Syria, IS đã nổi lên là “thế lực thánh chiến số 2” và đang ngắm nghía vị trí số 1 của al-Qaeda. “Tất cả những gì IS muốn chính là cái mà al-Qaeda đang có - sự tín nhiệm của bọn khủng bố toàn cầu và sự tôn trọng, ủng hộ, trung thành của các tổ chức khủng bố quốc tế”, tờ này nhận định. Kể từ đầu năm đến nay, một số lượng nhỏ nhưng đáng kể các nhóm phân lập khỏi al-Qaeda đã cam kết trung thành với IS, bao gồm al-Qaeda ở Maghreb Hồi giáo (còn gọi là al-Qaeda ở Bắc Phi).
Lãnh tụ tinh thần của tổ chức khủng bố Jemaah Islamiah Abu Bakar Bashir ở Indonesia cũng tuyên bố trung thành với IS, theo chuyên san The National Interest. Tổ chức thánh chiến Ansar Bayt al-Maqdis ở Ai Cập được cho là có quan hệ chặt chẽ với IS, trong khi nhóm chiến binh Hezb-e-Islami tại Afghanistan đang chuẩn bị gia nhập IS. Tổ chức này cũng đang giành được sự hậu thuẫn mạnh từ cộng đồng cực đoan nói tiếng Anh, bao gồm mạng lưới có tên al-Muhajiroun do giáo sĩ người Anh Anjem Choudary cầm đầu.
Dù có vẻ thắng thế, IS vẫn khó giành được chiến thắng tức thì trước al-Qaeda. Theo Foreign Policy, các thủ lĩnh chi nhánh al-Qaeda đã tuyên thệ bayat, lời thề trung thành có tính ràng buộc về tôn giáo, với al-Zawahiri. Chính sức mạnh mang tính biểu tượng này là một yếu tố then chốt để duy trì mạng lưới al-Qaeda trong giai đoạn hiện tại. Tuy nhiên, sự phân tán quyền lực là một nguy cơ không nhỏ với al-Qaeda. Mới đây, Taliban ở Pakistan trở nên chia rẽ trước tác động từ những thành công của IS ở Iraq và Syria. Theo đó, một phái muốn tiếp tục liên kết al-Qaeda trong khi phái còn lại đánh giá cao IS dù chưa có kế hoạch gia nhập nhóm này.
Theo các chuyên gia, tình trạng mất đoàn kết sẽ gây tổn hại chính al-Qaeda bởi các nhóm ly khai sẽ quay sang giành giật tài nguyên và sự ủng hộ, cũng như dành thời gian tàn sát lẫn nhau hơn là tấn công “kẻ thù”. Một số người ủng hộ thánh chiến cũng coi al-Zawahiri là “con rùa rút đầu” khi giữ im lặng kể từ lúc IS tuyên bố thành lập nhà nước Hồi giáo hồi tháng 6, cũng như không phản ứng với việc thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdad khi tự xưng là “vua Hồi giáo” và kêu gọi các tín đồ tuân phục.
Trùng Quang
>> Al-Qaeda quyết đối đầu IS
>> Al-Qaeda tuyên bố lập nhánh mới ở Ấn Độ
>> Vụ cắt đầu nhà báo Mỹ James Foley: IS tàn bạo không kém al-Qaeda
>> Bắt cóc để gây quỹ của al-Qaeda
>> ISIL khiêu khích al-Qaeda, Taliban
Bình luận (0)