Pele tên thật là Edson Arantes do Nascimento. Ông sinh ngày 23.10.1940 tại Tres Coracoes, bang Minas Gerais, miền nam Brazil. Cha của Pele là cựu cầu thủ của Fluminense, ông Dondinho. Mẹ ông là bà Celeste Arantes. Trong gia đình, Pele là anh cả, dưới ông còn có một em gái.

Từ bé, vì nghèo khó nên ông phải đi đánh giày để kiếm thêm thu nhập cho gia đình. Yêu thích đá bóng nhưng không đủ khả năng mua 1 quả bóng, Pele nhồi giấy vào tất để làm bóng chơi. Pele từng kể lại trong cuốn tự truyện mang tên Pele – Cuộc đời và thời đại, về tuổi thơ của ông: “Và cứ thế chúng tôi tồn tại. Nhưng khi lớn lên, tôi bắt đầu hiểu thế nào là nghèo đói. Nghèo đói là lời nguyền làm suy yếu tâm trí, hút cạn tinh thần và đầu độc cuộc sống. Khi không thiếu thốn, dù chỉ là những thứ đơn giản như đủ thức ăn trong nhà hoặc một số tiền nhỏ đủ để trả tiền thuê nhà, chúng tôi đã rất hạnh phúc.

Trong ngôi nhà nhỏ ấy tràn ngập tình yêu thương để vượt qua những khó khăn. Nhưng cũng có nhiều cuộc tranh cãi gay gắt, những lời buộc tội cay nghiệt, những trận chiến đớn đau vì thiếu nhu yếu phẩm, những thứ mà mẹ Dona Celeste khư khư cho rằng đương nhiên phải có, vì cha tôi Dondinho đã được hứa hẹn công việc đó”.

Tuy nhiên, tình yêu với quả bóng trong cậu bé Pele chưa bao giờ tắt. Cùng với những cậu bé trong xóm, Pele đã lập nên một đội bóng có tên Ameriquinha để tập luyện và tham gia một giải đấu dành cho thanh thiếu niên ở địa phương.

Năm 11 tuổi, Pele lọt vào mắt xanh của Waldemar de Brito, một cầu thủ hàng đầu của quốc gia. Brito được cho là đã giới thiệu Pele với các HLV những đội bóng lớn, mạnh dạn tuyên bố rằng Pele sẽ là cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới. Từ đó, Pele chính thức bước chân vào con đường đá bóng chuyên nghiệp khi gia nhập CLB Santos – đội bóng chuyên nghiệp bậc nhất Brazil lúc bấy giờ.

Dưới màu áo đội bóng bang Sao Paulo, Pele nhanh chóng tỏa sáng. Ở tuổi 16, ông có bàn thắng đầu tiên trong sự nghiệp. Và ngay mùa giải đó, chàng trai trẻ đã đoạt danh hiệu Vua phá lưới.

Tháng 7.1957, khi mới 16 tuổi 9 tháng, Pele ghi bàn giúp Brazil hạ kình địch Argentina 2-1 ngay tại thánh địa Maracana. Pha lập công giúp ông hiện vẫn giữ kỷ lục cầu thủ trẻ nhất ghi bàn trong lịch sử đội tuyển Brazil.

Nhờ chuỗi phong độ ấn tượng, Pele lọt vào mắt xanh của HLV Vicente Feola. Ở tuổi 17, tài năng trẻ Santos gây lên cơn sốt tại xứ sở samba khi được triệu tập vào đội tuyển Brazil dự World Cup 1958.

Ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh trên đất Thụy Điển trở thành show diễn của Pele. Dù chỉ vào sân từ trận cuối vòng bảng do chấn thương đầu gối trước World Cup, thần đồng 17 tuổi vẫn tỏa sáng rực rỡ với 6 bàn thắng, 1 bàn ở tứ kết, hat-trick tại bán kết và cú đúp trong trận chung kết, đưa Brazil lần đầu tiên bước lên đỉnh thế giới.

Chiến tích ở World Cup 1958 biến Pele thành vị thánh sống trong mắt người hâm mộ xứ samba. Với tốc độ và kỹ năng điêu luyện cộng thêm sức mạnh ngoại hình, Pele đã được các câu lạc bộ hàng đầu thế giới mời gọi. Dẫu vậy, Pele lại không thể chuyển tới châu Âu thi đấu bởi câu chuyện đáng kinh ngạc. Năm 1961, Tổng thống Brazil, Janio Quadros, quyết định sử dụng quyền lực của mình để thúc đẩy Nghị viện đưa ra điều luật coi Pele như... "báu vật quốc gia" trong 10 năm. Bởi vậy, trong suốt sự nghiệp của mình, Pele gần như chỉ gắn bó với Santos, trước khi chuyển sang Mỹ dưỡng già trong màu áo New York Cosmos.

Không thể thi đấu đỉnh cao ở trời Âu, Pele vẫn khiến cả thế giới phát cuồng mỗi kỳ World Cup. Ông giúp Brazil thêm 2 lần đăng quang vào 1962 và 1970, đồng thời giúp Selecao trở thành đội tuyển đầu tiên lập hat-trick vô địch, giành vĩnh viễn cúp vàng Jules Rimet. Pele sở hữu trong tay kỷ lục vô tiền khoáng hậu, cầu thủ duy nhất 3 lần vô địch World Cup.

Năm 1999, Pele được Liên đoàn Thống kê & Lịch sử Bóng đá Quốc tế (IFFHS) bầu chọn là Cầu thủ hay nhất thế kỷ 20. Cùng năm, tạp chí danh tiếng France Football đã đề nghị các chủ nhân của danh hiệu Quả bóng vàng lựa chọn Cầu thủ hay nhất thế kỷ, và họ chọn Pele. Cũng trong năm 1999, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) bầu chọn Pele là Vận động viên của thế kỷ. Trong khi tạp chí Time đã điền tên Vua bóng đá vào danh sách 100 người có ảnh hưởng lớn nhất thế kỷ 20.

Năm 2013, Pele nhận danh hiệu Quả bóng vàng danh dự của FIFA nhằm ghi nhận những đóng góp của ông với tư cách biểu tượng bóng đá toàn cầu. Trong suốt sự nghiệp, Pele đã ghi 1.281 bàn thắng sau 1.363 trận, bao gồm cả các trận giao hữu không chính thức. Thành tích này giúp huyền thoại Brazil được ghi danh vào sách kỷ lục Guinness về số bàn thắng nhiều nhất.

Ở cấp độ CLB, Pele hiện là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho Santos, đồng thời đưa đội bóng bang Sao Paulo vô địch Copa Libertadores 2 năm liên tiếp, 1962 và 1963. Ông được người hâm mộ gán cho nhiều biệt danh cao quý: "Vua bóng đá”.

Bên cạnh sự nghiệp đỉnh cao, đời tư của Pele cũng tốn khá nhiều giấy mực của báo chí. Ở những năm tháng đỉnh cao của tuổi trẻ, "Vua bóng đá" từng có rất nhiều phụ nữ vây quanh và trải qua những cuộc tình chớp nhoáng. Pele từng kết hôn 3 lần. Cuộc hôn nhân của ông với người vợ đầu tiên kết thúc vào năm 1982.

12 năm sau đó, Pele lên xe hoa với người vợ thứ 2 là ca sĩ Assiria nhưng cuộc hôn nhân này cũng chỉ kéo dài 14 năm. Mùa hè năm 2016, ông kết hôn lần nữa với người vợ thứ 3 là Marcia và sống hạnh phúc cho đến nay. Tuy nhiên, ở tuổi 82, sức khỏe của "Vua bóng đá" không thực sự tốt và phải nhập viện tại quê nhà Brazil.

Theo ESPN (Brazil), các bác sĩ phát hiện Pele bị ung thư ruột kết vào tháng 9 năm 2021 khi ông thực hiện một loạt các cuộc kiểm tra định kỳ từng bị hoãn lại 15 tháng vì đại dịch COVID-19. Tháng 2 năm nay, huyền thoại bóng đá đã cũng phải nằm viện 2 tuần vì nhiễm trùng đường tiết niệu, điều này khiến việc điều trị bệnh ung thư của ông trở nên phức tạp hơn. Thời gian gần đây, Pele đã phải nhập viện ở Sao Paulo trong tình trạng sức khỏe ngày càng xấu đi với các dấu hiệu phù nề toàn thân và suy tim.

Hôm 3.12, báo chí thế giới đưa tin cựu danh thử Pele đã được bệnh viện Albert Einstein ở Brazil chuyển đến khu "chăm sóc cuối đời", sau khi cơ thể không còn phản ứng với phương pháp hóa trị để điều trị căn bệnh ung thư ruột. Điều này khiến không ít người hâm mộ bóng đá lo lắng cho tình trạng sức khỏe của huyền thoại tuyển Brazil. Tuy nhiên, đến trước VCK World Cup 2022, Pele đã đưa ra thông điệp "sẽ sớm khỏe lại" trên mạng xã hội để trấn an người hâm mộ.

Năm 2020, Pele từng có phát ngôn gây xúc động sau sự ra đi của “Cậu bé vàng” Diego Maradona: "Một ngày nào đó, tôi và Maradona sẽ cùng nhau chơi bóng trên thiên đường". Và ngày 30.12.2022, trang cá nhân của "Vua bóng đá" đã cập nhật dòng trạng thái: "Cảm hứng và tình yêu đánh dấu hành trình của "Vua bóng đá" Pele, người đã ra đi trong yên bình vào hôm nay".

Báo Thanh Niên
30.12.2022

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.