Ở hầu hết các quốc gia, hình ảnh ba vòng tròn chồng lên nhau dễ dàng làm người ta liên tưởng đến hình tượng chú chuột nổi tiếng của Disney - chuột Mickey. Chuột Mickey hiện diện ở khắp nơi: trong phim hoạt hình, trong phim ảnh, trong video games, được in trên sản phẩm của Disney và là linh vật cho chuỗi công viên trò chơi lớn nhất thế giới DisneyLand… Rõ ràng, chú chuột Mickey đã là một trong những hình tượng văn hóa phổ biến và được yêu mến nhất thế giới. Nhưng hiện nay có một nhân vật khác có thể truất ngôi chuột Mickey: đó chính là Pikachu.
(Ảnh: Disney)
Là ngôi sao của loạt game ăn khách Nhật Bản Pokémon, Pikachu rất xứng đáng với danh hiệu một trong những nhân vật hoạt hình có tính hình tượng nhất. Pikachu là nhân vật chính trong loạt game bán được hơn 260 triệu bản trên toàn cầu; là một phần trong bộ game thẻ bài đã bán được 21,5 tỷ cái; là ngôi sao của loạt phim hoạt hình kéo dài đến 800 phần (và đang còn tiếp), chưa kể là còn xuất hiện trong 17 phim khác nữa.
Pikachu còn có mặt trên rất nhiều loại hàng hóa từ văn phòng phẩm đến ba lô, từ thú nhồi bông đến vỏ hộp thực phẩm… Và cũng giống như những hình tượng văn hóa phổ biến khác như Ninja Rùa (Teenage Mutant Ninja Turtles) hay Transformers, Pikachu chưa bao giờ hết thịnh hành. Kể từ lần đầu phát hành game vào năm 1996, Pokémon - cùng với Pikachu - đã luôn làm mê say hàng triệu khán giả nhỏ tuổi.
Tiến sĩ Arnold Blumberg, chuyên gia trong lĩnh vực truyền thông và nghiên cứu văn hóa đại chúng tại Trường Đại học Baltimore, nói: “Tạp chí Time đã bình chọn Pikachu là một trong những nhân vật hoạt hình được yêu thích nhất. Rất nhiều người cho rằng Pikachu là nhân vật hình tượng nhất, dễ nhận biết nhất, dù nó chỉ mới xuất hiện từ giữa thập niên 90.”
Trong khi đó, chuột Mickey đã xuất hiện từ những năm 1920, có gần 100 năm in sâu vào tâm trí mọi người. Mickey được đỡ đầu bởi Disney - công ty giải trí điện ảnh mà giờ đây đã trở thành một nhãn hiệu nổi tiếng toàn cầu. Nhưng chỉ với 1/5 thời gian so với Mickey, Pikachu đã làm được điều tương tự. Nhiều người ngay lập tức nhận ra nhân vật này dù họ chưa bao giờ chơi game, chưa bao giờ xem một bộ phim hoạt hình hay mua bất cứ một vật phẩm in hình Pokémon nào. “Đó quả là một thành tựu đáng kinh ngạc”, Blumberg nói.
Sức mạnh của Pikachu
Có rất nhiều nhân tố khiến Pikachu trở thành một hình tượng như vậy. Việc xuất hiện khắp mọi nơi không biến một thứ thành hình tượng. Blumberg cho rằng một trong những nhân tố đó chính là việc Pikachu rất dễ thương và dễ nhận biết. Tất cả những hình tượng văn hóa đại chúng toàn cầu đều có một đặc điểm chung, đó là sự đơn giản, dễ thuyên chuyển từ quốc gia này sang quốc gia khác, dễ phiên dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Sự đơn giản trong thiết kế cũng như khả năng chuyển đổi không kể đến những khía cạnh khác biệt văn hóa là vô cùng quan trọng.
Một nhân vật như Mickey có thể được nhận biết ngay tức khắc, và đôi tai to tròn – đơn giản như nó vốn vậy – chính là điều khiến mọi người khó có thể quên. Pikachu cũng vậy, không có nhân vật nào giống như Pikachu, với dáng người mũm mĩm, đôi tai dài, cái đuôi hình tia chớp và hai hình tròn màu cam trên cái má bầu bĩnh. “Khi bạn nhìn vào hình ảnh Pikachu hay chuột Mickey, bạn ngay lập tức thấy nó rất dễ thương, tràn đầy năng lượng, giống như trẻ con và có gì đó rất ngây thơ. Tất cả những điều đó kết hợp lại với nhau, trở thành hình tượng văn hóa đại chúng.”
Những hình tượng văn hóa lớn nhất thế giới luôn tìm được cách để được yêu mến, thách thức thời gian và xu hướng. Rob Weiner, nhà nghiên cứu thuộc Đại học Khoa học kỹ thuật Texas nói: “Hãy nghĩ đến một ban nhạc như The Rolling Stones, hoặc một nhân vật như James Bond, một hình tượng giả tưởng như Dracula, hoặc một quyển truyện tranh như Batman, Superman… Tất cả chúng đều trở thành hình tượng bởi chúng đã in sâu vào văn hóa của chúng ta bằng một cách thức vượt qua xu thế, lịch sử và thời đại.” Lấy ví dụ như Người dơi Batman. “Mọi người đưa ra rất nhiều ý kiến xoay quanh việc Ben Affleck có nên đóng vai Batman hay không. Tại sao vậy? Vì Batman là một hình tượng. Anh ta có ý nghĩa lớn đối với mọi người”. Người ta không cần phải là một fan trung thành với bộ truyện đó mới được có ý kiến – họ chỉ cần biết Batman là ai và anh ta đại diện cho điều gì là được.
Chuột Mickey đã nổi tiếng trước Pikachu từ nhiều thập kỷ, nhưng nếu xét cho cùng Pikachu đã đạt được những thành tựu to lớn chỉ với một khoảng thời gian ngắn hơn nhiều. Do đó tiến sĩ Blumberg cho rằng rất có thể Pikachu sẽ trở thành một hình tượng văn hóa lớn như chuột Mickey vào một ngày không xa.
Bình luận (0)