Quy định FIFA: Cơ hội nào khi các đội cùng điểm ở vòng bảng World Cup 2018?

Điều lệ của FIFA quy định rõ việc xác định thứ hạng của các đội trong bảng đấu vòng tròn, trước hết là tổng số điểm các đội đạt được. Trường hợp nếu có từ 2 đội bằng điểm nhau trở lên thì tiêu chí đầu tiên để xếp hạng là hiệu số bàn thắng bại dựa vào kết quả tất cả các trận đã thi đấu trong bảng. Nếu chỉ số này bằng nhau thì tiêu chí thứ hai sẽ xem tổng số bàn thắng đội nào nhiều hơn sẽ xếp trên. Trường hợp vẫn bằng nhau nữa thì tiêu chí thứ ba là tính đến trận đối đầu giữa các đội đó với nhau. Nếu là 2 đội thì xét trận đối đầu trực tiếp, nếu là 3 đội sẽ xét trận đối đầu giữa các đội đó với nhau, đội nào có hiệu số bàn thắng thua cao sẽ xếp trên. Nếu vẫn bằng nhau thì đội nào có tổng số bàn thắng nhiều hơn sẽ đứng trên.

Trường hợp cuối cùng nếu tất cả các chỉ số này lại tiếp tục bằng thì FIFA sẽ dựa vào điểm fair play để xác định thứ hạng các đội. Cụ thể nếu bị thẻ vàng đầu tiên bị trừ 1 điểm, thẻ đỏ gián tiếp (2 thẻ vàng) trừ 3 điểm, thẻ đỏ trực tiếp (trừ 4 điểm), thẻ vàng và thẻ đỏ trực tiếp (trừ 5 điểm). Như vậy cách thức xếp hạng này hoàn toàn khác với cách mà UEFA (LĐBĐ châu Âu) hay áp dụng ở giải Euro là luôn tính trận đối đầu trước khi xét hiệu số bàn thắng bại. Trường hợp mà Euro 2004 đã xảy ra khi vòng đấu bảng D 3 đội Thụy Điển, Đan Mạch và Ý bằng điểm nhau là 5 điểm (cùng 1 thắng 2 hòa) và cùng hòa cả 3 trận đối đầu với nhau nhưng do Thụy Điển và Đan Mach “bắt tay” hòa nhau 2-2 trận cuối trong khi tuyển Ý chỉ hòa 2 đội này 1-1 và 0-0 nên tổng số bàn thắng đối đầu giữa 3 đội thì Ý thấp nhất chì có 1, trong khi Đan Mạch là 2 và Thụy Điển là 3 nên Ý bị loại.

Nói như vậy để thấy cách tính của FIFA sẽ ít xảy ra toan tính vào trận đối đầu mà tập trung vào việc các đội đang chạy đua vào vòng knock-out sẽ nỗ lực tấn công để ghi bàn càng nhiều càng tốt. Vì càng ghi nhiều bàn thì sẽ thuận lợi về mặt hiệu số và cả tổng số bàn thắng khi cần thiết so sánh với nhau. Nhất là khi FIFA đã quy định mã số trận đấu knock-out ở vòng 2 và tứ kết, bán kết từ sớm thì nhiều đội trong từng bảng khi bằng điểm nhau cũng phần nào nhận ra đối thủ nên sẽ nỗ lực để nhắm đến hiệu số sao cho có lợi nhất trong việc xếp hạng của mình.

HLV Roberto Martinez của tuyển Bỉ Reuters

Ví dụ tại World Cup lần này là trường hợp Bỉ và Anh ở bảng G. Hiện Bỉ đã có 6 điểm, Anh tối nay đá với Panama non kinh nghiệm nhều khả năng sẽ chiến thắng để vươn lên có 6 điểm. Hiệu số của Bỉ hiện là 8/2 (+6), còn Anh mới có 2/1 nếu thắng Panama từ 5-0 trở lại thì Anh vẫn đứng sau Bỉ, nếu thắng 6 bàn trở lên hoặc thắng 7-2, 8-3... thì Anh khi đó hoặc bằng hiệu số hoặc có tổng số bàn thắng nhiều hơn sẽ đứng trên Bỉ, nhưng nếu Anh thắng 6-1 thì 2 đội bằng hiệu số và tổng số bàn thắng với nhau. Nếu trường hợp này xảy ra và trận cuối khi gặp nhau 2 đội hòa nhau nữa thì FIFA sẽ căn cứ vào số thẻ phạt để xếp hạng Bỉ và Anh. Hiện Bỉ có 3 thẻ vàng và Anh mới đấu 1 trận có 1 thẻ vàng. Sau 3 trận đội nào có số thẻ ít hơn sẽ xếp trên.

Gay cấn nhất là khi 3 đội bằng điểm nhau trong bảng thì cũng tính tương tự. Trường hợp rõ nhất là bảng F sau 2 lượt trận Mexico hiện 6 điểm dẫn đầu, Đức và Thụy Điển mỗi đội có 3 điểm xếp kế và Hàn Quốc 0 điểm đứng cuối. Với điều lệ và cách tính điểm của FIFA thì ở bảng này mọi khả năng đều có thể xảy ra và cả 4 đội đều còn hy vọng ở lượt cuối. Đội đang dẫn đầu Mexico dù đã thắng 2 trận chưa thể vào vòng 2 và vẫn có thể bị loại nếu thua trận cuối trước Thụy Điển. Còn Hàn Quốc xếp chót thua cả 2 trận cũng chưa bị loại và vẫn có thể đi tiếp nếu thắng Đức.

Những khả năng sẽ xảy ra ở lượt cuối bảng này như sau: Nếu Mexico thắng hoặc hòa Thụy Điển và Hàn Quốc thua Đức thì kết qủa bảng này sẽ rõ ràng khi Mexcio và Đức đi tiếp. Nếu Mexico thắng mà Hàn Quốc hòa Đức thì tương tự Mexico và Đức đi tiếp. Nếu Mexico hòa Thụy Điển mà Đức thua Hàn Quốc thì Mexico và Thụy Điển đi tiếp. Nếu Mexico thắng Thụy Điển mà Hàn Quốc hòa Đức thì Mexico và Đức đi tiếp. Nếu Mexico thua Thụy Điển mà Đức không thắng được Hàn Quốc thì Mexico và Thụy Điển đi tiếp. Nếu Mexico hòa Thụy Điển mà Đức thua Hàn Quốc thì Mexico và Thụy Điển đi tiếp... Còn lại các kết quả khác đều sẽ xảy ra các trường hợp bằng điểm.

Hàn Quốc vẫn còn hy vọng mặc dù rất mong manh Reuters

Đầu tiên là 3 đội cùng 6 điểm nghĩa là Mexico thua Thụy Điển và Đức thắng Hàn Quốc. Khi đó việc xếp hạng 3 đội sẽ căn cứ hiệu số bàn thắng bại trước hết. Hiện nay Mexico đang là 3/1 (+2), còn Đức và Thụy Điển đều 2/2 (0). Đức là đội sẽ có lợi thế vi chỉ cần ghi 2 bàn là xếp trên Mexico vì đội của Chicharito khi thua tứ 1 bàn trở lên hiệu số sẽ còn là +1 hoặc ít hơn trong khi Đức là +2 sẽ chắc chắn đi tiếp. Thụy Điển nếu thắng Mexico 1-0 thì sẽ bằng hiệu số bàn thắng bại (+1) và tổng số bàn thắng đều là 3. Khi đó chỉ so giữa 2 đội với nhau thì Thụy Điển thắng trận đối đầu sẽ xếp trên. Lưu ý lúc đó không xét đến Đức vì nếu Đức thắng 2 bàn thì đã vượt hơn hiệu số 2 đội này. Như vậy Thụy Điển chỉ cần thắng từ 1-0, 2-1, 3-2... thì sẽ đầy Mexico về nước. Đó cũng là lý do mà Mexico hiện chưa thể vào vòng 2 là vậy.

Trường hợp Mexico thua Thụy Điển 0-1 mà nếu Đức thắng chỉ cách biệt 1 bàn 2-1, 3-2 trước Hàn Quốc thì dù cả 3 đội bằng hiệu số đều (+1) nhưng Đức sẽ đứng nhất vì hơn tổng số bàn thắng khi đó là 4/3, 5/4... còn Thụy Điển xếp nhì nhờ hơn đối đầu với Mexico.

Còn nếu Đức chỉ thắng Hàn Quốc 1-0 và Mexico thua Thụy Điển 0-1 thì 3 đội khi đó bằng hiệu số và tổng số bàn thắng (đều 3/2) sẽ xét trận đối đầu thì Đức và Thụy Điển sẽ đi tiếp do ghi được 2 bàn trong 3 trận gặp nhau giữa 3 đội, còn Mexico chỉ ghi có 1 bàn.

Nếu Đức thắng 1-0 mà Mexico thua Thụy Điển 1-2 thì dù 3 đội bằng hiệu số bàn thắng bại (đều là +1) nhưng Mexico và Thụy Điên khi đó có 4 bàn thắng (hiệu số 4/3) trong khi Đức chỉ có 3 (hiệu số 3/2) thì Đức bị loại.

CĐV Mexico sướng rân người sau chiến thắng của đội nhà trước ĐKVĐ Đức Reuters

Một khả năng khác là 3 đội cùng 3 điểm, nghĩa là Mexico thắng Thụy Điển và Hàn Quốc thắng Đức. Khi đó 3 đội Thụy Điển, Đức và Hàn Quốc cùng 3 điểm. Đặt trường hợp Mexico thắng 1-0 và Hàn Quốc cũng thắng 1-0 thi 3 đội bằng điểm, bằng hiệu số bàn thắng bại (2/3) và tổng số bàn thắng đều là 2. Khi đó xét trận đối đầu giữa 3 đội thì Đức và Thụy Điển đều 2/2 trong khi Hàn Quốc là 1/1 nên đại diện châu Á bị loại, khi đó Đức sẽ xếp trên Thụy Điển nhờ thắng trận đối đầu nên sẽ đi tiếp cùng Mexico.

Như vậy nếu Mexio thắng Thụy Điển 1-0, đội Hàn Quốc muốn đi tiếp phải thắng Đức 2-1, 3-2... Khi đó dù bằng hiệu số nhưng Hàn Quốc và Đức sẽ có tổng số bàn thắng nhiều hơn Thụy Điển. Đại diện châu Á cũng sẽ xếp trên Đức nhờ thắng trận đối đầu. Thụy Điển muốn vào trong trường hợp Đức thua Hàn Quốc 0-1 thi tỷ số thua Mexico phải nhiều bàn thắng, ví dụ 1-2, 2-3...

Nếu 2 trận đầu đều hòa thì Đức và Thụy Điên bằng 4 điểm nhưng khi đó đội nào ghi nhiều bàn thắng hơn sẽ xếp trên. Ví dụ Thụy Điển hòa Mexico 1-1 mà Đức hòa 0-0 thì hiệu số Thụy Điển là 3-3 còn Đức 2-2 thì Thụy Điển xếp nhì, tương tự ngược lại cho Đức. Nếu 2 kết quả hòa như nhau nghĩa là cùng 0-0, 1.-1, 2-2... thì Đức và Thụy Điển cùng 4 điểm bằng hiệu số, bằng tổng số bàn thắng. Khi đó Đức xếp trên nhờ thắng 2-1 trận đối đầu.