Sang Hà Khẩu "xem" sữa Trung Quốc

06/10/2008 10:45 GMT+7

Đối diện với thành phố Lào Cai, qua con suối Nậm Thi hiền hòa bên kia là thị trấn Hà Khẩu, thuộc tỉnh Vân Nam - Trung Quốc. Trên các đường phố Nhân Dân, Quang Ninh, Tả Cái... có rất nhiều cửa hàng, siêu thị bán đủ các loại sữa bột, sữa đóng chai thủy tinh, chai nhựa, túi ny lông tráng kẽm nhãn hiệu Trung Quốc.

Sữa đủ loại, giá cực rẻ

Chỉ mất buổi sáng làm giấy thông hành tại cửa khẩu Lào Cai, thêm ba ngàn đồng tiền vé qua cầu bên Việt Nam và 2 nhân dân tệ (NDT) (hoặc 5 ngàn đồng) phía Trung Quốc, tôi có mặt trên đại lộ mang tên Nhân Dân, chạy xuyên suốt thị trấn Hà Khẩu (Trung Quốc). Đây là con đường chính của thị trấn biên giới này, nên tập trung rất nhiều siêu thị, cửa hàng, khách sạn lớn.

Ngay đầu phố, tôi bước vào siêu thị có phụ đề dòng chữ Việt: Tân Nam Á. Siêu thị hai tầng, trên giá hàng cơ man nào là sữa, đủ loại: Túi sữa bột loại 2kg, in hình hai mẹ con đang âu yếm uống sữa, có giá 18 NDT (khoảng 45 ngàn đồng); túi màu vàng, in hình đứa trẻ khoác cặp học sinh, giá 16 NDT (khoảng 40 ngàn đồng); túi màu nâu, in hình hai ông bà già chụm đầu, cười rạng rỡ, giá 15 NDT.

Ở những ngăn phía dưới thấy bày toàn những chai lọ đủ kích cỡ, hình dáng, màu sắc, chứa nước đủ màu, được dán nhãn lòe loẹt, chi chít chữ Trung Quốc. Hỏi cô bán hàng thấp, đậm, tên Lư Kiều, nói tiếng Việt lơ lớ, thì được biết đấy là các loại sữa uống đã pha chế, có đủ các loại hương vị như dâu tây, táo, chanh, thậm chí cà phê... Điều ngạc nhiên là loại sữa đóng chai này giá cực rẻ. Một chai nhựa loại 500ml, sữa hương táo, chỉ bán 10 ngàn đồng, đặc biệt có loại đóng thành kẹp 4 chai một, 200ml/chai, chỉ bán có 6 NDT, bằng 15 ngàn đồng. Cầm mấy chai đưa lên mũi ngửi chỉ thấy mùi chua chua, không biết là sữa thật hay sữa giả, nhưng cô bán hàng thì luôn miệng nói, kèm theo tay vẽ rằng đó là sữa tươi, vắt từ con bò to, nuôi ở tận trên núi cao Mông Tự, Khai Viễn...

Quan sát thấy, chỉ lác đác có người Việt bên phía Lào Cai vào đây mua sữa bột và sữa đóng chai. Hỏi ra thì được biết, đấy là các chị em làm nghề buôn bán vặt, hoặc "cửu vạn" mang vác hàng thuê cho "đầu nậu" qua biên giới, ít tiền vào đây mua sữa cho con nhỏ; có người khá hơn thì mua uống luôn để tăng lực, thồ cõng thêm ít hàng để kiếm vài chục ngàn nuôi thân.

Cô Lư Kiều cho biết các siêu thị, cửa hàng ở Hà Khẩu chủ yếu bán sữa bình dân giá rẻ. Trước đây hơn một tháng, sữa bán chạy đều, trung bình mỗi ngày bán được khoảng 30 túi sữa bột gói và hàng trăm chai sữa hương các loại, lượng người Việt và người TQ mua ngang nhau. Nhưng bây giờ thì ế lắm, lác đác có người Việt Nam mua thôi, cửa hàng đã phải giảm giá để bán nhanh nếu không quá đát thì hỏng.

Để tìm hiểu kỹ hơn, tôi bỏ ra 50 ngàn đồng, thuê anh Siểng, người dân tộc Giáy ở Quang Kim (Lào Cai) sang đây làm ăn, biết tiếng Trung giúp đỡ. Nhưng tìm mãi không thấy có bất cứ loại giấy gì chứng nhận sữa hợp VSATTP trong đống giấy tờ toàn chữ TQ, có đóng triện đỏ được người bán hàng trưng ra. Tôi hỏi cô Lư Kiều: Có chất melamine, gây sạn thận ở trong sữa không? Cô này hiểu ra, lắc đầu quầy quậy: Không mà, không có đâu mà! Toàn sữa tốt lấy từ Nông Khẩn đấy.

Theo tôi biết thì Nông Khẩn là tên một nông trang lớn ở thị trấn Hà Khẩu, chuyên sản xuất các loại sản phẩm nông nghiệp, nuôi bò sữa và trồng cây cao su. Nông trang này có hẳn một bệnh viện lớn gần chợ Tả Cái của thị trấn Hà Khẩu, thu hút rất đông người Việt Nam sang chữa bệnh theo yêu cầu, vì phòng nằm cho bệnh nhân rộng, vệ sinh, các xét nghiệm làm rất nhanh; tuy nhiên giá đắt gấp 2-3 lần so với tại Lào Cai. Chẳng biết có ai sang đây chữa bệnh thận mà có liên quan đến uống sữa không (?!).

Trên đường Quang Ninh, tôi vào siêu thị có dòng chữ Việt đi kèm: "Siêu thị Quốc Thái chất lượng đảm bảo". Ở đây bày bán các loại sữa còn nhiều hơn cả Tân Nam Á và thuê hẳn một nhân viên người Việt ở Lào Cai sang để bán hàng. Cô người Việt luôn miệng quảng cáo ở đây chỉ bán hàng tốt, hàng chính hiệu. Lấy lý do mua nhiều để buôn về Lào Cai, thế là cô gọi chủ quầy sữa đưa tôi đi xem hàng. Tưởng gì, hóa y chang các loại sữa đã thấy ở siêu thị Tân Nam Á. Duy chỉ ở góc cao trên cùng của kệ hàng, sát trần, thấy bày mấy hộp sữa to, có vẻ sắc nét, thật hàng hơn.

Nhấc xuống xem thì cô người Việt bảo loại này đắt lắm, anh về Lào Cai mà mua, hóa ra là sữa hộp nhãn hiệu YILI, ghi giá 78 NDT (khoảng 195 ngàn đồng). Loại sữa này đã được cơ quan chức năng Việt Nam cảnh báo có độc tố melamine. Hỏi có giấy kiểm nghiệm ATVSTP không, cô người Việt quay sang bà chủ quầy, bà này lắc đầu bảo không mua thì thôi, hỏi nhiều làm gì? Tôi bảo hỏi để về báo cho ông chủ buôn ở Lào Cai sang lấy nhiều, bà chủ này cười tươi: Hảo, hảo! và đồng ý cho chụp ảnh tùy thích để mang về cho ông chủ ở bên Lào Cai.

Bà chủ ở siêu thị này cho biết, trước đây sữa bột bán khá chạy hàng. Có mấy người Việt chuyên mua thường xuyên ở đây, có ngày bán hàng trăm túi sữa bột, nhưng gần một tháng qua thì ế, không thấy ai mua nữa. Bà nói thêm, nếu lấy nhiều bà sẽ chở sang tận bên Lào Cai giao hàng mới nhận tiền và khuyến mãi 6% giá trị lô hàng.

Dân Hà Khẩu đổ sang Lào Cai mua sữa

Có một nghịch lý là từ khi công luận lên tiếng về sữa Sanlu của Tập đoàn Tam Lộc (Trung Quốc) có độc tố melamine thì các cửa hàng, siêu thị bán sữa ở Hà Khẩu vắng hẳn khách, ngược lại các cửa hàng, siêu thị ở Lào Cai thì tấp nập người Trung Quốc từ Hà Khẩu sang mua sữa. Họ chủ yếu mua sữa của những hãng tên tuổi, có xuất xứ hàng hóa rõ ràng, bảo đảm chất lượng và an toàn sức khỏe. Rất nhanh nhạy, hầu hết các cửa hàng, siêu thị có bán sữa ở thành phố Lào Cai lập tức bố trí kê các giá bán sữa ra bên ngoài, đập ngay vào mắt các "thượng đế" từ bên kia Hà Khẩu sang, khi bước vào siêu thị.

Thống kê của Biên phòng cửa khẩu Lào Cai cho thấy lượng khách Trung Quốc sang Lào Cai trong tháng 9 tăng đột biến, đạt trên 20.000 lượt người, tăng hơn 5.000 lượt người so với tháng trước đó. Một cán bộ phụ trách kiểm soát xuất nhập cảnh ở cửa khẩu quốc tế Lào Cai cho biết: "Có khá nhiều du khách và cư dân Trung Quốc sang Việt Nam khi trở về chỉ mua sữa bột đóng hộp. Để vượt qua khu vực kiểm soát, nhiều người đã phải khui hộp sữa rồi đổ túi nylon giấu trong hành lý hoặc để chung với hàng hóa khác nhằm tránh bị cơ quan chức năng phía Trung Quốc phát hiện, vì họ làm rất ngặt".


"Siêu thị Quốc Thái chất lượng đảm bảo" trên đường Quang Ninh, thị trấn Hà Khẩu (TQ)

Anh Vũ Văn Khanh (số nhà 076, đường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai) là chủ nhân tổng đại lý bán các sản phẩm sữa đóng hộp ngoại nhập tại Lào Cai. Có đến 142 sản phẩm sữa sản xuất tại Mỹ, Anh, Pháp, Đan Mạch, Hà Lan, New Zealand, Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia... có ở đại lý này. "Khoảng hai tuần gần đây, khách Trung Quốc đến mua hàng tăng đột biến, có ngày đến gần 100 khách mua hàng. Nhờ đó mà doanh thu của đại lý trong tháng này cũng tăng lên đáng kể. Loại sữa được khách Trung Quốc mua nhiều là: Anfa Grow, MedJhonson loại hộp 1,8kg và 0,9kg do Mỹ sản xuất. Tiếp đến là các loại sữa Milex của Đan Mạch, Friso, Mimax của Hà Lan, Meiji của Nhật Bản, Enlene của New Zealand và XO của Hàn Quốc sản xuất" - anh Khanh cho biết.

Ông Nguyễn Quang Sơn - Chi cục phó Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai - cho biết, năm ngoái, có hai công ty là Công ty cổ phần xuất nhập khẩu nông - lâm sản, thực phẩm Đông Nam Á và Công ty TNHH sản xuất và thương mại Hoàng Minh, nhập 532 tấn sữa nguyên kem TQ vào Việt Nam qua cửa khẩu này, còn từ đầu năm đến nay nhập 191 tấn.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Lào Cai, các lực lượng hải quan, biên phòng tăng cường kiểm tra kiểm soát mặt hàng sữa tại khu vực cửa khẩu. Thanh tra y tế và quản lý thị trường đã mở đợt thanh tra 42 cơ sở kinh doanh sữa và các sản phẩm từ sữa trên địa bàn, phát hiện và thu giữ 600 gói bột sữa Trung Quốc dùng để pha chế trà sữa trân châu, đang được giới trẻ Lào Cai rất ưa thích. Số hàng này của một người Trung Quốc từ thị trấn Hà Khẩu sang thành phố Lào Cai thuê số nhà 21, phố Lý Công Uẩn để kinh doanh trái phép, không có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm của cơ quan chức năng cấp.

Liệu trước đó, đã có bao nhiêu sữa bột Trung Quốc không an toàn đã được tiêu thụ ở Lào Cai?

Quốc Hồng/Báo Lao Động

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.