Kháng thuốc tại Việt Nam: mua thuốc không cần đơn vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ

Kháng thuốc kháng sinh đang trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất của thế kỷ 21 và đang có gia tăng với mức độ nguy hiểm ở tất cả các nơi trên thế giới, làm ảnh hưởng đến an ninh y tế của các quốc gia cũng như toàn cầu. Một nguyên nhân dẫn đến tình trạng này ở mức báo động tại Việt Nam là do người dân chưa ý thức đầy đủ về kháng kháng sinh, vẫn còn tình trạng mua thuốc không cần đơn và sử dụng kháng sinh bừa bãi.

Dù vậy, các hoạt động phòng chống kháng thuốc hiện nay mới chủ yếu tập trung vào việc kê đơn thuốc kháng sinh, giám sát và phòng chống tại các cơ sở trong hệ thống y tế công lập chứ chưa tập trung đến nhận thức và thay đổi hành vi sử dụng thuốc kháng sinh của người dân. Ngoài ra, hệ thống giám sát đủ mạnh, chưa thiết lập được cơ sở dữ liệu đầy đủ về kháng thuốc để thực hiện hiệu quả các hoạt động.

Với hành vi mua thuốc không cần đơn vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ, việc nâng cao nhận thức của cộng đồng và cán bộ y tế về kháng thuốc, cùng với đó là hoàn thiện, nâng cao năng lực hệ thống giám sát quốc gia về sử dụng kháng sinh và kháng thuốc cũng như việc giáo dục cộng đồng về những hành vi giữ vệ sinh cá nhân phòng ngừa nhiễm khuẩn là vô cùng cần thiết và cấp bách.

Từ năm 2013, hưởng ứng lời kêu gọi của WHO, Bộ Y tế Việt Nam đã xây dựng và ban hành “Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc”. Tại Hội thảo “Định hướng hoạt động phòng chống kháng thuốc trong cộng đồng” tổ chức tại Hà Nội ngày 20.12 vừa qua, các cơ quan, đối tác bao gồm Cục Y tế dự phòng, Cục Quản lý khám chữa bệnh - Bộ Y tế, Cục Thú y - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cơ quan liên quan, các tổ chức quốc tế và đại diện Quỹ Unilever Việt Nam - Nhãn hàng Lifebuoy cũng đã xác định ưu tiên về hoạt động giám sát, nghiên cứu, kiểm soát kháng thuốc kháng sinh cùng việc phối hợp trong phòng chống kháng thuốc tại cộng đồng thời gian tới.

Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư khuyến cáo rửa tay với xà phòng diệt khuẩn để ngừa kháng kháng sinh trên đơn thuốc

Trong đó, năm 2018 vừa qua, Quỹ Unilever Việt Nam - Nhãn hàng Lifebuoy đã tổ chức hàng loạt hoạt động, như chuỗi tư vấn trực tuyến cung cấp thông tin khách quan hữu ích về kháng thuốc kháng sinh, hướng dẫn bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nhiễm khuẩn, trong đó có việc xây dựng thói quen rửa tay với xà phòng; cũng như phối hợp với Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư để truyền thông, in khuyến cáo không lạm dụng kháng sinh trên đơn thuốc tại bệnh viện.

Đại diện Quỹ Unilever Việt Nam – Nhãn hàng Lifebuoy chia sẻ: “Sắp tới, Quỹ Unilever Việt Nam - nhãn hàng Lifebuoy sẽ tiếp tục đồng hành cùng Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế nhằm đẩy mạnh truyền thông về việc rửa tay với xà phòng, nâng cao ý thức về ngăn ngừa kháng kháng sinh trong cộng đồng, mở rộng triển khai các hoạt động về phòng chống kháng thuốc kháng sinh và phòng chống bệnh tật. Phòng chống đề kháng kháng sinh là một vấn đề chung của xã hội, vì vậy cần sức mạnh đoàn kết để có thể tạo ra một môi trường lành mạnh, an toàn, vì một Việt Nam khỏe mạnh và đáng sống hơn”.

Ngoài các biện pháp phòng chống, các hoạt động phối hợp của các tổ chức, đoàn thể trong và ngoài nước, mỗi người dân cũng phải tự ý thức về tác hại to lớn của việc sử dụng bừa bãi kháng sinh và chấm dứt việc tự ý mua kháng sinh không theo đơn bác sĩ. Đó chính là hành động tự bảo vệ bản thân và gia đình mình.