Từ đó tạo cơ hội cho những người hút thuốc lá trưởng thành có được lựa chọn tốt hơn cho sức khỏe của họ.
BS Lê Đình Phương, Trưởng khoa Nội tổng quát và Y học gia đình, Bệnh viện FV |
Theo báo cáo gần nhất về xu hướng hút thuốc lá trên toàn cầu do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố, mặc dù số lượng hút thuốc lá ở nam giới có giảm nhưng tiến trình đáp ứng mục tiêu toàn cầu các quốc gia đặt ra là giảm 30% tỷ lệ người hút thuốc lá vào năm 2025 vẫn không đạt được kết quả mong đợi. WHO cũng dự kiến, đến năm 2025 tổng số người hút thuốc lá vẫn giữ nguyên ở mức 1,1 tỉ người như hiện nay.
PGS-TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K Trung ương |
PGS-TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K Trung ương khẳng định, việc cai bỏ thuốc lá điếu bằng ý chí là điều rất khó. Mặc dù chúng ta đã thực hiện nhiều biện pháp trong suốt chục năm nay, tuy nhiên tỷ lệ bệnh nhân thành công chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ngay cả trong trường hợp bệnh nhân bị chẩn đoán bị ung thư phổi, họ vẫn tiếp tục hút thuốc dù được bác sĩ tư vấn rất kỹ và bản thân họ cũng hiểu thuốc lá độc hại như thế nào. Rõ ràng, việc cai thuốc là điều không dễ dàng.
Cùng ý kiến với BS Quảng, BS Lê Đình Phương, Trưởng khoa Nội tổng quát và Y học gia đình, Bệnh viện FV cho biết, có khoảng 90% những người hút thuốc lá muốn bỏ thuốc lá nhưng bỏ không được. “Lý do của việc không cai bỏ được hoặc tái nghiện thuốc lá là do hai yếu tố, bao gồm nghiện nicotin và nghiện hành vi (hay động tác hút thuốc). Chính vì điều này mà các liệu pháp thay thế nicotin trong dược phẩm (như miếng dán, kẹo ngậm, chai xịt nicotin…) vẫn thất bại”, BS Phương giải thích.
Các chuyên gia y tế cũng có cùng điểm chung cho rằng, việc nghĩ tới giải pháp giảm thiểu tác hại là cần thiết, nhưng cai hút thuốc cho đến nay vẫn là giải pháp tốt nhất. “Tuy nhiên đối với những nhóm không thể hoặc không muốn cai thuốc, chúng ta cần phải có biện pháp khả thi hơn cho họ, là ví dụ như giảm thiểu tác hại”, PGS-TS Lê Văn Quảng chia sẻ thêm.
Sự xuất hiện của thuốc lá thế hệ mới đã làm thay đổi chiến lược quản lý thuốc lá của nhiều quốc gia. Đến nay đã có nhiều quốc gia buông bỏ quan điểm “bỏ thuốc hay là chết” trong chiến lược kiểm soát thuốc lá điếu, mà thay vào đó là đưa thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử trở thành một giải pháp giúp giảm thiểu tác hại cho nhóm người lựa chọn tiếp tục hút thuốc, bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền kêu gọi cai đồng thời tất cả các loại thuốc lá và nicotin như WHO khuyến nghị. Uruguay là một trong những quốc gia gần đây trở thành minh chứng rõ nét nhất cho việc cởi mở và chấp nhận khoa học giảm thiểu tác hại. Bằng hành động thiết thực, vào đầu năm 2021 Tổng thống Uruguay cùng tất cả các bộ trưởng (bao gồm cả Bộ Y tế cộng đồng) đã ký đồng thuận việc thu hồi lệnh cấm đối với thuốc lá làm nóng trước đó. Để đi đến quyết định này, Chính phủ Uruguay nhận thấy cần phải tìm kiếm các công cụ đưa ra giải pháp thực tiễn cho vấn nạn hút thuốc lá, bao gồm các giải pháp, sản phẩm thay thế thuốc lá điếu đốt cháy.
Lý giải cho việc đưa thuốc lá thế hệ mới, cụ thể là thuốc làm nóng vào quản lý một cách có hệ thống trong chiến lược kiểm soát thuốc lá của quốc gia, các nước này đều đồng thuận với kết quả kiểm nghiệm cho thấy thuốc lá làm nóng làm giảm thiểu mức phơi nhiễm của người dùng với các chất độc hại, so với khi hút thuốc lá điếu đốt cháy. Trong các thành phần thuốc lá, nicotin không phải là nguyên nhân gây ung thư, mà nguyên nhân chính là do các phân tử trong khói tạo ra từ quá trình đốt cháy thuốc lá điếu, theo Viện Y tế và Chăm sóc sức khỏe chất lượng cao Quốc gia của Anh (NICE). “Từ góc độ của bác sĩ chuyên khoa ung thư nhìn nhận, khi bệnh nhân hút thuốc, lượng chất gây ung thư phơi nhiễm với cơ thể càng lớn thì nguy cơ gây ung thư càng cao”, PGS-TS Lê Văn Quảng kết luận.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cho phép một sản phẩm thuốc lá làm nóng được kinh doanh như một sản phẩm thuốc lá điều chỉnh nguy cơ. Kết luận của FDA Hoa Kỳ cũng nhận được sự đồng thuận của các chuyên gia y tế trong nước và quốc tế. “Giai đoạn bây giờ không phải là giai đoạn tuyên truyền về nhận thức và giáo dục tác hại của thuốc lá nữa, mà phải có chế tài hoặc tìm ra những biện pháp nhằm giảm nhẹ nguy hại cho người sử dụng thuốc lá. Đứng dưới góc độ chính sách đối với cộng đồng, cách tiếp cận đó phù hợp”, BS Lê Đình Phương nhận xét.
Bình luận