Nam giới từ 40 – 55 tuổi có thể sẽ trải qua hiện tượng tương tự với mãn kinh ở phụ nữ, gọi là tắt dục nam hoặc mãn kinh nam. Hiện nay, hiện tượng này được gọi bằng các thuật ngữ mới như suy giảm một phần androgen ở nam giới cao tuổi hay suy tuyến sinh dục nam khởi phát muộn.
Biểu hiện khác nhau ở từng người
Từ khoảng 30 tuổi, nồng độ testosteron trong máu cứ mỗi 10 năm sẽ giảm khoảng 10%. Chất protein kết hợp với testosteron sẽ gia tăng. Chất này sẽ kết hợp với testosteron làm giảm testosteron tự do trong máu, do vậy làm giảm tác dụng của testosteron trên các mô của cơ thể.
Testosteron được sản xuất từ tinh hoàn và tuyến thượng thận, là nội tiết tố sinh dục của nam, giống như estrogen của nữ. Testosteron giúp tổng hợp protein, cần thiết cho hoạt động tình dục và làm cương dương vật. Nó cũng ảnh hưởng đến nhiều hoạt động chuyển hóa như sản xuất tế bào máu trong tủy xương, tạo xương, chuyển hóa mỡ, đường, chức năng gan và làm tuyến tiền liệt to ra.
Suy tuyến sinh dục khởi phát muộn thường kèm với giảm testosteron. Hầu như bất kỳ người đàn ông nào cũng giảm testosteron nhưng mỗi người có biểu hiện mỗi khác. Mặc dù nồng độ testosteron ở nam giới giảm theo tuổi nhưng không phải ai cũng vậy.
Suy tuyến sinh dục nam khởi phát muộn “bị bỏ quên” trong nhiều năm cũng vì triệu chứng mơ hồ và khác nhau tùy từng người. Suy tuyến sinh dục nam khởi phát muộn chiếm tỉ lệ 30% ở đàn ông 50 tuổi. Hậu quả của testosteron thấp là làm giảm hoạt động tình dục, thay đổi thói quen, cư xử, tâm lý, xúc cảm, giảm khối lượng và sức mạnh cơ, tăng khối lượng mỡ ở bụng và phần trên cơ thể, loãng xương, đau lưng, nguy cơ tim mạch. Sang chấn về tâm lý, rượu, tai nạn, phẫu thuật, thuốc, béo phì và nhiễm trùng có thể là khởi đầu cho việc suy giảm nội tiết tố ở nam giới.
Xét nghiệm máu
Một số người không tự nhận mình “yếu” và các bác sĩ cũng không nghĩ rằng testosteron thấp lại là “thủ phạm”. Vì vậy, bác sĩ thường hướng đến bệnh lý khác như trầm cảm hoặc cho đây là tình trạng lão hóa của cơ thể và khuyên bệnh nhân nên chấp nhận.
Hiện nay, mọi việc đã thay đổi. Xét nghiệm máu có thể giúp chẩn đoán chính xác, việc điều trị sớm sẽ giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng sống của bệnh nhân. Bổ sung testosteron là phương pháp điều trị hiệu quả sau 3-6 tháng. Nó có tác dụng tăng sức sống, tăng ham muốn tình dục, cải thiện khả năng cương, cải thiện tinh thần, giảm buồn rầu hay giận dữ, kích thích, mệt mỏi...
Ngoài ra, bổ sung testosteron còn làm tăng khối lượng cơ, giảm mỡ, tăng sức mạnh và độ bền của cơ bắp, giảm hao hụt khối lượng xương, đặc biệt là giảm nguy cơ tim mạch. Phương pháp này thích hợp cho hầu hết nam giới bị suy giảm nội tiết tố. Tuy nhiên, người bị ung thư tuyến tiền liệt, bệnh gan, bệnh tim, phù, phì đại tuyến tiền liệt, bệnh thận, đái tháo đường không nên dùng.
Bên cạnh đó, việc thay đổi lối sống theo hướng tích cực cũng góp phần cho việc điều trị thành công như chế độ ăn hợp lý, giảm thuốc lá và rượu, tập thể dục đều đặn, tránh và điều trị căng thẳng thần kinh (nếu có).
| Triệu chứng diễn ra từ từ Ở nam giới không có triệu chứng rõ ràng như mãn kinh ở nữ giới. Cả nam và nữ đều có giảm nồng độ nội tiết tố sinh dục trong máu. Ở nữ là estrogen và ở nam là testosteron. Những thay đổi ở cơ thể đàn ông sẽ từ từ, có thể kèm theo thay đổi hành vi, tính tình. Họ cảm thấy mệt mỏi, giảm sức mạnh, sự linh hoạt của thể chất, đồng thời giảm cả ham muốn tình dục và có thể gây nhiều rối loạn khác như bệnh tim mạch hay bệnh loãng xương. Ngoài ra, sự suy giảm nội tiết ở nam giới xảy ra từ từ và kéo dài hàng chục năm. |
Tiến sĩ – bác sĩ Từ Thành Trí Dũng
(Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM) / Người Lao Động
Bình luận (0)