Taliban tiến sát thủ đô Afghanistan

AFP dẫn lời giới chức Afghanistan cho biết lực lượng Taliban ngày 12.8 đã giành được thành phố chiến lược Ghazni, cách thủ đô Kabul 150 km về phía nam. Ghazni nằm dọc theo tuyến đường cao tốc chính Kabul - Kandahar và đóng vai trò như cửa ngõ giữa thủ đô và khu vực quân đội Afghanistan kiểm soát. Đây là thủ phủ tỉnh thứ 10 rơi vào tay lực lượng Taliban kể từ ngày 6.8.

Taliban cũng đang bao vây thành phố lớn nhất phía bắc Afghanistan là Mazar-i-Sharif. Cuối ngày 11.8, Taliban tuyên bố chiếm nhà tù ở Kandahar và giải thoát cho hàng trăm thành viên để bổ sung lực lượng.

Cùng ngày, vài trăm binh sĩ Afghanistan ở Kunduz đầu hàng Taliban và giao nộp vũ khí, khí tài cho lực lượng này. Theo AP, Taliban đã hoàn thành việc kiểm soát vùng đông bắc của Afghanistan và đang nắm giữ đến 2/3 diện tích nước này tính đến ngày 11.8.

Theo The Wall Street Journal, tốc độ tiến quân của Taliban được cho là đã gây sốc cho chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden. Reuters ngày 11.8 dẫn lời quan chức tình báo Mỹ đánh giá thủ đô Kabul có thể sẽ bị tấn công trong 30 ngày và thất thủ trong 90 ngày tới, sớm hơn nhiều so với thời gian 6 - 12 tháng mà cộng đồng tình báo từng dự đoán hồi cuối tháng 6.

Trước đó, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki đã phản bác các quan điểm cho rằng Kabul sẽ rơi vào tay Taliban. Bà Psaki tuyên bố chính phủ Afghanistan có đủ nguồn lực cần thiết và điều Kabul cần xác định là liệu họ có bản lĩnh chính trị để chống trả hay không. Người phát ngôn này cũng khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ không quân Afghanistan, đồng thời tiếp tế thực phẩm và thiết bị. Dù vậy, các nguồn thạo tin tiết lộ Mỹ đang tính đường sơ tán đại sứ quán ở Kabul, theo CNN. Politico cũng dẫn một nguồn tin cho biết phái đoàn Mỹ tại Afghanistan có thể được rút về hết trước cuối tháng 8.

Trong bối cảnh tình hình an ninh xấu đi, quyền Bộ trưởng Tài chính Khalid Payenda của Afghanistan đã từ chức và rời khỏi đất nước. Dù giải thích rằng mình ra đi vì vấn đề gia đình, hành động của ông Payenda bị đánh giá là chỉ dấu cho thấy hy vọng đang dần lụi tàn ở Kabul.

Bộ trưởng Nội vụ Abdul Satar Mirzakwal ngày 11.8 đã công bố kế hoạch gồm 3 giai đoạn để đẩy lùi Taliban. Tuy vậy, trong bối cảnh lực lượng đặc biệt của chính phủ và không quân Afghanistan phải chịu áp lực lớn và quân đội chính quy thường bỏ chạy hoặc đầu hàng khi Taliban kéo đến, không rõ Afghanistan sẽ thực hiện kế hoạch này như thế nào. Theo giới phân tích, trước đà tiến quân của Taliban, chính quyền Kabul cũng ngày càng đánh mất lợi thế trên bàn đàm phán.