Tăng tốc bàn giao sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động

Những ngày này, tại Phòng Cấp sổ - thẻ BHXH tỉnh Đắk Lắk, công việc rà soát hồ sơ, bổ sung thông tin, dữ liệu sổ BHXH cho người lao động (NLĐ) được tiến hành khẩn trương. Bà Nguyễn Thị Khoa, Trưởng phòng Cấp sổ - thẻ, cho biết hoạt động bàn giao sổ BHXH được ngành BHXH triển khai từ năm 2017 với mục tiêu sẽ hoàn thành vào cuối năm 2018. Tuy nhiên, từ đầu năm nay, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo đẩy nhanh hoạt động giao sổ BHXH cho NLĐ. “Tất cả cán bộ, công chức của Phòng Cấp số - thẻ đều tập trung cho công việc rà soát, bổ sung lại thông tin, dữ liệu, in sổ để bàn giao cho NLĐ”, bà Khoa cho biết.

Tính đến hết tháng 2.2018, Văn phòng BHXH tỉnh đã bàn giao xấp xỉ 19.000 sổ BHXH cho NLĐ, đạt 50% kế hoạch. Theo bà Khoa, tiến độ bàn giao chưa đạt cao như mong muốn là do số lượng đơn vị và NLĐ do BHXH tỉnh phụ trách lớn (406 đơn vị với 35.887 lao động), trong khi đó nhân lực phục vụ nhiệm vụ này còn mỏng. “Công tác rà soát, thẩm định dữ liệu được chúng tôi tiến hành rất cẩn trọng, vì chỉ sai sót nhỏ so với quy định cũng phải làm lại cho chính xác. Chẳng hạn, trong tờ khai của NLĐ từng mốc thời gian làm việc chỉ ghi tên đơn vị doanh nghiệp mà không ghi địa chỉ của đơn vị (phường, xã), hoặc không ghi rõ lao động làm việc trong bộ phận nào của doanh nghiệp cũng được xem không đầy đủ, phải rà soát, bổ sung thật chi tiết, cụ thể. Vì thế, việc rà soát, bổ sung thông tin của NLĐ tốn nhiều thời gian hơn cả”, bà Khoa nói.

Bà Khoa cũng cho biết toàn bộ dữ liệu trong sổ BHXH của NLĐ đều được đưa vào hệ thống chung của ngành BHXH nên ngành chức năng dễ dàng kiểm tra, phát hiện những sai sót (nếu có). Điều này yêu cầu cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ rà soát dữ liệu, điều chỉnh, nhập liệu để hoàn chỉnh sổ BHXH phải thận trọng, chặt chẽ, kỹ lưỡng trong công việc. Theo bà Khoa, hiện việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ được chuyển cho hệ thống bưu điện trực tiếp trao trả, tiết kiệm nhiều thời gian, chi phí, thuận tiện cho NLĐ.

Tại cơ quan BHXH H.Krông Pắk, công tác bàn giao sổ BHXH cho NLĐ cũng được triển khai tích cực. Ông Nguyễn Văn Thảo, Giám đốc BHXH H.Krông Pắk, cho biết toàn huyện có 262 đơn vị với 6.637 lao động tham gia đóng BHXH. Thực hiện các quy định của Luật BHXH, văn bản số 4027/BHXH-ST ngày 14.10.2016 của BHXH Việt Nam hướng dẫn quy trình rà soát và bàn giao sổ BHXH cho NLĐ, trong năm 2017, BHXH huyện đã tham mưu cho UBND H.Krông Pắk chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện phối hợp với cơ quan BHXH tiến hành các bước để thực hiện nhiệm vụ bàn giao sổ BHXH. Ông Thảo cho biết đến giữa tháng 3, BHXH H.Krông Pắk đã bàn giao được 4.200 số BHXH (đạt gần 64% số sổ), hiện còn gần 2.500 sổ đang được tiếp tục rà soát, hoàn chỉnh để giao cho NLĐ. “Cũng có những khó khăn nhất định trong công tác bàn giao sổ BHXH cho NLĐ trên địa bàn huyện. Đó là lượng sổ BHXH khá lớn (nhiều nhất trong số các huyện của tỉnh, với gần 6.700 sổ), trong khi cơ quan BHXH huyện chỉ có 6 cán bộ, viên chức, lao động làm công tác thu, phải kiêm nhiệm nhiều việc nên khó triển khai nhanh việc rà soát, thẩm định các dữ liệu”, ông Thảo giải thích. Tuy nhiên, ông Thảo cũng khẳng định BHXH huyện sẽ đẩy nhanh tiến độ bàn giao sổ BHXH cho NLĐ, dự kiến đến cuối tháng 6 bàn giao đạt 100% kế hoạch.

Công tác bàn giao sổ BHXH tại TP.Buôn Ma Thuột cũng có nhiều chuyển biến, hiện đã bàn giao số lượng sổ nhiều nhất trong các đơn vị cấp huyện của tỉnh, với 12.684 sổ (chiếm 74%). Bà Nguyễn Thị Thanh Trà, Phó giám đốc BHXH TP.Buôn Ma Thuột, cho biết để thực hiện chương trình bàn giao sổ BHXH, ngay từ đầu, BHXH thành phố gửi thông báo đến tất cả đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn phối hợp triển khai các hoạt động tuyên truyền, kiểm tra, rà soát các dữ liệu liên quan, thống kê số lao động tại đơn vị... Sau đó, cơ quan BHXH cùng đơn vị tiến hành kiểm tra, điều chỉnh, sửa chữa dữ liệu, thông tin cá nhân, đảm bảo chính xác, hoàn chỉnh. Theo bà Trà, điều thuận lợi là ở những đơn vị thuộc khối hành chính, sự nghiệp, hồ sơ cá nhân NLĐ ít biến động; thông tin về lương ngạch, bậc cũng rõ ràng, ít sai sót. Trong khi đó, ở khối doanh nghiệp dân doanh, do số lượng lao động thay đổi thường xuyên, nhiều hồ sơ không đầy đủ dữ liệu nên việc thẩm tra lâu hơn. “Với số lượng khoảng 6.000 sổ còn lại, chúng tôi sẽ tập trung nhân lực hoàn thành việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ trên địa bàn thành phố theo tiến độ yêu cầu và chỉ đạo của BHXH Việt Nam và BHXH tỉnh”, bà Trà nhận định.

Theo BHXH Việt Nam, việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ nhằm minh bạch thông tin về quá trình đóng BHXH, hạn chế tình trạng các doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH, cũng như trường hợp doanh nghiệp giữ sổ BHXH của NLĐ khi xảy ra tranh chấp lao động, gây khó khăn phức tạp cho cả cơ quan BHXH và NLĐ trong quá trình giải quyết các chế độ BHXH.

Việc trao sổ BHXH cho NLĐ quản lý là bước đầu thực hiện cải cách TTHC của ngành BHXH. Hệ thống cơ sở dữ liệu về toàn bộ quá trình tham gia BHXH của NLĐ đã được cơ quan BHXH nhập liệu vào hệ thống dữ liệu điện tử và liên tục cập nhật, đảm bảo việc cấp lại sổ BHXH một cách thuận tiện nhất trong trường hợp sổ BHXH bị hỏng hoặc thất lạc. Với mục tiêu đến năm 2020, BHXH Việt Nam đồng loạt thực hiện quản lý sổ BHXH điện tử, người chủ sổ sẽ dễ dàng liệt kê được quá trình đóng - hưởng theo năm, theo quý; thậm chí người có thời gian làm việc trước năm 1995 cũng sẽ nắm được thông tin của mình, rút ngắn hơn nữa quy trình thủ tục cho NLĐ trong giải quyết chế độ BHXH, BH thất nghiệp… BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo những sổ BHXH đã hoàn thành thủ tục pháp lý, thông tin đầy đủ sẽ trả cho NLĐ; những sổ chưa đầy đủ thông tin cần bổ sung, điều chỉnh để bàn giao. Đối với những doanh nghiệp phá sản, nợ đọng BHXH sẽ thực hiện chốt sổ đến thời điểm doanh nghiệp đóng cho NLĐ. Nếu NLĐ có từ hai sổ BHXH trở lên và ghi thời gian đóng không trùng nhau, cơ quan BHXH thu hồi tất cả các sổ để hoàn chỉnh lại cơ sở dữ liệu, in thời gian đóng, hưởng BHXH, BH thất nghiệp vào sổ mới. Số sổ BHXH cấp lại là số của sổ BHXH có thời gian tham gia BHXH sớm nhất.

Việc tự quản lý sổ BHXH cũng sẽ giúp NLĐ có cơ sở yêu cầu chủ sử dụng lao động thực hiện đúng các quy định của pháp luật về trách nhiệm đóng BHXH cho mình; góp phần ngăn ngừa tình trạng NLĐ bị trích trừ tiền lương để đóng BHXH nhưng chủ sử dụng lao động không nộp tiền về cơ quan BHXH, trốn trách nhiệm đóng thuộc chủ sử dụng và phần đóng của NLĐ mà NLĐ không biết. Bên cạnh đó, việc NLĐ được tự quản lý sổ BHXH của mình khi nghỉ việc sẽ kịp thời được giải quyết chế độ BHXH, BH thất nghiệp hoặc có ngay sổ BHXH để tiếp tục tham gia, cộng nối quá trình đóng BHXH khi chuyển sang làm việc tại đơn vị khác...