Đại sứ Mỹ tại Iraq R.Crocker và Đại sứ Iran H.Qomi đã có cuộc họp tại văn phòng Thủ tướng Iraq N.al-Maliki. Đại diện cho Iraq là Cố vấn an ninh quốc gia M.al-Rubaie. Phát biểu khai mạc cuộc họp, Thủ tướng al-Maliki khẳng định người Iraq muốn có một đất nước ổn định, không có sự hiện diện của các lực lượng nước ngoài cũng như sự can thiệp của khu vực.
Theo AP, cuộc họp trên chỉ tập trung vào vấn đề Washington và Tehran có thể làm gì để hạn chế xung đột giáo phái ở Iraq. Cả hai bên đều có quan điểm thẳng thừng. Washington muốn Tehran ngừng can thiệp, ngừng cung cấp vũ khí, tài trợ và huấn luyện các tay súng Hồi giáo, đặc biệt là các tay súng Shiite đang chống quân Mỹ và Chính phủ Iraq. Còn Iran thì muốn Mỹ rời khỏi nước láng giềng.
Giới chức Iraq cho biết cuộc họp trên là thân thiện và chỉ tập trung vào tình hình Iraq. Nhưng nhiều vấn đề khác cũng "đè nặng" lên lịch trình hạn hẹp này, chủ yếu là chương trình hạt nhân của Iran và những vấn đề trong gần 30 năm ngoại giao lạnh nhạt sau cuộc cách mạng Hồi giáo Iran năm 1979.
Ngoài ra, giới cầm quyền Iran lo ngại chính quyền Bush nuôi dưỡng kế hoạch thay đổi chế độ ở Tehran và có thể hành động vì mục đích trên như đã từng làm với chế độ Saddam Hussein ở Iraq trước đây. Về phần mình, Washington và các đồng minh Ả Rập lo ngại về ảnh hưởng đang gia tăng ở Trung Đông và sự lan rộng của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. Bên cạnh đó là quan điểm cứng rắn của Iran đối với Israel. Chính những vấn đề này đã khiến cuộc họp khai mạc hôm qua giữa Iran và Mỹ trở nên quan trọng và thu hút.
Liệu cuộc gặp đầu tiên này có thể dẫn đến một cuộc gặp thứ 2 giữa hai nước, ở cấp ngoại trưởng chẳng hạn? Cuối tuần qua, Đại sứ Mỹ Crocker tỏ ra thận trọng về khả năng này. Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran M.Mottaki, trong phát biểu từ Tehran, khẳng định các cuộc gặp tiếp theo chỉ xảy ra với điều kiện Mỹ thừa nhận chính sách tại Iraq và Trung Đông của họ là sai lầm. Thủ tướng Iraq al-Maliki hôm qua cũng tỏ ra cứng rắn khi cho rằng Mỹ phải thay đổi chính sách ở Iraq và nhận trách nhiệm của mình để "cả hai phía có thể hy vọng về kết quả thảo luận".
Theo báo Independent của Anh, hy vọng về sự "hạ nhiệt" trong quan hệ Iran-Mỹ đã bị che mờ bởi hành động mới đây của cả hai bên. Tuần qua, tàu chiến Mỹ đã có hàng loạt hoạt động phô trương sức mạnh ở vùng Vịnh và Tổng thống Bush có tuyên bố cứng rắn về việc trừng phạt Iran vì chương trình hạt nhân của nước này. Bối cảnh cuộc họp càng không thuận khi hôm 26.5 Iran tuyên bố đã phát hiện mạng lưới gián điệp do Mỹ và phương Tây tổ chức tại quốc gia cộng hòa Hồi giáo.
Trùng Quang
Bình luận (0)