Những nhà tù “ế ẩm”

Trong 10 năm qua, tỷ lệ người bị giam giữ ở Hà Lan giảm xuống còn 57/100.000 người, thuộc hàng thấp nhất phương Tây. Tỷ lệ này ở Mỹ là 458/100.000 người. AFP dẫn số liệu từ Cục Thống kê trung ương Hà Lan cho hay tỷ lệ phạm tội ở nước này giảm 26% trong giai đoạn 2007 - 2015 và số người bị bỏ tù giảm đều đặn mỗi năm, từ 50.650 người trong năm 2005 xuống còn 37.790 vào năm 2015. Thành quả này đến từ luật pháp nghiêm minh, các chương trình phòng ngừa tội phạm và chính phủ tập trung vào việc giúp người phạm pháp tái hòa nhập xã hội hơn là tống giam nhiều năm.

Do tỷ lệ tù nhân giảm mạnh nên ngày càng có nhiều trại giam ở Hà Lan trở nên vắng bóng người. Tính từ năm 2014 đến nay có 27 nhà tù phải đóng cửa và nước này hiện chỉ còn 38 cơ sở giam giữ đang hoạt động. Chính phủ Hà Lan cũng đã linh động chuyển đổi mục đích sử dụng của nhiều trại giam, tạo ra nguồn thu lớn.

Đến nay, Hà Lan đã bán 6 trại giam, thu về 20,7 triệu euro (hơn 530 tỉ đồng) và cho thuê những nhà tù còn lại, thường được dùng làm trung tâm trú chân cho người tị nạn từ châu Phi với số tổng tiền lên tới 18 triệu euro, theo AFP.

Ngoài ra, một số địa điểm chuyển mình thành nhà hàng, khách sạn sang trọng. Chẳng hạn, nhà tù nữ ở TP.Zwolle, thủ phủ tỉnh Overijssel thuộc đông bắc Hà Lan, đã được chuyển đổi thành một nhà hàng hạng sang và rất đắt khách.

Tương tự, trại giam TP.Roermond, đông nam Hà Lan, cũng đã được tu sửa thành khách sạn 4 sao mang tên Het Arresthuis, theo trang Amusing Planet. Nhà tù này hoạt động từ năm 1863 - 2007, có 150 phòng giam. Các xà lim nay được “hô biến” thành 7 dãy phòng, bao gồm 37 phòng hạng nhất. Kiến trúc và thiết kế đã được điều chỉnh lại nhưng cửa ra vào vẫn là cửa xà lim ban đầu.

Một xà lim tại nhà tù Norgerhaven. Ảnh: AFP

Bên cạnh đó, giới hữu trách cũng đang có kế hoạch tận dụng nhà tù cũ Boschpoort ở TP.Breda, miền nam nước này cho các dự án thương mại, theo AFP. Nơi này được xây dựng hoàn tất vào năm 1886, rộng hơn 33.000 m2 và có cấu trúc mái vòm cùng thiết kế bên trong theo kiểu cổ điển. Nhà tù Boschpoort “phá sản” vào đầu năm 2016, đang được chuyển đổi thành khu văn phòng cho thuê và trung tâm giải trí.

Một số dự án quy mô khác là chuyển đổi nhà tù ở khu Overamstel thuộc thủ đô Amsterdam thành khu dân cư với hàng ngàn hộ và trại giam TP.Haarlem, tây bắc nước này, thành trường đại học.

Bên cạnh đó, Hà Lan còn cho Bỉ và Na Uy thuê nhà tù để giúp 2 nước này giảm tải hệ thống trại giam. Hồi năm 2010, chính quyền Amsterdam cho Brussels thuê nhà tù Willem II ở TP.Tilburg để giam 500 tù nhân. Theo hợp đồng, phía Bỉ trả cho Hà Lan hơn 29 triệu euro (hơn 750 tỉ đồng)/năm và thời hạn thuê từ 2 - 3 năm thì ký lại hợp đồng. Đến năm 2015, Hà Lan tiếp tục cho thuê nhà tù Norgerhaven ở làng Veenhuizen với giá 25,5 triệu euro/năm. Hợp đồng có giá trị 3 năm này cho phép Na Uy “gửi nhờ” 241 phạm nhân.

Theo truyền thông Hà Lan, Norgerhaven là một trong những cơ sở giam giữ “sang trọng” nhất nước. Phạm nhân có thể trồng rau cải, nuôi gà, tự nấu ăn, ngắm phong cảnh miền quê và được chế độ tập thể dục hằng ngày thoải mái với đầy đủ dụng cụ. Thậm chí, họ có thể chọn màu sơn cho tường xà lim, ngủ giường nệm. Trong phòng giam có bàn viết, kệ tủ và một ti vi có thể xem 55 kênh. Do đó, nhiều tù nhân lãnh án lâu năm bị giam ở Norgerhaven đã phản đối khi bị di chuyển tới nhà tù khác để nhường chỗ cho phạm nhân đến từ Na Uy.