Ông Trump không dễ bị kết tội

Thượng viện Mỹ sẽ tiến hành phiên xét xử luận tội cựu Tổng thống Trump vào ngày 8.2 tới. Với 50 nghị sĩ đảng Dân chủ và 50 nghị sĩ đảng Cộng hòa trong Thượng viện hiện tại, đảng Dân chủ phải chật vật thuyết phục 17 nghị sĩ Cộng hòa để có đủ 2/3 phiếu đồng ý với điều khoản luận tội.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Patrick Leahy (80 tuổi) - chủ tịch Thượng viện tạm quyền giữ ghế chủ tọa phiên tòa ngày 8.2 - bị bệnh ngay trong lúc các thượng nghị sĩ tuyên thệ để lập bồi thẩm đoàn vào ngày 26.1. Người phát ngôn của thượng nghị sĩ Leahy cho biết: “Bác sĩ đề nghị đưa ông đến bệnh viện địa phương để theo dõi và đã được xuất viện tối cùng ngày”. Trong phiên tòa tới, các hạ nghị sĩ ở Hạ viện đóng vai trò công tố viên, còn thượng nghị sĩ là bồi thẩm đoàn và tổng thống trở thành “bị cáo” được đội ngũ luật sư bào chữa.

Tuy nhiên, đến nay đa số thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đứng về phía ông Trump. Theo Reuters, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Rand Paul còn yêu cầu tổ chức một cuộc bỏ phiếu xác định tính hợp hiến của phiên xét xử luận tội vì ông Trump đã mãn nhiệm kỳ. Đảng Dân chủ lập tức kêu gọi tiến hành cuộc bỏ phiếu để bác bỏ yêu cầu của ông Paul, với số phiếu là 55 - 45. Đáp lại, ông Paul nói 45 thượng nghị sĩ đồng tình đây là một phiên xét xử “vi hiến” và lưu ý sẽ không có chuyện ông Trump bị kết tội tại Thượng viện. Theo Reuters, điều này cho thấy ông Trump dường như vẫn còn sức ảnh hưởng trong nội bộ đảng.

Một số chuyên gia khẳng định “luận tội muộn” là hợp hiến và lập luận rằng tổng thống khi mãn nhiệm kỳ không được miễn trừ khỏi những quy trình trong Hiến pháp Mỹ nhằm buộc họ phải chịu trách nhiệm cho hành vi sai trái, theo Reuters. Bên cạnh đó, các học giả cho rằng Hiến pháp Mỹ nêu rõ thủ tục luận tội có thể dẫn đến việc bỏ phiếu cấm ông Trump giữ chức vụ trong tương lai nên Thượng viện vẫn có thể tiến hành phiên xét xử. Cuộc bỏ phiếu cấm ông Trump tái tranh cử chỉ cần quá bán, tuy nhiên chỉ được tiến hành nếu ông Trump bị kết tội.

Trước thềm phiên xét xử, ông Trump được cho là đã gửi thông điệp ngầm cảnh báo sẽ có hành động chống lại những thượng nghị sĩ trong đảng bỏ phiếu kết tội ông, cụ thể là những cuộc bỏ phiếu sơ bộ trong tương lai và nỗ lực tái tranh cử của họ, theo Politico. Trợ lý của ông Trump hồi cuối tuần đã có cuộc điện đàm với các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, nhấn mạnh không có chuyện ông lập đảng mới và cựu tổng thống vẫn sẽ tiếp tục là thành viên của Cộng hòa.

Hôm 25.1, Hạ viện đã trình lên Thượng viện điều khoản luận tội với cáo buộc ông Trump “xúi giục bạo loạn” liên quan vụ bạo loạn của người ủng hộ ông tại tòa nhà quốc hội hôm 6.1, khiến 5 người chết.