Tin tức về việc Trung Quốc thử thành công tên lửa chống vệ tinh đầu tiên xuất hiện trên Tạp chí Aviation Week and Space Technology của Mỹ. Hôm 18.1, Nhà Trắng đã xác nhận thông tin này sau khi phân tích các tin tức tình báo. Đài CNN dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết đây là vụ thử thành công đầu tiên của Trung Quốc sau khi thất bại trong 3 lần thử trước đó. Theo nguồn tin, ngày 11.1, một tên lửa đạn đạo tầm trung của Trung Quốc đã bắn trúng một vệ tinh dự báo thời tiết cũ của nước này ở độ cao 800 km. Vệ tinh mục tiêu FY-1C, vào quỹ đạo năm 1999, đã trúng tên lửa được bắn từ Trung tâm phóng vệ tinh Tây Xương ở tỉnh Tứ Xuyên hoặc một khu vực gần đó. Tên lửa này mang một thiết bị đặc biệt, tiêu diệt vệ tinh bằng cách đâm mạnh vào mục tiêu. Nguồn tin của CNN cho biết các thiết bị dò tìm của Mỹ xác định rằng vệ tinh FY-1C không còn tồn tại và vụ nổ đã làm văng ra hàng trăm mảnh vỡ lơ lửng giữa không gian, đe dọa tới nhiều vệ tinh nhân tạo khác.
"Chúng tôi biết điều đó (vụ thử) và thực sự lo ngại", Phát ngôn viên Tony Snow của Nhà Trắng gửi đi thông điệp phản đối chính thức của Mỹ, theo CNN. Các đồng minh của Washington gồm Nhật Bản, Canada và Úc cũng bày tỏ lo ngại. Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yasuhisa Shiozaki phát biểu: "Trên tinh thần sử dụng không gian một cách hòa bình và liên quan đến vấn đề an ninh, chúng tôi lo ngại về hành động hủy hoại một vệ tinh nhân tạo bằng tên lửa đạn đạo".
Các loại vệ tinh quỹ đạo thấp hiện đóng vai trò sống còn đối với hệ thống thông tin, định vị toàn cầu cho bom thông minh và cho binh lính cũng như công tác do thám của quân đội Mỹ. Việc nước khác thử thành công tên lửa diệt vệ tinh được người Mỹ nhìn nhận như một lời thách thức. Tháng 8.2006, Tổng thống Bush đã phê chuẩn chính sách xác nhận quyền "tự do hành động" của Mỹ trong không gian và "sẽ ngăn chặn bất kỳ nước nào xâm hại những quyền đó hoặc phát triển công nghệ để xâm hại những quyền đó". Chính vì thế, thật dễ hiểu khi Mỹ có phản ứng quyết liệt sau vụ thử của Trung Quốc.
Thực ra đây không phải là lần đầu tiên người ta sử dụng tên lửa để bắn vệ tinh. Vào những năm 80 của thế kỷ trước, Liên Xô và Mỹ đều đã thành công trong các vụ thử tương tự. Sau đó, các chương trình "vũ khí không gian" này không được tiếp tục bởi nhiều lý do khác nhau. Thời chiến tranh lạnh, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan còn đề xuất xây dựng hệ thống phòng thủ sử dụng công nghệ laser để bắn chặn tên lửa hạt nhân. Tuy nhiên, chương trình mang tên "Chiến tranh giữa các vì sao" này đã bị hủy bỏ vào năm 1993. Giờ đây, sau khi thông tin về vụ thử của Trung Quốc được loan đi, có thể Mỹ sẽ triển khai một chương trình mới để đối phó. Giới phân tích lo ngại rằng một số nước như Nhật Bản, Nga, Hàn Quốc cũng sẽ phát triển công nghệ "quân sự không gian" sau sự kiện này.
Đỗ Hùng
Bình luận