"Vương quốc Brazil" ở Randburg

Khu Randburg phụ cận của Johannesburg những ngày này như trở thành một "vương quốc Brazil" vậy. Đi đâu cũng thấy cờ Brazil và hình ảnh những ngôi sao xứ sở samba. Hình Kaka trên nhà cao tầng, hình Robinho dán trên xe hơi, và cả hình Ronaldinho trên các ô cửa sổ. Những ngôi sao Brazil - có mặt hoặc không có mặt tại World Cup 2010 - luôn hút hồn người hâm mộ. Đó cũng chính là sự mê hoặc của bóng đá đẹp. Đúng thế, chỉ có Brazil, nơi sản sinh lối chơi hoa mỹ, mới được người hâm mộ khắp thế giới đón chào vô điều kiện như vậy.

Brazil của Dunga

Theo lời hẹn với các đồng nghiệp Brazil, vào lúc 3 giờ 30 chiều 5.6, tôi trở lại khách sạn Fairway - nơi đóng quân của đội tuyển Vàng - Xanh - để từ đó tới sân tập trường Trung học Randburg. Từng xem đội bóng đang giữ kỷ lục về số lần vô địch World Cup đấu tập và thi đấu 4 năm về trước tại Đức, nhưng tôi vẫn rất háo hức như một người hâm mộ vậy. Chiêm ngưỡng các chàng trai được mệnh danh là vũ công samba phô trương kỹ thuật - dù chỉ trong đấu tập - là cơ may không dễ gặp. Cứ xem dòng người xếp hàng ở Johannesburg mỗi ngày để nhận vé miễn phí xem đội tuyển Brazil tập là có thể thấy điều đó.

Sau một thời gian mở cửa cho khán giả vào xem, từ ngày 5.6, HLV Dunga bắt đầu thực hiện các buổi tập không khán giả, chỉ có sự chứng kiến của báo giới mà thôi. Bất chấp điều đó, rất nhiều người hâm mộ vẫn kéo đến ngoài sân tập. Họ đậu xe ken dày bên đường phố, reo hò và gọi tên các thần tượng. Họ đến đây chỉ để được xem chiếc xe chở đoàn hảo thủ. Vậy thôi, nhưng sự háo hức vẫn tràn đầy.

Có lẽ HLV Dunga muốn học trò tập trung cao độ hơn, khi giải đấu đang ngày một tới gần, nên đã "cấm cửa" khán giả, ngay cánh phóng viên cũng chỉ được chụp hình, quay phim 15 phút đầu của buổi tập. Phần còn lại thì chỉ được ngồi xem thôi.

Trên sân, sau những bài thể lực nhẹ để cầu thủ quen dần với độ cao 1.700m, HLV Dunga bắt đầu triển khai tập chiến thuật bằng một trận đấu giữa hai nhóm cầu thủ. Nhìn qua đội hình thi đấu, người ta có thể đoán được phần nào sự lựa chọn đội hình chính thức của ông Dunga. Trong buổi chiều 5.6, đội áo đỏ với Kaka, Robinho, Lucio, Fabiano, Gilberto Silva, Elano… đã đấu với phần còn lại của đội tuyển. Có thể tin rằng, ngoài những thay đổi bất khả kháng vào phút chót, phe áo đỏ sẽ là đội Vàng - Xanh chính thức trong cuộc đấu tại Nam Phi lần này.

Trong thời gian gần đây, HLV Dunga đã bị không ít người hoặc chỉ trích hoặc bày tỏ sự lo âu, nghi ngờ khi ông gạt một số cầu thủ có kỹ thuật tốt ra khỏi đội tuyển, mà Ronaldinho là trường hợp gây nhiều tranh cãi nhất. Người ta cho rằng Dunga - từng là thủ quân đội tuyển Brazil vô địch World Cup 2002 và tham dự nhiều World Cup khác - đang phá nát đội tuyển xứ sở samba bằng một lối chơi thực dụng, bởi một lẽ, Brazil chỉ có thể thành công với lối chơi hoa mỹ mà thôi.

Những người chỉ trích có cái lý của họ, nhưng HLV Dunga vẫn giữ vững lập trường của mình. Người hâm mộ và báo giới có quan điểm của họ, còn ông - người phải chịu trách nhiệm cho toàn bộ thành công hay thất bại của tuyển Brazil - có lý lẽ riêng của mình.

Vẫn là Brazil huyền ảo

Trong cuộc đối đầu giữa hai đội Brazil trên sân tập Randburg vừa qua, người ta đã thấy dấu ấn Dunga rõ nét. Đó là một lối chơi đơn giản nhưng hiệu quả, như cách mà Dunga đã thể hiện khi còn khoác áo thủ quân tuyển Vàng - Xanh. Không còn những pha độc diễn lắt léo, không còn nhiều những pha bóng mang nặng tính biểu diễn, phô trương, giờ đây, Brazil chú trọng tới sự phối hợp nhiều hơn. Trái bóng ít khi nằm trong chân một cầu thủ, mà được hoán chuyển thường xuyên, từ người này qua người khác. Đó chính là lối chơi mà Dunga gầy dựng, hướng tới tính hiệu quả. "Tôi không làm một cuộc cách mạng, tất cả những gì tôi làm là vì một đội tuyển Brazil chơi hay và thành công tại giải này", HLV Dunga đã nói như thế trong cuộc họp báo gần đây. Cầu thủ Maicon, trong cuộc tiếp xúc với báo chí hôm 5.6, cũng nhấn mạnh: "Tôi nghĩ rằng HLV Dunga có lý do khi thực hiện những điều chỉnh của mình. Tất cả chúng tôi đều hứng khởi với lối chơi này, và đó chính là điều quan trọng".

Báo giới Brazil - sau một thời gian chỉ trích -  có vẻ như cũng tạm yên tâm hoặc tạm thời "nín nhịn" để các cầu thủ toàn tâm toàn ý cho cuộc chơi lớn. Mới đây, Brazil đã có trận giao hữu thắng 3-0 trước Zimbabwe, với một lối chơi mà nhiều người cho rằng chưa thuyết phục mấy. Cũng đã xuất hiện một vài chỉ trích hoặc ý kiến nghi ngờ. Nhưng cũng có những đánh giá lạc quan về nỗ lực của Dunga. Trao đổi với tôi, phóng viên Jorge Silva ở báo O Globo nói: "Tôi nghĩ Dunga đã thể hiện một ý đồ rất rõ ràng, đó là lối chơi hiệu quả, chiếm hữu bóng nhiều nhưng cầu thủ không cầm bóng lâu. Một điều quan trọng nữa, đó là dù lối chơi có thay đổi thì tố chất cầu thủ Brazil vẫn thế. Đó vẫn là những con người có kỹ thuật siêu việt. Kết hợp yếu tố kỹ thuật và một chiến thuật thực tiễn là điều Dunga đang làm và tôi nghĩ đấy là hướng đi có lý".

Đúng như lời anh Silva, dù có thay đổi cách mấy vẫn là Brazil. Đất nước này sản sinh ra thứ bóng đá mê hoặc, với những cá nhân có kỹ thuật điêu luyện mà Garrincha, Pele, rồi đến Romario, Ronaldo, Ronaldinho là những ví dụ tiêu biểu. Giờ đây, không còn Garrincha, không còn Romario, không còn cả Ronaldo lẫn Ronaldinho, đội tuyển Brazil vẫn là tập hợp những cá nhân có kỹ thuật tuyệt hảo, như Robinho, Kaka… Trên sân tập Randburg những ngày này, người hâm mộ và cánh phóng viên vẫn có thể thưởng thức những pha bóng đầy kỹ thuật, đôi khi hơi ngẫu hứng, lồng trong một chiến thuật thực dụng đang ngày càng được củng cố. Một pha đánh gót của Robinho, một cú ngoặt bóng qua mặt đối phương của Kaka, một cú phá bóng quyết liệt của Lucio, tất cả đều mang đậm chất Brazil quyến rũ. Vẻ đẹp đã không hề phôi pha như người ta lo ngại.

Buổi chiều dần tan, những tia nắng vàng nhạt cuối cùng lui dần, và đội quân Vàng - Xanh kết thúc buổi tập. Bên ngoài sân, hàng ngàn cổ động viên reo hò cổ vũ. Mỗi bước chân của đoàn vũ công samba vẫn được dõi theo hằng ngày, bởi các cổ động viên khắp nơi, bất chấp quốc tịch, bất chấp biên giới. Đó chính là niềm yêu dành cho bóng đá đẹp, thứ bóng đá đã mang về cho Brazil 5 cúp vô địch thế giới.

Và sắp tới sẽ là lần thứ 6?

Đỗ Hùng