Thị trường vàng đìu hiu cuối năm

Mãi lực ảm đạm

Chỉ còn vài tuần nữa là đến các ngày lễ hội trong năm như Giáng sinh, tết dương lịch, tết âm lịch và ngày vía Thần Tài nhưng thị trường vàng khá ảm đạm. Trưa 6.12, PV Thanh Niên ghé các khu vực tập trung nhiều tiệm vàng trên địa bàn TP.HCM như chợ Tân Định (Q.1), chợ Bến Thành (Q.1), chợ An Đông (Q.5)… và chứng kiến quang cảnh ảm đạm bao trùm. Trên các quầy kệ trưng bày sản phẩm lác đác những chuỗi dây hạt là chính, rất ít nơi có sản phẩm vàng. Cả chục tiệm vàng nhưng chỉ có một vài khách vào hỏi nhanh rồi lại đi ra. Một vài tiệm đóng cửa im lìm.

Diễn biến thị trường vàng ảm đạm kéo từ quý 3 qua quý 4 và chưa biết đến bao giờ mới chấm dứt. Theo Hội đồng Vàng thế giới (WGC), nhu cầu vàng quý 3/2024 tại VN giảm 33% so với quý trước và giảm 10% so với cùng kỳ năm trước. Giá vàng tăng mạnh và nhiều chính sách quản lý đã làm hạn chế hoạt động mua mới. Diễn biến này hoàn toàn trái ngược so với quốc tế khi nhu cầu thị trường tăng thêm 5%.

ẢNH: NGỌC THẮNG

Đề cập thị trường vàng, trang sức vàng cuối năm, ông Nguyễn Văn Dưng, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP.HCM, cho hay mấy chục năm kinh doanh trong lĩnh vực vàng, chưa năm nào ông chứng kiến tình hình thị trường như năm nay. Dù chỉ còn vài tuần nữa là đến các mùa lễ hội cuối năm nhưng các chành (đơn vị sản xuất vàng) chưa thấy hoạt động gì. Không những không mua được nguyên liệu có nguồn gốc mà các đơn vị sản xuất cũng không mua được hóa chất phục vụ sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ. 

"Thị trường vàng năm nay rất đìu hiu. Các tiệm vàng ở các khu vực chợ An Đông, Bến Thành… đóng cửa dù đây là cao điểm của thị trường khi mùa cưới, lễ hội Giáng sinh, tết… sắp diễn ra. Các đơn vị sản xuất kinh doanh vàng phải tìm được hàng hóa có nguồn gốc, nếu không chứng minh được thì ngoài việc bị phạt hành chính nặng, còn bị tịch thu hàng hóa không rõ nguồn gốc. Trong khi đó, nữ trang vàng có giá trị rất cao nên các đơn vị kinh doanh cũng phải thực hiện cho đúng", ông Dưng giải thích.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Trọng, Giám đốc Công ty vàng Đối tác mới, cũng thừa nhận chưa năm nào thị trường vàng lại như năm nay. Sức mua trên thị trường rất yếu. Theo ông Trọng, chính sách hiện nay yêu cầu tiệm vàng phải giao dịch hàng có nguồn gốc nên lượng hàng trên thị trường không nhiều. "Từ trước đến nay, tiệm vàng thường đóng thuế khoán nên kê khai doanh thu ở mức thấp. Khi thực hiện việc xuất hóa đơn, doanh thu có thể tăng lên gấp nhiều lần. Chính vì vậy, tiệm vàng cũng lo ngại doanh thu sẽ thể hiện toàn bộ. Thêm vào đó, nguồn nguyên liệu sản xuất trang sức không có nên các đơn vị sản xuất (chành) không hoạt động như trước. Một số xưởng sản xuất không có đơn hàng hoặc đơn hàng rất ít", ông Trọng nói.

Giá vàng tăng cao khiến mãi lực giảm

Theo ông Nguyễn Ngọc Trọng, mãi lực thị trường hiện nay chỉ bằng một nửa so với năm ngoái. Nguyên nhân một phần đến từ thu nhập của người lao động sụt giảm, một phần do giá cao hơn các năm trước khá nhiều. Nếu trước đây 1 chỉ vàng vào khoảng 5 - 6 triệu đồng thì nay lên hơn 8 triệu đồng, chưa kể vàng trang sức còn thêm tiền công. Mãi lực thị trường thấp đến mức, ngay cả với những mặt hàng giảm giá nhiều thì thanh khoản vẫn kém. Chẳng hạn, giá kim cương hiện nay đã giảm 40% so với năm ngoái nhưng giao dịch trên thị trường rất chậm. 

Ông Trọng ví dụ những năm trước, kim cương loại 5ly4, 6ly3 tiêu chuẩn đẹp luôn luôn được thị trường tiêu thụ nhưng năm nay thì hoàn toàn trái ngược, giá giảm nhưng khó tiêu thụ. Một viên kim cương 4ly5, nước đẹp trước đây khoảng 1.150 USD thì nay giá còn 750 USD; viên 6ly3 giá trước đây 12.000 - 13.000 USD thì nay còn 7.000 - 8.000 USD. "10 doanh nghiệp thì có đến 9 doanh nghiệp lo lắng cho sức mua của thị trường cũng như nguồn cung thị trường trang sức mỹ nghệ. 

Cũng dễ hiểu khi thu nhập người lao động sụt giảm thì họ sẽ ưu tiên cho những chi phí sinh hoạt thiết yếu. Còn trang sức mỹ nghệ, hay mua vàng làm tài sản sẽ được cân nhắc hơn", ông Trọng lý giải và nói thêm ngày vía Thần Tài cũng là ngày hội của thị trường vàng trong năm nên thông thường doanh nghiệp sẽ chuẩn bị từ khá sớm. Thế nhưng năm nay thì chuyện này không diễn ra, các đơn vị không có nguồn nguyên liệu sản xuất. "Nhu cầu mua vàng ngày này vẫn xuất hiện nhưng khi nguồn cung không đáp ứng thì cũng có thể xảy ra tình trạng giá vàng tăng lên trước ngày vía Thần Tài", ông Nguyễn Ngọc Trọng dự báo.

Trở lại thị trường, mặc dù giá vàng hiện nay đã giảm so với thời điểm tháng 5 và tháng 10 nhưng vẫn ghi nhận mức tăng cao so với đầu năm. Ngày 6.12, giá vàng miếng SJC tăng thêm 400.000 đồng mỗi lượng, các công ty kinh doanh vàng như SJC, PNJ, Doji và ngân hàng thương mại mua vào vàng miếng SJC với giá 82,7 triệu đồng/lượng, bán ra 85,2 triệu đồng/lượng. Mức giá này cao hơn so với đầu năm 11,2 triệu đồng/lượng, tương đương mức tăng giá hơn 15,1%. Mức giá cao kỷ lục mà vàng miếng SJC thiết lập trong năm nay là 92,4 triệu đồng/lượng hồi tháng 5. Trong khi đó, giá vàng nhẫn có mức tăng giá mạnh hơn vàng miếng SJC. So với đầu năm, vàng nhẫn hiện tăng 20 - 21 triệu đồng/lượng, tương đương mức lên giá 32,8%. Một số đơn vị kinh doanh vàng như Bảo Tín Minh Châu, Doji, Phú Quý… có giá mua vàng nhẫn trong ngày 6.12 ở mức 82,8 - 83 triệu đồng/lượng, bán ra ở mức 84 - 84,1 triệu đồng/lượng.

Giá vàng trong nước tăng theo thế giới, với mức giá hiện nay ở 2.640 USD/ounce, giá kim loại quý thế giới đã tăng khoảng 620 USD/ounce so với đầu năm, tương đương tăng 30,5%. Đó là chưa kể có thời điểm, giá vàng thế giới còn tăng lên gần mức 2.800 USD/ounce. Một số chuyên gia, tổ chức thế giới dự báo giá vàng năm 2025 sẽ còn tiếp tục tăng. Là đơn vị dự báo khá chính xác 2 năm liền, mới đây Tổ chức JPMorgan dự báo giá vàng trung bình ở mức 2.950 USD/ounce trong năm 2025 và thậm chí vượt mốc 3.000 USD/ounce. 

Hai kịch bản chính có thể thúc đẩy sự tăng giá này đến từ gián đoạn kinh tế. Các chính sách như tăng thuế quan, căng thẳng thương mại leo thang, lạm phát mạnh mẽ và thâm hụt ngân sách lớn có thể củng cố vai trò trú ẩn an toàn của vàng. Ngoài ra, các ngân hàng trung ương cũng có thể gia tăng lượng vàng dự trữ. Đồng thời, giảm lãi suất và giá trị USD nhanh chóng suy yếu từ mức cao sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, cũng khiến giá vàng có thể tiếp tục tăng. Trong trường hợp giá vàng thế giới tiếp tục tăng vào năm sau, các chuyên gia cho rằng giá vàng trong nước cũng sẽ tiếp tục tăng. Điều này càng khiến sức mua vàng trên thị trường sụt giảm khi người tiêu dùng phải bỏ ra nhiều tiền hơn.