Có thể xử lý hình sự những người hôi của ở Bình Định

Nhiều người bức xúc trước sự vô cảm và liên tưởng đến vụ hôi bia ở Đồng Nai xảy ra năm 2013.

Sự việc có thể tóm tắt như sau: Trưa 1.11, tài xế Lê Tấn Duy (25 tuổi, ở H.Đông Hòa, Phú Yên) điều khiển xe tải loại 8 tấn BS 51C-558.31 chở hàng tiêu dùng và mỹ phẩm từ TP.HCM về Bình Định thì xe bị cháy trên QL1D (đoạn thuộc P.Ghềnh Ráng, TP.Quy Nhơn).

Sau khi lực lượng cảnh sát PCCC tỉnh Bình Định đã dập tắt đám cháy và ra về, còn vài chiến sĩ công an bảo vệ hiện trường thì có nhiều người dân xông vào “hôi của”.

Dù các chiến sĩ và một số người dân can ngăn, tài xế Duy và phụ xe vừa khóc vừa van xin người dân đừng lấy hàng hóa trên xe nhưng nhiều người vẫn bất chấp.

Có thể xử lý hình sự

Luật sư (LS) Nguyễn Thúy Lệ Huyền (thuộc Đoàn LS TP.HCM) cho rằng, những người có hành vi “hôi của” đã vi phạm pháp luật khi công nhiên chiếm đoạt tài sản của người khác. Tuy nhiên, tùy vào mức độ của hành vi, giá trị hàng hóa bị “hôi của” mà họ có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

"Theo điểm b khoản 1 Điều 15 Nghị định 167 năm 2013 của Chính phủ, người tham gia “hôi của” có giá trị dưới 2 triệu đồng và chưa bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc chưa bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản…thì sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng. Nếu người nào “hôi của” có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 20 triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản. Trong trường hợp người đó chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm theo khoản 1 Điều 137 Bộ luật Hình sự (BLHS) 1999 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009).

Nếu giá trị tài sản bị chiếm đoạt từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm theo điểm b khoản 2 137 BLHS 1999 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009). Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 100 triệu đồng.

Vô cảm là đi ngược lại truyền thống

“Người dân vô cảm quá nên không biết xót xa trước sự đau khổ của tài xế. Họ càng không quan tâm xã hội nhìn nhận họ như thế nào”, LS Nguyễn Đức Chánh (thuộc Đoàn LS TP.HCM) nói. Cũng theo LS Chánh: “Dân ta có câu nói “Lá lành đùm lá rách”. Đây là truyền thống của dân tộc Việt Nam bao đời. Thời gian vừa qua, khi miền Trung gặp thiên tai, cả nước đã chung tay, giúp sức cùng đồng bào vùng lũ vượt qua khó khăn thì những người dân này lại đi hôi của”.

Theo LS Chánh, hành vi “hôi của” xét về mặt đạo đức là đi ngược lại truyền thống “tương thân tương ái”, hỗ trợ đùm bọc lẫn nhau, rất tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Lẽ ra khi tài xế gặp nạn (xe bị cháy) thì người dân, nếu có khả năng, phải giúp đỡ để giảm thiệt hại về người, về tài sản. Đằng này, đã không thể giúp đỡ, họ lại để lòng tham lấn áp lý trí, tình cảm; lấy tài sản người gặp nạn với tâm trạng vui vẻ. Họ quên hay cố tình quên đi đồng bào mình vừa phải đối mặt với nguy hiểm tính mạng. Giờ lại đối mặt với việc lấy tiền đâu để đền khi xe cháy, hàng bị lấy. Đây không chỉ vi phạm pháp luật mà còn vi phạm đạo lý làm người.

LS Chánh nhấn mạnh, "những người hôi của quá tham lam". Những người này hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự như 2 người từng tham gia “hôi bia" tại Đồng Nai năm 2013. Ngoài việc bị phạt hành chính, phạt hình sự, người tham gia “hôi của” còn đối mặt với sự lên án gay gắt của dư luận trong thời gian tới.

Như Thanh Niên thông tin, sau khi cơ quan chức năng vận động thì chiều 2.11 đã có khoảng 20 trường hợp đến trả lại hàng hóa trên xe tải bị cháy mà họ đã lấy về. Tuy nhiên, LS Huyền cho biết đó chỉ là tình tiết giảm nhẹ (tự nguyện khắc phục hậu quả theo điểm b khoản 1 Điều 46 BLHS) vì tội phạm hoàn thành khi đã chiếm đoạt tài sản.

 “Nhìn hình ảnh anh tài xế bất lực, khóc, van xin mọi người đừng hôi của mà xót xa. Họ nhẫn tâm nhìn lên nỗi đau của anh. Vì vậy, đó là cái giá đáng phải nhận của lòng tham, sự ích kỷ và cả sự vô tâm của những người hôi của nói trên”, LS Huyền nói.