Lương tối thiểu năm 2020 tăng cao hay thấp?

Theo khảo sát của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam (LĐLĐVN), với mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2019 là 5,3%, đời sống của người lao động đã ngày càng được cải thiện. Đáng chú ý, ở nhóm có lương cao hơn lại có mức tăng thấp hơn, trong khi ở nhóm có mức lương thấp lại tăng cao hơn. Điều này chứng tỏ mức điều chỉnh ngày càng tiệm cận dần với nhu cầu sống tối thiểu.

Tuy nhiên, trên thực tế, với mức tăng như vậy cũng mới chỉ đáp ứng trên 95% nhu cầu sống tối thiểu của người lao động, đời sống của một bộ phận công nhân hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Là thành viên đoàn đàm phán của Tổng LĐLĐVN, ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban Quan hệ lao động (Tổng LĐLĐVN), chia sẻ: “Lương tối thiểu năm 2019 đạt khoảng 95% mức sống tối thiểu của người lao động. Bức tranh kinh tế của năm 2019 thuận lợi cho việc tăng lương tối thiểu 2020. Vì vậy, năm 2020, lương tối thiểu vùng vẫn phải tiếp tục tăng để đáp ứng 100% nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Kỳ vọng của Tổng LĐLĐVN tại mùa đàm phán lương tối thiểu năm nay là “lấp đầy” được khoảng trống chênh lệch giữa lương tối thiểu và mức sống tối thiểu”.

Đại diện của Tổng LĐLĐVN cũng cho rằng, điểm mấu chốt trong việc xác định đàm phán năm nay là việc xác định tỷ lệ nhu cầu lương thực và phi lương thực trong “giỏ” mức sống tối thiểu của người lao động. Tổng LĐLĐVN đưa ra 2 phương án tăng lương tối thiểu.

Phương án 1, xác định tỷ lệ nhu cầu lương thực/phi lương thực là 47/53 - tương ứng với tỷ lệ của Philippines, tương ứng với mức đề xuất tăng lương tối thiểu vùng năm 2020 là 7,06%.

Phương án 2, tỷ lệ nhu cầu lương thực/phi lương thực là 46,5/53,5, tương ứng với mức tăng 8%.

“Việc đàm phán lương tối thiểu từ nhiều năm nay chưa bao giờ dễ dàng. Phiên đàm phán lương năm 2020 cũng sẽ cam go bởi quan điểm trái chiều của các bên”, ông Quảng dự báo.

Trong khi đó, ông Hoàng Quang Phòng, Phó chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), lại khá thận trọng khi đưa ra quan điểm điều chỉnh tăng hay không tăng lương tối thiểu vùng 2020. Theo Trưởng đoàn đàm phán của VCCI, năm 2019 mức lương được đề xuất tăng 5,3%, nhưng có đến 72,5% các doanh nghiệp trả mức lương tối thiểu vùng 2019 lên 6%, 2,1% doanh nghiệp tăng 5,9%.

Ông Phòng bày tỏ: “Hơn 20 hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước đã đề nghị VCCI không chọn phương án tăng lương tối thiểu vùng 2020. Chỉ số giá tiêu dùng dưới 4%, năng suất lao động vẫn như năm 2018. Mặc dù có sự hồi phục của nền kinh tế nhưng vẫn còn nguy cơ tiềm ẩn tác động tới “sức khỏe” của doanh nghiệp”.

Ông Phòng dẫn chứng thêm, qua 5 tháng đầu năm, cả nước có 54.000 doanh nghiệp được thành lập mới thì có tới trên 20.000 doanh nghiệp “thoát ly” khỏi thị trường, trong đó có 7.000 doanh nghiệp đã hoàn thành xong thủ tục giải thể.

Ông Doãn Mậu Diệp, Chủ tịch Hội đồng tiền lương quốc gia, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH, cho biết năm nay phiên họp hội đồng tiền lương quốc gia được tổ chức sớm hơn mọi năm, dự kiến phương án lương tối thiểu 2020 sẽ được “chốt” trong tháng 7. Bộ LĐ-TB-XH cũng đã làm việc với Tổng cục Thống kê về số liệu, mức sống tối thiểu để Hội đồng tiền lương quốc gia có cơ sở xem xét, quyết định.

“Trong phiên đầu tiên, chúng tôi mong muốn các thành viên đến từ 3 khối nhà nước, nguời lao động, chủ sử dụng lao động thảo luận trên tinh thần xây dựng, hợp tác, đưa ra các luận điểm, luận cứ để tìm phương án kỹ thuật làm cơ sở thống nhất mức lương tối thiểu năm nay”, ông Diệp nói.

Theo đề xuất của Hội đồng tiền lương quốc gia, năm 2019, Chính phủ đã điều chỉnh lương tối thiểu vùng tăng 5,3% so với năm 2018. Mức lương tối thiểu áp dụng đối với người lao động làm việc trong 4 doanh nghiệp như sau: Vùng 1 tăng 200.000 đồng, từ 3,98 triệu đồng lên 4,18 triệu đồng. Vùng 2 tăng 180.000 đồng, từ 3,53 triệu đồng lên 3,71 triệu đồng. Vùng 3 tăng 160.000 đồng, từ 3,09 triệu đồng lên 3,25 triệu đồng. Vùng 4 tăng 160.000 đồng, từ 2,76 triệu đồng lên 2,92 triệu đồng.