Các bác sĩ cho biết phẫu thuật kéo dài chân đang trở nên phổ biến đối với những người trẻ muốn cao hơn. Và độ tuổi có nhu cầu đều nằm trong khoảng 22 - 28 tuổi.
Kéo dài chân là gì?
Bác sĩ Huỳnh Bá Lĩnh (Nguyên bác sĩ Khoa chi dưới - BV Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM) cho biết: "Kéo dài chân là mơ ước của nhiều người ngắn chân bẩm sinh hay bị so le chiều dài hai chân. Họ mong muốn có đôi chân dài hơn để nâng thêm chiều cao thấp bé của mình. Với những người so le chân thì phục hồi chiều dài chân ngắn hơn sẽ giúp chữa dáng đi khập khiễng của họ".
Kéo dài chân ngắn bẩm sinh được gọi là kéo dài chân thẩm mỹ
Sở dĩ gọi như vậy vì chức năng đôi chân hoàn toàn bình thường. Người ấy do khuyết điểm về hình thể dẫn đến tâm lý bị tổn thương, mặc cảm lùn. Còn so le chi do các bệnh tật bẩm sinh hoặc di chứng chấn thương khiến hai chân dài ngắn không bằng nhau. Lúc đó gọi là kéo dài chân bệnh lý. Thẩm mỹ sẽ kéo dài 2 chân cùng lúc. Còn so le chi chỉ kéo chân ngắn cho bằng chân kia. Y học thời cổ đại để lại có những tài liệu về các bộ máy, chính xác là các bộ khung kéo chân nhưng dĩ nhiên không thành công và có nhiều biến chứng nguy hiểm.
Theresia Fischer đã trải qua hai ca phẫu thuật để chèn các thanh ống lồng có thể điều chỉnh vào xương chày giúp cô ấy cao thêm 15 cm.
Phương pháp kéo dài chân hiệu quả và ít biến chứng nhất là phẫu thuật kéo dài chi
Y học hiện đại có dùng một số loại thuốc giúp tăng trưởng chiều cao cho một số bệnh nhân trẻ thiếu nội tiết tố tăng trưởng cơ thể hay bị ức chế phát triển xương. Dùng thuốc này phải được bác sĩ theo dõi cẩn thận vì nó ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Phương pháp kéo dài chân hiệu quả và ít biến chứng nhất là phẫu thuật kéo dài chi (limb lengthening). Có nhiều kỹ thuật khác nhau tùy theo trình độ khoa học kỹ thuật ở mỗi xứ sở.
Có thể kéo dài ở bộ phận nào của chân? Và kéo được tối đa bao nhiêu cm?
Chân gồm 2 phần: đùi và cẳng chân. Hai phần này sẽ có một tỉ lệ vàng đùi/ chày nhất định. Về lý thuyết thì có thể kéo dài xương là vô hạn định nếu muốn miễn có thời gian. Tuy nhiên hệ thống phần mềm là thần kinh, mạch máu, gân cơ, dây chằng và tỉ lệ đùi/ chày không cho phép được vậy. Trong thực tế nếu kéo dài xương cẳng chân dài bằng xương đùi thì sẽ bị các biến chứng nguy hiểm, nhẹ thì co rút gân kiểu bàn chân ngựa, nặng thì tắc mạch, liệt thần kinh. Kéo dài đùi khó hơn cẳng chân vì kỹ thuật phức tạp hơn nên các bác sĩ thường kéo cẳng chân trước khi kéo dài đùi.
Sẽ mất bao nhiêu thời gian để có đôi chân dài mơ ước?
Với kỹ thuật kéo dài cẳng chân bằng khung qua đinh (Lengthening Over Nail LON), bệnh nhân phải mang khung khoảng 2 - 3 tháng. Tháo khung tập đi khoảng 1 - 2 tháng sẽ có dáng đi bình thường. Như vậy có thể xem 3 - 6 tháng. Còn với kỹ thuật đinh Precice, sau mổ bệnh nhân đã có thể đi đứng bình thường sau vài tuần.
Thời gian hồi phục sau khi kéo dài chân không cần hỗ trợ máy móc
Bệnh nhân không cần hỗ trợ máy móc mà chỉ cần tập các động tác kéo giãn gân cơ (vật lý trị liệu) để ngăn ngừa co rút gân và cứng khớp do ít hoạt động.
Kéo dài chân sẽ gây tổn thọ, lời đồn này đúng hay sai? Tại sao?
Tuổi thọ con người do rất nhiều yếu tố chi phối. Vì thế cho đến nay chưa có một nghiên cứu đầy đủ có sức thuyết phục về bất cứ một loại thuốc hay phương pháp điều trị, kể cả lối sống và thực phẩm chứng minh được là có ảnh hưởng đến tuổi thọ (kéo dài hay rút ngắn). Vì thế nói phẫu thuật kéo dài chân làm tổn thọ là không có căn cứ khoa học.
Nói nôm na là người bệnh có một đôi chân mới sau phẫu thuật. Như vậy so với các bộ phận khác của cơ thể thì nó có tuổi đời trẻ hơn rất nhiều. Trẻ hơn ắt phải khỏe hơn. Có một số nghiên cứu cho thấy với những người bệnh thành công sau phẫu thuật kéo dài chân có tâm lý và chất lượng sống hơn hẳn trước mổ. Tâm lý được giải tỏa, họ làm việc và tận hưởng cuộc sống một cách nhiệt tình và phấn khởi.
Đối tượng nào, độ tuổi nào phù hợp với phương pháp này? Tại sao?
Kéo dài chân xuất phát từ nguyên lý tạo xương mới từ xương cũ. Vì thế nó không phù hợp với những người có những bệnh lý làm rối loạn hay yếu quá trình kiến tạo xương. Càng lớn tuổi (trên 40) thì quá trình tạo xương kém nên cũng bị hạn chế phẫu thuật ngoại trừ so le chi.
Trẻ con còn tăng trưởng nên cũng bị hạn chế chỉ định trừ một vài trường hợp đặc biệt như bệnh lý Achondroplasia (vô sản sụn) khiến xương mất tăng trưởng từ sụn. Như vậy lứa tuổi tốt nhất cho phẫu thuật kéo dài chân thẩm mỹ là từ18 - 30. Từ 30 - 40 cần cân nhắc lợi ích của đôi chân dài có được sau phẫu thuật. Tránh làm chỉ vì những ham muốn nhất thời vì phẫu thuật nào cũng có một tỉ lệ các biến chứng không mong muốn. Còn với so le chi thì đây là một dạng bệnh lý làm tổn hại dáng đi sẽ không có hạn chế tuyệt đối về độ tuổi. Y học sẽ có nhiều loại kỹ thuật khác để khắc phục các biến chứng do tuổi tác hay bệnh lý đi kèm cho người bệnh.
Bài viết với sự hỗ trợ chuyên môn từ bác sĩ Huỳnh Bá Lĩnh.
Ảnh: GQ, skabash