Thu phí tham quan phố cổ có khả thi?: Chờ tham vấn cộng đồng và điều chỉnh

Nhiều chiều ý kiến

Đã gần 1 tuần kể từ khi có thông tin TP.Hội An (Quảng Nam) sẽ triển khai phương án tăng cường quản lý hoạt động hướng dẫn tham quan phố cổ Hội An, trong đó bán vé cho tất cả người vào tham quan khu phố cổ từ ngày 15.5, các luồng ý kiến tranh luận vẫn tiếp tục nóng. Nhiều ý kiến đồng tình, nhưng cũng không ít ý kiến phản đối.

Anh Nguyễn Thanh Bình (quê Nghệ An) tỏ ý đồng tình và cho rằng đây là chủ trương hợp lý, nhưng với điều kiện TP.Hội An phải quản lý tốt về vấn đề khai thác du lịch, có những hoạt động cụ thể và nghiêm cấm việc bán hàng rong, chặt chém khách hàng. "Hoạt động du lịch chui và hàng rong ảnh hưởng rất lớn đến hình ảnh du lịch. Nếu thu phí, chính quyền có hướng đầu tư du lịch rõ ràng, hiệu quả hơn và trách nhiệm hơn với từng cá nhân, bộ phận; qua đó để du lịch Hội An có chiều sâu hơn, chứ không đơn thuần khách chỉ đến để ngắm rồi về", anh Bình nói.

NAM THỊNH

Một số du khách cho rằng muốn khai thác, tạo ra nguồn thu thì ngành du lịch cần phải tạo ra những sản phẩm du lịch tương xứng, có sức hấp dẫn, gắn liền với các giá trị di sản. Còn tận thu kiểu "cấm cửa", bán vé vào Hội An với những ai "không phải là người Hội An" thì không thể, không được phép. Có người còn quyết liệt hơn khi cho rằng, buộc người dân (khách nội địa) phải bỏ ra 80.000 đồng để chiêm ngưỡng những di sản mà tổ tiên để lại là phi lý, dù số tiền đó không lớn; chưa kể chính những du khách đó đã góp phần tạo nên linh hồn phố cổ.

Ngược lại, nhiều ý kiến cho rằng nên bán vé tham quan để tạo nguồn thu. Khu vực I phố cổ Hội An là khu vực bảo vệ nguyên trạng, có tổng cộng 1.107 di tích kiến trúc, trong đó 84,18% là sở hữu tư nhân và tập thể, còn lại là sở hữu nhà nước. Hàng trăm di tích đã xuống cấp phải chống đỡ, che chắn. Bài toán đặt ra là làm sao giữ gìn cho được cả quần thể di tích sống, vừa huy động tối đa nguồn lực để tu bổ, sửa chữa nhà cổ; vừa giúp người dân hưởng lợi từ chính di tích. Lâu nay, hầu hết số tiền thu được từ vé tham quan đều dành để trùng tu di tích, chi trả cho các chủ di tích, bảo dưỡng công trình công cộng. Lấy di tích "nuôi" lại di tích là việc cần làm để giữ Hội An tốt hơn.

"LẮNG NGHE VÀ SẼ ĐIỀU CHỈNH"

Trả lời PV Thanh Niên hôm qua 6.4, ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP.Hội An, cho biết địa phương mới đưa ra phương án, còn để hoàn thiện rồi áp dụng vào thực tế thì cần phải có sự tham vấn từ cộng đồng. Cụ thể, từ đây đến ngày 15.4, TP.Hội An sẽ hoàn tất việc lấy ý kiến của tất cả người dân trong khu phố cổ, kể cả cơ sở sản xuất kinh doanh. Tiếp đó, từ ngày 15 - 30.4, địa phương sẽ họp với các đơn vị lữ hành và tổ chức họp báo trong quãng thời gian từ ngày 1 - 15.5 để công bố phương án trước khi thực hiện. "Phương án này chỉ mới là một cái khung. Trong quá trình trao đổi với người dân và doanh nghiệp lữ hành, chúng tôi sẽ lắng nghe, xem có đề xuất gì hợp lý để điều chỉnh, cố gắng hài hòa lợi ích của tất cả các bên. Nếu ý kiến cộng đồng đúng, chính đáng thì sẽ nghe để điều chỉnh cho phù hợp. Tuy nhiên, những nội dung phương án của thành phố đưa ra là vấn đề đã được pháp luật cho phép, có những cái cộng đồng chưa hiểu thì sẽ kiên trì giải thích thêm để họ hiểu", ông Sơn nói.

Theo ông Sơn, giai đoạn trước năm 2015, phố cổ Hội An đối diện nguy cơ quá tải du khách, gây tắc nghẽn về giao thông và nguy cơ suy giảm giá trị của di sản. Sau dịch Covid-19, TP.Hội An có nhiều chính sách kích cầu du lịch nên trong năm nay đã tái diễn cảnh ùn ùn khách trong giờ cao điểm từ 17 - 21 giờ. "Bây giờ siết chặt hơn nhằm đảm bảo công bằng giữa những người mua vé và không mua vé, cũng là giải pháp nhằm giảm lượng người vào phố cổ để bảo tồn di sản. Ngoài ra, để kiểm soát các hãng lữ hành không chấp hành nghiêm chỉnh quy định về vé tham quan khu phố cổ Hội An, tránh tình trạng bất công cho các hãng lữ hành, du khách chân chính, có trách nhiệm. Hội An có 64 km2 nhưng đâu có bán vé toàn bộ thành phố, mà chỉ bán vé khu vực được UNESCO công nhận Di sản văn hóa thế giới. Có nhiều giải pháp, nhưng giải pháp thu vé là dễ làm nhất để giảm bớt lượng người vào, không để di sản bị quá tải. Hội An thực hiện bán vé theo luật Di sản, luật Du lịch cũng như Nghị quyết của HĐND tỉnh Quảng Nam về mức thu vé", ông Sơn khẳng định.

Trước những băn khoăn của nhiều người dân trên địa bàn Quảng Nam, TP.Đà Nẵng về việc chỉ vào phố cổ ăn uống, ngắm phố liệu có phải mua vé hay không, ông Sơn khẳng định: "Chỉ cần người dân nói lý do chính đáng sẽ được tạo điều kiện cho vào. Ở đây chủ yếu dùng bảng hướng dẫn và lực lượng hướng dẫn viên để nhắc nhở, hướng dẫn chứ không phải như nhiều người nghĩ là đưa barie ra chắn để thu phí". Ông Sơn nói thêm rằng người địa phương sẽ đi tất cả các ngõ vào phố cổ và đi lúc nào cũng được theo biển chỉ dẫn. Riêng đối với du khách sẽ được hướng dẫn đi theo một số tuyến nhất định, để được hướng dẫn đầy đủ chi tiết. Về giải pháp "dùng người Hội An nhận diện người Hội An", theo ông Sơn đây là nội dung do người dân địa phương hiến kế khi tham vấn cộng đồng, nhưng chính quyền thành phố chưa có chủ trương thực hiện theo.