Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải dừng cấp phép nạo vét sông

Tại buổi làm việc của Tổ công tác Thủ tướng Chính phủ với Bộ GTVT sáng qua 21.3, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng tổ công tác của Thủ tướng, cho biết vấn đề nạo vét các luồng đường thủy nội địa đang gây bức xúc dư luận, các địa phương rất phản ứng, không riêng gì Bắc Giang, Bắc Ninh mà toàn bộ tuyến Hưng Yên, Hà Nam, Thái Bình đều lên tiếng.

Theo đó, trên dòng sông hiện có rất nhiều bộ quản lý, nạo vét theo luồng sông là trách nhiệm của Bộ GTVT, quản lý tài nguyên cát sỏi đá của Bộ TN-MT, nước của Bộ NN-PTNT. Nhưng khi nạo vét, các doanh nghiệp (DN) khai thác cát lợi dụng không thực hiện đúng quy định, tạo luồng gây sạt lở, thay đổi dòng chảy.

“Vừa rồi có chuyện bảo kê, xã hội đen đe dọa lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh, gây mất ổn định an ninh trật tự và bức xúc ở địa phương. Vấn đề khai thác cát trái phép đang diễn ra rất phức tạp, gây mất ổn định tại địa phương, vì lợi nhuận kinh khủng từ khai thác cát, nếu không quản lý sẽ gây thất thu cho nhà nước”, ông Dũng nhấn mạnh.

Báo cáo Bộ trưởng, ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa (ĐTNĐ) thừa nhận, từ năm 2008 - 2015 sau chủ trương xã hội hóa nạo vét luồng sông đã có 66 dự án được cấp phép, nhưng tới nay đã thu hồi phần lớn do triển khai chậm, phát sinh nhiều bất cập, hiện chỉ còn 14 dự án đang triển khai. Bên cạnh đó, theo ông Giang, hiện cả nước có 600 mỏ khai thác cát do địa phương cấp, chưa tính những điểm khai thác "cát tặc".

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng yêu cầu Bộ GTVT và các địa phương nên thống nhất ranh giới khai thác, vì vấn đề này liên quan đến quyền lợi của các địa phương. Dẫn chứng về sự bức xúc của người dân trước vấn đề nạo vét, khai thác cát, ông Dũng cho biết, khi về H.Ý Yên, Nam Định mới đây đã chứng kiến người dân ven sông mang cuốc xẻng ra đánh nhau với "cát tặc". Đỉnh điểm xô xát từng xảy ra năm 2004 và đã đổ máu. Trong khi đó, "cát tặc" ban ngày nghỉ, ban đêm hoạt động, nhưng cơ quan quản lý lại chỉ làm ban ngày mà nghỉ ban đêm, chưa kể DN nạo vét giữa sông, nhưng lại thò vòi ra hút cát ngay sát bờ gây sạt lở. “Hôm qua Thủ tướng có nói với tôi việc cấp phép của Bộ GTVT nên dừng, giao cho địa phương quản lý, cấp phép”, ông Dũng nói.

Trước yêu cầu này, Bộ trưởng GTVT Trương Quang Nghĩa nhất trí quan điểm dừng cấp phép cho việc nạo vét, tận thu cát ở các địa phương, việc này phải do địa phương quản lý. Ông Nghĩa cũng thừa nhận khi đi công tác từ nam ra bắc đã nghe nhiều ý kiến từ địa phương về việc không được lợi gì với các dự án nạo vét luồng đường thủy. Với chỉ đạo của Thủ tướng và đề xuất của địa phương về quyền cấp phép và quản lý, Bộ GTVT hoàn toàn ủng hộ và đã chỉ đạo Cục ĐTNĐ phải dừng hết. Với các dự án vẫn còn có nguồn thu thì phối hợp với địa phương để khai thác.

Đề cập đến trường hợp Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh bị đe dọa, Bộ trưởng Nghĩa khẳng định rất mong Bộ Công an vào cuộc, có gì tiêu cực trong cơ quan quản lý nhà nước, trực tiếp là Cục ĐTNĐ, Bộ GTVT sẽ xử lý nghiêm, quyết liệt. “Về phía quản lý nhà nước, hiện Cục ĐTNĐ đã đình chỉ 3 thanh tra giao thông để làm rõ trách nhiệm. Mong Bộ Công an nhanh chóng làm rõ vi phạm, chỉ ra tiêu cực trong cơ quan nhà nước và đối tượng bảo kê, xã hội đen”, ông Nghĩa nhấn mạnh.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đã chỉ ra 9 vấn đề nội tại mà ngành GTVT phải làm ngay, trong đó nhấn mạnh vấn đề kiểm soát tải trọng xe. Theo ông Dũng, trước đây bộ GTVT và Công an thực hiện công tác liên ngành kiểm soát xe quá tải rất tốt, nhưng hiện tình hình bỏ ngỏ. “Các trạm cân trên các tuyến hầu như bị bỏ ngỏ, xe quá tải, quá khổ gia tăng. Thậm chí có tình trạng thanh tra giao thông bảo kê xe quá tải, không có sự hợp tác của các lực lượng công an. Mới đây Thủ tướng đi Tuyên Quang bắt gặp toàn xe hổ vồ (Howo), xe 3 chân chạy nườm nượp trên đường, xe chở téc xi măng 180 tấn thì đường nào chịu nổi”, ông Dũng cho hay.

Người đứng đầu VPCP cũng cho biết, chủ xe quá tải có nhiều mánh khóe chống đối rất linh hoạt, nhất là xe sản xuất từ Trung Quốc, xe 10 bánh nhưng khi chạy trên đường tài xế nhấc lên 6 bánh, chỉ để 4 bánh đi cho nhanh, tới khi gặp lực lượng kiểm tra thì lại hạ bánh xuống. Bên cạnh đó, đối tượng xe ôm ngồi ở các trạm cân làm yểm trợ, cảnh giới cho xe quá tải. Chủ xe quá tải khi đi đăng kiểm mượn thùng xe chuẩn, ra ngoài lại lắp thùng cơi nới vào. Trách nhiệm chính ở đây là Bộ GTVT, muốn xử lý xe quá tải phải cắt triệt để cơi nới thùng xe.

Theo ông Dũng, Bộ GTVT cần xử lý rốt ráo với các chủ xe chống đối, cho cẩu đến cẩu hàng và xe mang nhốt ở bãi, tính tiền cho nhà xe phải trả. Không có phương tiện lại bị phạt tiền, chủ xe sẽ hoảng mà phải tuân thủ quy định. Đặc biệt, bộ GTVT và Công an phải ngồi lại với nhau, có kế hoạch tiếp tục kiểm soát xe quá tải quyết liệt, sử dụng cả cảnh sát cơ động vào cuộc, chứ không riêng gì CSGT, nếu không hạ tầng sẽ càng nhanh xuống cấp.