“Thương luân bại lý”

Cụ ở xã Đức Ninh, tp Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình, có chồng và con trai là liệt sĩ, ở với người con trai còn lại vốn được nuôi dạy học hành đàng hoàng, là cán bộ nhà nước đã về hưu. Khi vợ chồng con trai cụ làm được nhà mới ra ở riêng, thì cụ ở với hai vợ chồng người cháu nội Hiếu và Hiền! Thành ra, Chí Hiếu mà bất hiếu. Hiền mà hành động như quỷ dữ.

Tiếng là ở với con trai và rồi với cháu nội, nhưng ngôi nhà của cụ trở thành địa ngục. Cụ bị vợ chồng con trai đối xử không ra gì, và rồi khi ở với vợ chồng đứa cháu nội thì cụ bị chúng ngược đãi tàn tệ. Hàng xóm biết chuyện, can ngăn thì bị chúng phản ứng dữ dằn, mà chính quyền và công an xã biết, tuy có nhắc nhở song không mạnh mẽ can thiệp nên họ cũng đành buông xuôi. Cho đến ngày 14.12.2007, khi cụ bị đánh đập kêu la dữ dội, hàng xóm đến thì thấy cụ đã nằm bất tỉnh dưới nền nhà. Mấy ngày sau, người cháu gọi cụ bằng o ruột mới gọi chính quyền thôn xã đến can thiệp đưa đi bệnh viện. Được cứu chữa, rồi bệnh viện cho về với giấy xuất viện được ghi rõ: “Chấn thương hàm mặt, gãy cổ xương đùi do bị đánh”. Và hai ngày sau, cụ qua đời.

Hổ báo và loài cầm thú còn không ăn thịt con, không ăn thịt đồng loại. Khổng Tử từng giảng giải: “Phàm sinh ra trong khoảng trời đất, những loài có huyết khí đều có năng khiếu hiểu biết, biết yêu đồng loại… Trong đó, không có loài nào có khiếu hiểu biết bằng con người”. Vì thế, theo nhà tư tưởng thời cổ đại, những kẻ làm điều “thương luân bại lý” cần phải bị loại khỏi đời sống xã hội, vì “làm sao họ có thể sống chung mà không sinh ra loạn được”. Chương “Tam niên vấn” trong sách Lễ Ký đòi hỏi nghiêm khắc đến như vậy.

Hình ảnh bà cụ xấu số trên Báo Thanh Niên đang gây phẫn nộ dư luận xã hội . Và đây không là chuyện “thương luân bại lý” duy nhất được nêu lên trên mặt báo. Con hành hung bố mẹ, cháu cầm dao dọa giết ông bà, em chém anh, chồng đánh chết vợ, vợ hạ độc thủ với chồng, những chuyện ấy không còn quá cá biệt và hy hữu. Một xã hội cần ổn định để phát triển, những điều kể trên cần phải được nhìn nhận thế nào đây?

Những hành động “thương luân bại lý” này liệu có thể quy về cho xã hội được không? Nếu không thì quy cho ai?

Đạo lý xã hội đang rung chuông báo động.  

Tương Lai