Trung Đông gánh thêm bất ổn mới

Liên quan tình hình Trung Đông, Quốc hội Israel ngày 28.10 đã thông qua luật cấm Cơ quan Cứu trợ và Việc làm LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) hoạt động tại Israel, bất chấp phản đối từ phương Tây và các tổ chức quốc tế.

Bước leo thang mới ở Trung Đông

Là cơ quan LHQ hoạt động hơn 70 năm, UNRWA hiện cung cấp hỗ trợ nơi ở, ăn uống, chăm sóc sức khỏe cho gần 6 triệu người tị nạn Palestine trên khắp Trung Đông, trong đó có khoảng 1,7 triệu người tại Gaza, theo Đài CNN. Người đứng đầu UNRWA Philippe Lazzarini chỉ trích động thái của quốc hội Israel đã "đặt ra tiền lệ nguy hiểm", làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan LHQ và tính hợp pháp trong các hoạt động hỗ trợ nhân đạo. Một số quốc gia đồng minh và đối tác của Israel như Mỹ, Anh, Đức cũng bày tỏ quan ngại về quyết định từ giới chức Israel, lo rằng điều này sẽ tăng thêm thách thức trong tiến trình hỗ trợ nhân đạo cho người Palestine, vốn chịu nhiều sức ép sau hơn một năm xung đột.

Israel từ lâu đã có bất đồng với UNRWA. Căng thẳng đặc biệt leo thang khi xung đột tại Gaza bùng phát và Tel Aviv cáo buộc nội bộ UNRWA có những thành viên thuộc phong trào Hamas, đã tham gia cuộc tấn công vào Israel tháng 10.2023, điều mà cơ quan LHQ trên phủ nhận. Về phía Israel, Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói rằng nước này sẵn sàng tiếp tục cung cấp viện trợ cho Gaza nhưng theo cách không đe dọa đến an ninh Israel.

ẢNH: REUTERS

Tờ The Guardian ngày 28.10 đưa tin lệnh cấm có hiệu lực sau 90 ngày sẽ chặn UNRWA hoạt động tại Israel và cũng nhằm vào các hoạt động của tổ chức này tại Đông Jerusalem. Giới quan sát cho rằng lệnh cấm sẽ hạn chế khả năng vận chuyển hàng viện trợ đi qua các cửa khẩu Israel để đến những khu tị nạn, đặc biệt ở Gaza và Bờ Tây.

Trong khi đó, tiến trình đàm phán ngừng bắn tại Gaza chưa cho thấy nhiều dấu hiệu lạc quan. Người phát ngôn của Thủ tướng Netanyahu cho biết nhà lãnh đạo Israel không nhận được đề xuất ngừng bắn và thả con tin ở Gaza. Trước đó, truyền thông đưa tin Ai Cập trong ngày 27.10 đã đề xuất ngừng bắn 2 ngày tại Gaza, thả 4 con tin Israel để đổi lấy một số tù nhân người Palestine bị giam tại Israel. Trang Axios hôm qua đưa tin Giám đốc Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) Bill Burns đã đưa thêm kế hoạch mới, đề nghị ngừng bắn 28 ngày. Tuy nhiên, những nỗ lực trung gian có thể tiếp tục bế tắc nếu giữa Hamas và Israel không bên nào nhượng bộ.

Israel đạt mục tiêu ở Li Băng ?

Tờ The Jerusalem Post hôm qua dẫn thông báo từ Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố các mục tiêu quân sự tại Li Băng đã hoàn tất và chính phủ Israel giờ đây có thể thúc đẩy giải pháp ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột tại miền bắc Israel. Theo Bộ Tư lệnh phía bắc của IDF, hầu hết cơ sở hạ tầng của lực lượng Hezbollah nằm gần biên giới Li Băng - Israel đã bị phá hủy.

IDF cho hay nếu giới chính khách Israel không đạt được giải pháp ngoại giao, 2 kịch bản khả dĩ có thể xảy ra. Thứ nhất là tăng cường gây sức ép lên Hezbollah thông qua chiến dịch trên không và trên bộ. Thứ hai là tiếp tục hoạt động quân sự ở những khu vực mà IDF đã kiểm soát tại miền nam Li Băng, theo đó quân đội Israel sẽ cần mở rộng kiểm soát một số ngôi làng. IDF cho rằng dù với kịch bản nào, quân đội Israel cũng cần đưa ra những phương án để hạ nhiệt tình hình ở miền nam Li Băng.

Tại khu vực thung lũng Beqaa ở Li Băng, giới chức địa phương hôm 28.10 nói rằng ít nhất 60 người thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel. Trong khi tại Gaza, Cơ quan dân sự Palestine hôm qua thông tin ít nhất 55 người thiệt mạng khi Israel tấn công vào thành phố Beit Lahia. Israel chưa phản hồi thông tin trên. Cũng trong hôm qua, lực lượng Houthi tại Yemen tuyên bố thực hiện cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) vào miền nam Israel.