Khó đầu tiên là giữ đúng cam kết tỷ giá không tăng quá 1% như tuyên bố hồi tháng 8 vừa qua. Không cần phải đợi lâu, ngay tại thời điểm này, tỷ giá đã tăng liên tục. Tỷ giá tăng, phản ánh nhu cầu ngoại tệ trên thị trường gia tăng. Năm nay, tỷ giá tăng sớm do cầu ngoại tệ từ các đơn vị được phép bán vàng bình ổn gom USD ký quỹ mua vàng ở nước ngoài. Bên cạnh đó, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới duy trì quá lâu cũng tạo cửa cho vàng lậu đẩy mạnh hoạt động. Giới đầu cơ mạnh tay thu gom USD trên thị trường để "đánh" hàng, gây áp lực lên tỷ giá. Xu hướng chuyển từ tiền đồng sang USD do lãi suất huy động thiếu hấp dẫn cũng khiến tỷ giá nóng lên. Nhưng tình hình dự báo sẽ còn căng thẳng hơn trong những tháng cận Tết Nguyên đán khi nhu cầu ngoại tệ từ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sử dụng trong việc thanh toán hợp đồng mua bán hàng hóa gia tăng. Với diễn biến này, để giữ tỷ giá không tăng quá 1%, có thể nói còn khó hơn lên trời.
Trong trường hợp NHNN cố "nén" tỷ giá để đạt được mục đích, sẽ rơi vào cái khó thứ 2. Đó là đối mặt với việc giải quyết tỷ giá kỳ vọng và nhiều hệ lụy khác. Có thể nhìn thấy ngay là tình trạng 2 giá USD mà chúng ta đã nỗ lực để dẹp bỏ nhiều tháng qua sẽ tái xuất. Các doanh nghiệp mua USD sẽ lại khốn khó để hạch toán khoản chênh lệch giữa giá USD niêm yết và giá thực phải trả... Đáng lo ngại hơn, việc "nén" tỷ giá sẽ tạo ra tỷ giá kỳ vọng, yếu tố khó "trị" nhất trong việc điều hành tỷ giá lâu nay. Bởi bất cứ ai cũng có thể suy luận một cách đơn giản, rằng sau nhiều tháng bị "nén" lại, tỷ giá chắc chắn sẽ bật tăng. Đó là chưa kể, đến hẹn lại lên, cứ vào dịp đầu năm hoặc cuối năm, tỷ giá vẫn thường tăng. Thị trường vẫn chưa thể quên cú sốc tăng tỷ giá tới hơn 9% hồi đầu năm nay. Vì vậy, tâm lý tích trữ, găm giữ USD chờ thời là không thể tránh khỏi.
Cam kết một mức biến động cố định cho tỷ giá khiến các doanh nghiệp yên tâm làm ăn. Tuy nhiên, tỷ giá phụ thuộc vào giá vàng, nhập siêu và rất nhiều yếu tố khác. Vì vậy, muốn giữ tỷ giá ổn định, NHNN phải ổn định được các yếu tố tác động lên tỷ giá, phải cân đối được cung cầu chứ không chỉ bằng ý chí chủ quan. Nén tỷ giá tăng không quá 1% như cam kết thì đẩy tỷ giá vào thế bật lò xo trong đầu năm 2012 tới. Bài toán tỷ giá, vẫn làm khó NHNN cả trong ngắn hạn và dài hạn.
Nguyên Hằng
Bình luận (0)