 |
Người hâm mộ Hàn Quốc tại một buổi biểu diễn âm nhạc tại Đại học Hàn Quốc ở Seoul hồi tháng 5 |
afp |
Các sự kiện đông người như lễ hội Halloween ở Seoul có thể chuyển từ không khí vui vẻ thành một sự kiện đáng sợ và nguy hiểm chỉ trong vài phút.
Theo The Washington Post, các chuyên gia về quản lý đám đông nói rằng các quan chức an toàn công cộng và nhà tổ chức sự kiện có trách nhiệm giữ an toàn cho mọi người tại các sự kiện lớn. Tuy nhiên, một khi tình huống bắt đầu trở nên nguy hiểm, chúng ta có thể thực hiện các bước để giảm rủi ro và tăng cơ hội sống sót.
Nhận biết đám đông đang trở nên nguy hiểm
Mật độ đám đông có thể thay đổi trong vài giây và vào thời điểm tình huống bắt đầu trở nên nguy hiểm, dòng người có thể đã quá đông và chúng ta không có cách nào thoát khỏi đó.
| Vụ giẫm đạp ở Seoul: Số người chết tăng, cảnh sát Hàn Quốc lên tiếng |
Tuy nhiên, ông G. Keith Still, giáo sư thỉnh giảng về khoa học đám đông tại Đại học Suffolk ở Anh, cho biết có một số dấu hiệu rất nhỏ mà chúng ta có thể chú ý. Nếu đám đông di chuyển chậm lại, đó là dấu hiệu cho thấy mật độ người đang tăng lên, ông Still nói.
Lắng nghe âm thanh của đám đông cũng rất quan trọng. Nếu bạn nghe thấy mọi người phàn nàn, thể hiện sự khó chịu hay căng thẳng, đó là tín hiệu cho thấy mọi thứ đang vượt quá tầm kiểm soát. Hãy chú ý đến bản năng của mình. Một số người tham dự sự kiện ở Itaewon nói họ cảm thấy tình hình đang trở nên không ổn và đã rời khỏi đó.
Ông Martyn Amos, chuyên gia về đám đông và là giáo sư khoa học máy tính-thông tin tại Đại học Northumbria (Anh), cho biết một khi mật độ đám đông bắt đầu vượt quá khoảng 5 người/m2, tình hình có thể nguy hiểm. (Dựa trên video, các chuyên gia về đám đông đã ước tính có khoảng 8-10 người/ m2 trong thảm kịch ở Itaewon).
Mặc dù có thể sẽ khó đánh giá mật độ đám đông, chúng ta sẽ nhận thấy khi nào mình bắt đầu bị ép lại. Điều này có nghĩa là đã đến lúc phải rời đi.
“Ngay khi bạn cảm thấy mất quyền tự chủ, đó chính là chìa khóa. Đó là khi bạn không thể tự di chuyển theo ý thích mà bị đám đông đẩy đi. Nếu có thể, hãy rời khỏi đó. Luôn mở to mắt và tìm kiếm lối thoát rõ ràng nhất”, ông Amos nói.
| Thảm kịch giẫm đạp lễ Halloween ở Seoul: 5 điều cần biết |
Nên làm gì nếu bị kẹt trong đám đông?
Một khi đám đông ngừng di chuyển, hãy ưu tiên việc đứng yên, giữ cho cánh tay không bị ép chặt hai bên, bảo vệ ngực và bảo tồn oxy. Để đứng vững, bạn cần gồng mình nhưng cũng phải di chuyển theo đám đông và đừng nên chống lại dòng người.
Ông Paul Wertheimer từ Crowd Management Strategies, một dịch vụ tư vấn về an toàn đám đông ở Los Angeles (Mỹ), cho biết: “Đứng ở tư thế võ sĩ quyền anh, hai chân tách ra, đặt một chân trước chân kia và hơi khuỵu gối”.
Điều quan trọng là bạn phải giơ tay lên. Một khi đám đông ép chặt, tay của bạn có thể bị kẹp vào bên hông. Ông Wertheimer khuyên chúng ta dùng tay thuận để nắm lấy cẳng tay đối diện của bạn để tạo ra một lá chắn trước ngực. Điều này sẽ giúp bảo vệ ngực của bạn và duy trì một không gian để thở. “Nếu có một chiếc ba lô, hãy đeo nó phía trước ngực”, ông Wertheimer nói.
Những người thấp bé có nguy cơ sẽ bị hạn chế lượng oxy để hô hấp hơn so với những người cao. Đừng đưa trẻ vào đám đông, nhưng nếu điều đó xảy ra, hãy đặt trẻ lên vai bạn hoặc bế trẻ và để trẻ quấn chân quanh eo bạn. Đừng cố kéo tay trẻ.
Theo The Washington Post, la hét chỉ lãng phí năng lượng và oxy. Các chuyên gia lưu ý rằng hầu hết những vụ giẫm đạp đều tương đối yên lặng vì mọi người cố gắng giúp đỡ lẫn nhau. Giữ bình tĩnh và ngẩng cao đầu để có thêm không khí.
Nếu bạn đánh rơi điện thoại hoặc bất kỳ vật dụng nào khác, hãy mặc kệ. Nếu cúi xuống để nhặt một thứ gì đó, bạn khó có thể đứng dậy. Nếu bạn bị ngã hoặc vấp ngã, hãy cố gắng hết sức để đứng dậy. Nhưng nếu không thể làm vậy, bạn sẽ có khả năng sống sót cao nhất nếu nằm ở tư thế bào thai. Hãy nằm nghiêng bên trái và bảo vệ đầu của mình. Bạn dễ bị thương nếu nằm ngửa hay nằm sấp.
| Người Việt Nam trở về từ thảm kịch Itaewon: Bàng hoàng, ám ảnh |
Vì sao có người thiệt mạng trong đám đông?
Nhiều người thiệt mạng trong các tai nạn đám đông không phải vì bị giẫm đạp. Một số người bị khó thở và bất tỉnh trong khi vẫn đang đứng, những người khác ngất xỉu và ngã xuống đất. Nguyên nhân phổ biến gây tử vong trong các thảm họa đám đông là ngạt thở do bị nén, tức bạn bị ép chặt đến mức phổi không thể nở ra bên trong lồng ngực. Ông Still cho biết một người phải bị nén khoảng 6 phút áp thì mới bị ngạt thở.
Các chuyên gia về đám đông thường so sánh lực đám đông dày đặc tạo ra với chuyển động của đại dương. Trong một đám đông, tương tác vật lý giữa con người với nhau tạo ra lực truyền từ cơ thể này sang cơ thể khác. Điều này có thể tạo ra những đợt sóng và vòng xoáy chuyển động không thể kiểm soát được gọi là "nhiễu động đám đông" hoặc "động đất đám đông" có thể khiến mọi người không đứng vững và ngã xuống.
Một người ngã xuống có thể tạo ra hiệu ứng domino và những người bị đè có thể chết ngạt. Những người thoát khỏi đám đông có thể vẫn chết vì các chấn thương khác. Một số người sẽ bị gãy xương sườn hoặc chấn thương tủy sống. Tổn thương nội tạng, đặc biệt là phổi và tim, cũng như xuất huyết nội hoặc tổn thương cơ cũng có thể xảy ra. Những người bị kẹt trong đám đông nói rằng lực nén có thể khiến chân tay họ tê liệt. Tổn thương cơ có thể đe dọa đến tính mạng khi các mô cơ giải phóng protein và chất điện giải vào máu, gây hại cho tim hoặc thận.
Có nên giúp đỡ người khác trong một vụ chèn ép?
Cơ hội sống sót của bạn sẽ tăng lên nếu những người xung quanh bạn cũng đứng vững. Một người ngã có thể gây ra hiệu ứng domino làm cả đám đông sụp đổ khi mọi người ngã vào nhau. Nếu người xung quanh bạn bị trượt chân hoặc ngã, hãy cố gắng hết sức để giúp họ đứng dậy.
“Việc này có thể không chỉ giúp ích họ mà còn giúp cả bạn. Đây không phải là một trận chiến. Nếu ai đó bị ngã, hãy cố gắng giúp đỡ họ. Ngoài việc cứu mạng họ, bạn có thể đã ngăn chặn được sự sụp đổ của đám đông”, chuyên gia Amos nói.
Giảm rủi ro khi tham dự sự kiện đông người
Một trong những điều thiết thực nhất bạn có thể làm là đi một đôi giày hợp lý nếu định tiến vào đám đông. Đứng vững là điều cần làm để tồn tại trong một đám đông nguy hiểm. Mọi người thường giẫm lên nhau, vì vậy, một đôi giày chắc chắn có thể bảo vệ đôi chân của bạn và giúp bạn đứng vững hơn.
Điều quan trọng nhất là phải nhận thức được tình huống. Nếu bạn đang ở trong một câu lạc bộ đông người hoặc một địa điểm hòa nhạc trong nhà hoặc ngoài trời, hãy để ý tất cả lối ra, không chỉ những lối ra gần bạn nhất. Trong vụ cháy hộp đêm Station ở West Warwick (Mỹ) hồi năm 2003, nơi đó có nhiều lối ra. Tuy nhiên, mọi người lại tràn về cửa chính, gây ra đám đông giẫm đạp và khiến mọi người bị mắc kẹt.
“Thông thường, bạn sẽ đi theo lối ra gần nhất để ra ngoài. Nhưng điều đó sẽ không hiệu quả nếu những người khác cũng đang làm như vậy”, ông Wertheimer cho biết.
Với các sự kiện ngoài trời, hãy xem bản đồ trước khi tham dự để biết các lối thoát hiểm, các con phố nhỏ và “điểm tắc nghẽn” như các con phố hẹp hoặc ngõ cụt để tránh. Các buổi hòa nhạc hay các sự kiện có chỗ ngồi được sắp xếp trước an toàn hơn so với những nơi chỉ có chỗ đứng hoặc chỗ ngồi tạm, ông Wertheimer nói.
Chuyên gia Wertheimer cũng khuyên chúng ta “hình dung trước”. “Hãy tự hỏi bản thân điều gì sẽ xảy ra nếu đám đông vượt quá tầm kiểm soát, hàng rào đổ sập hay xảy ra một vụ nổ súng? Khi đó chúng ta sẽ làm gì? Đâu là lối thoát hiểm, bình cứu hỏa hay nơi trú ẩn an toàn?", ông Wertheimer gợi ý.
Nơi an toàn nhất trong đám đông
Mỗi đám đông đều khác nhau và các chuyên gia nói rằng những người bị mắc kẹt trong thảm kịch Itaewon dường như không có nhiều lựa chọn vì con phố đó rất chật hẹp và dòng người đông khủng khiếp.
Tuy vậy, nhìn chung, chúng ta nên ở ngoài rìa hoặc ở cuối đám đông hơn là ở phía trước hoặc giữa. Tại các buổi hòa nhạc, những người ở gần sân khấu hoặc hàng rào có nguy cơ bị đè bẹp khi đám đông tiến lên. Những người ở giữa có thể bị ép từ cả phía trước và phía sau. Tốt nhất là cố gắng di chuyển theo đường chéo để tiến về rìa của dòng người mà không đi ngược chiều đám đông.
Bình luận (0)