Số liệu thống kê từ các trường ĐH Sư phạm Hà Nội, ĐH Đà Lạt, ĐH Sư phạm TP.HCM và ĐH Sư phạm Đồng Tháp cho thấy kiến thức về lịch sử của TS hiện nay thật đáng báo động, đồng thời việc dạy và học môn sử trong nhà trường phổ thông cũng phải xem lại...
Chỉ có 308/9.008 TS đạt điểm 5 trở lên!
Bốn trường mà chúng tôi chọn để thống kê này đại diện cho bốn vùng miền khác nhau. Tính chung cả bốn trường này có 23.588 TS dự thi khối C thì chỉ có 2.296 TS đạt điểm môn sử từ 5 trở lên, tỉ lệ là 9,73%.
|
Trong đợt 2 của kỳ thi tuyển sinh ĐH 2005, khối C, số TS ngồi “cắn bút” nhiều nhất tập trung vào buổi thi môn lịch sử. Một trật tự viên tại Trường THCS Chu Văn An (điểm thi số 4 - Trường ĐH KHXH&NV - ĐH Quốc gia TP.HCM) kể: trong lúc đưa một TS đi vệ sinh trong buổi chiều thi môn lịch sử, cô cứ bị TS này liên tục nài nỉ nhắc bài. TS này chắc hẳn đã quen với việc học gạo nên không thể làm được bài với đề thi như vậy. Mặc dù trật tự viên nhất mực từ chối nhưng TS này vẫn cố nài nỉ: “Cô nhắc cho em một chữ đầu thôi là em nhớ hết bài!”. |
Thế nhưng con số tỉ lệ trung bình của ĐH Sư phạm Hà Nội còn được xem là an ủi. Vì ngay như ĐH Sư phạm TP.HCM có 9.008 TS dự thi khối C mà cũng chỉ có một TS đạt 22 điểm/3 môn; 14 TS đạt 20 điểm/3 môn và nếu lấy ở mức điểm trung bình là 15 điểm/3 môn thì chỉ có 398 TS. Trong đó, môn lịch sử chỉ có 5 TS đạt từ 8 điểm trở lên và nếu lấy 5 điểm trở lên thì trường này chỉ có vỏn vẹn 308 TS, lấy 4,5 điểm trở lên chỉ có 426 TS.
Nếu tiếp tục thống kê theo chiều đi xuống lại càng khủng khiếp: số TS có điểm bài thi từ 3 điểm trở xuống có đến 8.102 TS, từ 2 điểm trở xuống có 7.269 và từ 1 điểm trở xuống có 5.856 TS. Chung cuộc trường này chỉ có 3,41% TS đạt điểm trung bình môn sử.
Trong khi đó ĐH Đà Lạt khối C có 7.807 TS dự thi, có 13 TS đạt 20 điểm trở lên/3 môn thi, 361 TS đạt 15 điểm trở lên/3 môn thi. Nếu xem ở mức 1 điểm trở xuống, môn lịch sử có 4.650 TS, 2 điểm trở xuống có 6.022 TS và 3 điểm trở xuống có 6.812 TS. Còn 4,5 điểm trở lên có 521 TS và điểm trung bình 5 điểm trở lên của môn này chỉ có 372 TS, tỉ lệ đạt điểm trung bình là 4,76%.
Còn ở ĐH Sư phạm Đồng Tháp có 1.374 TS dự thi khối C thì chỉ có 4 TS đạt 8 điểm trở lên ở môn lịch sử, 126 TS đạt mức sàn 5 điểm trở lên và 177 TS đạt mức 4,5 điểm trở lên. Số còn lại đều chia đều cho tốp dưới, vì có đến 486 TS đạt từ 1 điểm trở xuống, 801 TS đạt từ 2 điểm trở xuống và 1.052 TS đạt từ 3 điểm trở xuống. Trung bình ĐH Sư phạm Đồng Tháp có 9,17% số TS đạt điểm trung bình.
Bao giờ "dân ta mới biết sử ta"?
Đề thi sử năm nay được đánh giá là bám sát sách giáo khoa, sự kiện và quan điểm lịch sử đều được thể hiện trong sách lịch sử lớp 12 hiện hành.
Thế nhưng thật xót xa và không thể không bàng hoàng trước con số có đến 13.820 TS /23.588 TS có bài làm đạt từ 1 điểm trở xuống, chiếm tỉ lệ đến 58,5%. Chắc chắn những người ra đề thi sẽ không ngờ đề thi lại có sự phân hóa khủng khiếp đến vậy (?!).
 |
Đã có quá nhiều bài báo, chương trình truyền hình, ý kiến các nhà giáo dục báo động thực trạng học sinh bây giờ chán học sử.
Những giờ học sử chỉ là những giờ học nhàm chán, học sử mà chỉ chăm chăm mỗi việc nhớ cho được "ngày tháng năm diễn ra sự kiện lịch sử", "quân ta giết được bao nhiêu kẻ thù"... Để rồi đứng trước một bài thi đòi hỏi khả năng suy luận, phân tích và đánh giá các sự kiện lịch sử thì tất cả đều... tắc tị.
Tại sao như thế? Đó là một câu hỏi lớn mà những nhà quản lý giáo dục, nhà trường phổ thông và cả xã hội phải suy ngẫm và tìm kiếm lời giải thấu đáo!
|
Đề thi môn Lịch sử, khối C Câu I (5,0 điểm) 1. Hoàn cảnh lịch sử và sự phát triển của cao trào kháng Nhật cứu nước. Ý nghĩa của cao trào cách mạng đó đối với Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945? 2. Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã thực hiện những chủ trương gì để Việt Nam với tư cách là nước độc lập đón tiếp quân Đồng minh vào giải giáp quân đội Nhật? Câu II (3,0 điểm) Những thắng lợi lớn của quân dân miền Nam trong cuộc đấu tranh chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ từ 1961 đến 1965? Câu III (2,0 điểm) Nêu những sự kiện lịch sử tiêu biểu thể hiện tình đoàn kết chiến đấu giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào trong thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ (1945-1975). -------------------------- * PGS.TS Võ Văn Sen (Trưởng khoa lịch sử, ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn - ĐH Quốc gia TP.HCM): Báo động về tình trạng dạy và học sử! Kết quả này đúng là đáng báo động về tình trạng dạy và học sử hiện nay. Học sinh có học bài nhưng chỉ học vẹt, học nhưng không hiểu bài, không biết cách suy luận và tổng hợp. Ví dụ như ý 1 của câu số I hỏi về “Ý nghĩa của cao trào kháng Nhật cứu nước đối với Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945”. Nội dung này trong sách giáo khoa không trình bày thành một mục riêng nhưng trong phần diễn biến của cao trào kháng Nhật thì có nói đến, vậy mà rất hiếm thí sinh làm được. Hay ở câu số 3 cũng vậy: “Nêu những sự kiện lịch sử tiêu biểu thể hiện tình đoàn kết chiến đấu giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào trong thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ”, thí sinh phải biết góp nhặt những sự kiện của thời kỳ 1945-1975 nhưng số thí sinh làm được câu này chỉ đếm trên đầu ngón tay. Yếu tố đầu tiên dẫn đến tình hình trên nên xét đến chính là sách giáo khoa môn sử hiện nay: kiến thức quá dàn trải, nhiều chi tiết nhưng không nêu được vấn đề cốt lõi, tính sư phạm rất thấp. Giáo viên môn sử không được coi trọng như những giáo viên các môn khoa học tự nhiên, ít được bồi dưỡng kiến thức thường xuyên, cuộc sống vất vả vì mưu sinh, giảng dạy theo lối mòn để chạy theo chương trình, sợ “cháy” giáo án... Phương pháp dạy như thế ảnh hưởng lớn đến phương pháp học của học sinh: học mà không hiểu là vì vậy. * Ông Chu Văn Thông (Sở GD-ĐT Nghệ An): Đề thi loại bỏ được tình trạng “ngồi nhầm lớp” của học sinh Đề thi năm nay bám sát sách giáo khoa, sự kiện và quan điểm lịch sử chủ yếu đã được thể hiện trong sách lịch sử lớp 12 hiện hành. Những thuật ngữ đã sử dụng trong các câu hỏi của đề thi là thuật ngữ quen dùng của người dạy - học lịch sử..., vì vậy đề thi không gây ra sự choáng váng bước đầu đối với người dự thi. Đây là một ưu điểm lớn, vì từ sự cảm nhận ấy đã tạo nên sự tự tin cần thiết cho học sinh khi làm bài thi. Sự thật này vô cùng quan trọng mà nhiều năm nay đề thi vào đại học và cao đẳng chưa làm được. Đáp án chấm đã yêu cầu thí sinh phải huy động ít nhất 68 đơn vị kiến thức để có thể đạt điểm tối đa 10/10, tất nhiên cần phải có lập luận, lý luận đúng và phù hợp với sử liệu. - Đề thi lịch sử năm nay khiến những người dạy lịch sử, ôn và học lịch sử sẽ phải suy nghĩ lại cách dạy và cách học của mình. Nắm vững sự kiện lịch sử là quan trọng nhưng khả năng phân tích, đánh giá các sự kiện đó mới làm nên chất lượng của bài thi. Một trong những yêu cầu cơ bản của một bộ đề thi là sự phân hóa để bỏ được tình trạng “ngồi nhầm lớp” của học sinh. Vì vậy, câu I, ý 2: “Hồ Chí Minh… đã thực hiện những chủ trương gì để Việt Nam với tư cách là một nước độc lập đón tiếp quân Đồng minh…” là câu hỏi rất hay, những thí sinh có khả năng, khá - giỏi mới làm được câu này. |
Nguyễn Phan
(Báo Tuổi Trẻ)
Bình luận (0)