Ứng phó với thời tiết bất thường

Mới vào đầu mùa mưa nhưng thời tiết ở ĐBSCL diễn biến hết sức thất thường. Mưa giông gây thiệt hại nặng nề ở nhiều nơi, hàng chục ngàn héc ta lúa hè thu đổ ngã, ẩm ướt không thu hoạch được.

Cuối tháng 5.2013 vừa qua, cơn mưa lớn kèm giông, lốc tại Đồng Tháp đã làm sập và tốc mái 784 nhà, hàng trăm cây xanh đổ ngã, nhiều công trình điện bị hư hại… Đáng lo ngại là 3 người bị tử vong do sét đánh và 4 người bị thương. Tại H.Chợ Mới (An Giang), lốc xoáy kèm mưa đá làm sập và tốc mái 611 căn nhà, hàng chục bè cá bị nhấn chìm…, gây thiệt hại hàng tỉ đồng. Nhiều người dân ở vùng biên giới H.Giang Thành (Kiên Giang) cho biết lần đầu tiên chứng kiến giông, lốc dữ dội làm hàng trăm căn nhà đổ sập và tốc mái; gió mạnh làm mái tôn, cành cây bị gãy bay ào ạt vướng vào các đường dây điện, rất may không thiệt hại về người. Các nhà chuyên môn cảnh báo mưa gió, bão, lũ… đã bắt đầu, kèm theo những thiệt hại về người và của là vấn đề mà các ngành chức năng phải tính toán để đối phó.

Có thể thấy diễn biến thời tiết ngày càng cực đoan. Vùng đất phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp như ĐBSCL rất dễ tổn thương. Thời gian qua ĐBSCL tự hào là vựa lúa, vựa trái cây, vựa thủy sản… của cả nước, nhưng hiệu quả sản xuất nông nghiệp ngày càng giảm mạnh, bởi một phần do thời tiết bất thường gây ra. Mùa khô nắng nóng gay gắt, xâm nhập mặn sâu vào đất liền từ 60 - 80 km gây thiệt hại nặng cho sản xuất. Tại Bến Tre, thời tiết cực đoan diễn ra từ đầu năm đến nay làm thiệt hại hơn 4.736 ha lúa, 4.240 ha vườn cây ăn trái, hơn 346.500 nhân khẩu thiếu nước sạch sử dụng… Tổng thiệt hại lên đến 82 tỉ đồng, nặng nhất trong nhiều năm qua.

Ứng phó với thời tiết bất thường là một trong những nhiệm vụ hàng đầu được các tỉnh thành ĐBSCL quan tâm. Vấn đề đặt ra là ứng phó thế nào cho hiệu quả để bảo vệ an toàn sản xuất và tính mạng người dân. Ông Lê Minh Hoan, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho rằng, về dân cư sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả của chương trình cụm tuyến dân cư vượt lũ. Về sản xuất, sẽ cơ cấu lại mùa vụ một cách hợp lý; đối với lúa vụ 3 không làm nhiều như trước mà sản xuất phải “ăn chắc”. Phát triển nông nghiệp tới đây không theo số lượng mà phải theo chất lượng, chú trọng vào lợi nhuận của nông dân. Lãnh đạo Sở NN-PTNT các tỉnh ven biển ĐBSCL đề xuất nên thay đổi mô hình nuôi tôm từ quanh năm sang nuôi 1 vụ/năm để cải tạo đất và cắt đứt mầm bệnh lưu tồn. Đây cũng là giải pháp thích ứng với thời tiết cực đoan.

ĐBSCL nằm ở cuối nguồn sông Mê Kông và được dự báo là chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu. Những thiệt hại vừa qua đối với sản xuất nông nghiệp là hồi chuông cảnh báo về những biến động bất thường của thời tiết. Các nhà khoa học lo ngại, nếu như cư dân vùng Đồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên thích nghi được với mùa nước nổi, thì cư dân vùng ven biển ĐBSCL còn thiếu kinh nghiệm và chủ quan trong đối phó với bão lớn. Việc bảo vệ đê biển, bố trí dân cư, xây nhà trú bão… còn nhiều bất cập. Đây là thách thức không nhỏ trong việc ứng phó với mùa mưa bão năm 2013 đang bắt đầu.

An Lạc