Hồ Gươm không phải nơi thí điểm

07/02/2018 06:52 GMT+7

Các nhà văn hóa cho rằng việc thí điểm thả thiên nga xuống hồ Gươm trở nên ầm ĩ là do đơn vị thực hiện đã ứng xử không phù hợp với một địa điểm vừa có tính di sản, vừa mang tính tâm linh, vừa là một biểu tượng.

Thậm chí, đây còn là việc làm thiếu hiểu biết pháp luật, khi cơ quan quản lý nhà nước không hề được báo cáo.
Không phải muốn thả đâu là thả
Phản đối việc thả thiên nga xuống hồ Gươm ngay từ đầu và luôn bảo lưu quan điểm này, trả lời Thanh Niên chiều 6.2, GS Hà Đình Đức - người gắn bó với hồ Gươm từ những năm 1990, cho rằng: “Hồ Gươm là một địa điểm mang đậm dấu ấn lịch sử văn hóa tâm linh, không thể tùy tiện đưa bất cứ cái gì vào. Dù thiên nga rất đẹp, nhưng nó là văn hóa phương Tây, không gắn bó hay liên quan gì đến văn hóa VN. Mặt khác, nó là sinh vật ngoại lai, không phải cứ thế mà thả xuống hồ thí điểm”.
GS Đức cũng cho rằng một số người có thể thấy thiên nga đẹp, lưu luyến, tiếc rẻ việc thiên nga bị đưa ra khỏi hồ Gươm, nhưng thực tế để xây dựng một biểu tượng không đơn giản.
GS-TS Nguyễn Chí Bền, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia VN, cũng nói: “Thiên nga đẹp thì có thể thả ở hồ nào cũng được, hay mang vào công viên Thủ Lệ thả để người dân được chiêm ngưỡng, không nhất thiết phải gắn vào một địa điểm đầy tính thiêng như hồ Gươm”. “Hồ Gươm một mặt là di sản, một mặt là sự linh thiêng, mặt khác lại là biểu tượng của Hà Nội, nên ứng xử với hồ phải rất thận trọng”, GS Bền nhấn mạnh.
TS Vũ Thế Long, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội UNESCO Hà Nội, bày tỏ nghi ngờ động cơ và cách làm khi 12 con thiên nga được âm thầm thả xuống hồ. “Quà biếu thì cũng phải công bố đàng hoàng để thiên hạ biết. Kiểu mặc áo gấm đi đêm thế này khiến người ta sinh nghi rằng sau đó có điều gì không minh bạch. Ngay kể cả quà biếu cũng không thể muốn thả bầy thiên nga này ở đâu thì thả”, ông nhấn mạnh và cho biết: “Nhiều người cũng hỏi tôi về bảo vệ thiên nga, sợ người ta săn trộm ăn thịt, tôi bảo rằng đây không phải câu chuyện về ẩm thực, mà là câu chuyện về văn hóa”.
TS Long cũng nhớ lại thời trước, sen đã từng được thả xuống hồ Gươm và các loài chim tự nhiên bay về đấy rất nhiều. Theo ông: “Nên chăng, trước khi nhập thiên nga về, chúng ta hãy nghĩ đến nâng cao ý thức của người dân và giữ chân những loài bản địa trước đã”.
Sở VH-TT-DL Hà Nội không biết gì về việc thả thiên nga
Trao đổi với Thanh Niên chiều 6.2, Giám đốc Sở VH-TT-DL Hà Nội Tô Văn Động cũng như Phó giám đốc Sở Trương Minh Tiến, đều cho hay mình không biết gì về việc này. Hiện Sở chưa hề nhận được văn bản hay phương án nào liên quan.
Theo ông Tiến, muốn làm bất cứ việc gì, dự án gì tại không gian của di tích quốc gia đặc biệt này cũng đều cần phải có sự đồng ý của Sở. Sở sau đó sẽ phải trình xin ý kiến của Bộ VH-TT-DL rồi mới quyết định cho phép hay không. “Vì chưa ai xin phép thả thiên nga xuống hồ, nên tôi không có ý kiến. Nhưng nếu có thì sẽ phải làm đầy đủ thủ tục trình Bộ VH-TT-DL để xin phép”, ông Tiến nói.
Dù cho rằng không có lý do gì để phản đối thiên nga, vì “đấy cũng là một biểu tượng của hòa bình, và văn hóa cũng có tiếp biến, ngày trước trong hồ có rùa thì bây giờ có thể có thiên nga”, nhưng PGS-TS Đặng Văn Bài, Phó chủ tịch Hội Di sản văn hóa VN, Ủy viên Hội đồng di sản, nhấn mạnh cách làm vừa qua là khó chấp nhận. “Cần phải có kế hoạch và đúng pháp luật. Đáng lẽ khi tiến hành nạo vét hồ thì đã có thể lập kế hoạch và xin ý kiến cơ quan liên quan. Chẳng hạn, xin ý kiến của bên môi trường về việc có ảnh hưởng gì tới đa dạng sinh học ở hồ không. Rồi mục tiêu của việc đưa thiên nga vào hồ là gì. Xin ý kiến của ngành văn hóa xem có nên làm vậy không. Chứ không phải tự thả vào rồi thấy có ý kiến là lại mang đi”, ông Bài nói.
Trong ngày hôm qua, chúng tôi cũng đã cố gắng liên lạc với lãnh đạo Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội để ghi nhận quan điểm chính thức, tuy nhiên không nhận được phản hồi.
Ngày 5.2, Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội bất ngờ thả 12 con thiên nga (5 con màu trắng, 7 con màu đen) xuống hồ Gươm. Đại diện công ty cho biết đây là việc làm thí điểm, nếu phù hợp sẽ nhân rộng. Tranh luận ngay lập tức nổ ra giữa bên ủng hộ và bên phản đối việc làm này. Trước dư luận trái chiều, ngay trong đêm 5.2, chưa đầy 24 giờ sau khi được thả, đàn thiên nga đã được một nhóm công nhân di chuyển sang hồ Thiền Quang (Hà Nội).
Được biết, 12 con thiên nga này được Công ty cổ phần đầu tư công viên vườn chim Việt tặng, là giống thiên nga nhập từ Bỉ, đã được thuần dưỡng ở VN 2 năm và có thể sinh sản, nhân giống tại VN.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.