Ít có nhà thơ nào ra đi ở cái ngưỡng thượng thọ như nhà thơ Hữu Loan. Sau hơn một năm đau ốm, ông đã ra đi thanh thản trong một không gian “màu tím” rất riêng của ông, “tím chiều hoang biền biệt”. Khép lại một chuỗi ngày dài đằng đẵng đến cả 50 năm nhọc nhằn thể xác lẫn tinh thần. Chỉ khoảng mười năm cuối đời ông mới nếm trải được hương vị ngọt ngào của “đứa con tinh thần” khi mà Công ty cổ phần công nghệ Việt Vitek VTB mua bản quyền bài thơ Màu tím hoa sim với giá 100 triệu đồng (ngày 19.12.2004).
Nói tới Hữu Loan là phải nhắc đến bài thơ Màu tím hoa sim - bài thơ đã hơn 60 tuổi và đã được bao nhiêu thế hệ yêu thích thơ ca chép vào sổ tay thơ. Trên BBC News ngày 10.11.2002, trong bài viết Chiến tranh đã tạo nên cảm xúc cho các nhà thơ trên thế giới như thế nào?, tác giả L.Pollard đã chọn Màu tím hoa sim là một trong ba bài thơ tiêu biểu viết về đề tài chiến tranh. Đó là một bài thơ đầy tâm trạng của người lính Vệ quốc quân hay tin người vợ trẻ vừa mất ở quê nhà.
Màu tím hoa sim được Nguyễn Bính đăng trọn vẹn lần đầu tiên trên báo Trăm hoa vào năm 1956. Bài thơ đã được nhiều nhạc sĩ phổ thành ca khúc như: Áo anh sứt chỉ đường tà (Phạm Duy), Màu tím hoa sim (Duy Khánh), Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh), Chuyện hoa sim (Anh Bằng), Tím cả chiều hoang (Nguyễn Đặng Mừng), Tím cả rừng chiều (Thu Hồ), Chuyện người con gái hái sim (?)... Trong đó phổ biến nhất là các bài hát của Dzũng Chinh và của Phạm Duy. |
Lúc đó “Tôi người Vệ quốc quân xa gia đình/yêu nàng như tình yêu em gái/ Ngày hợp hôn nàng không đòi may áo cưới/Tôi mặc đồ hành quân/Đôi giày đinh bết đất bùn hành quân/Nàng cười xinh xinh bên anh chồng độc đáo/Tôi ở đơn vị về/Cưới nhau xong là đi...”.
Hữu Loan từ biệt người vợ trẻ, trở về nơi đơn vị đang đóng quân ở vùng Thọ Xuân (Thanh Hóa) cách nhà khoảng 100 km. Chỉ hơn 3 tháng sau ngày cưới, người vợ trẻ ra sông giặt áo, bị trượt chân ngã và nước lũ cuốn trôi.
“...Ngày xưa nàng yêu hoa sim tím/Áo nàng màu tím hoa sim/Ngày xưa đèn khuya bóng nhỏ/Nàng vá cho chồng chiếc áo ngày xưa/Một chiều rừng mưa/Ba người anh từ chiến trường Đông Bắc/ Biết tin em gái mất trước tin em lấy chồng/Gió sớm thu về rợn rờn nước sông/Đứa em nhỏ lớn lên ngỡ ngàng nhìn ảnh chị...
Chiều hành quân qua những đồi hoa sim/Những đồi hoa sim/Những đồi hoa sim dài trong chiều không hết/Màu tím hoa sim tím chiều hoang biền biệt...
Ai hỏi vô tình hay ác ý với nhau/ Chiều hoang tím có chiều hoang biết/Chiều hoang tím, tím thêm màu da diết...
Màu tím hoa sim tím tình tang lệ rớm/Tím tình ơi lệ ứa/ Ráng vàng ma và sừng rúc điệu quân hành/Vang vọng chập chờn theo bóng những binh đoàn/Biền biệt hành binh vào thăm thẳm chiều hoang màu tím/Tôi ví vọng về đâu? Tôi với vọng về đâu?...”.
Xin tiễn biệt tác giả của một trong những bài thơ tình hay nhất thế kỷ XX!
Hà Đình Nguyên
Bình luận (0)