Tại cuộc họp báo chiều 3.7 để thông tin về vụ việc, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh Lê Văn Bài khẳng định việc kỷ luật đối với họa sĩ Nguyễn Nhân là việc nội bộ của Hội do có dấu hiệu vi phạm bản quyền về bức ảnh chứ không có mục đích chính trị nào như một số thông tin trên mạng xã hội.
Về hoàn cảnh sáng tác Biển chết, ông Nguyễn Nhân, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam cho biết: “Tôi luôn ấp ủ thông qua tranh vẽ để có thể cảnh báo được môi trường biển đang ô nhiễm nên khi bắt gặp bức ảnh của tác giả Thành Quang đăng trên báo Thanh Niên, tôi mượn hình tượng một người mẹ đang nhặt cá chết phóng tác lại bằng bút pháp hội họa. Tôi nghĩ đơn giản, về chuyên môn, phóng tác không phải là sao y, vì qua hội họa bức ảnh chụp chỉ còn là tư liệu, hơn nữa đây chỉ là ảnh đen trắng còn tôi sáng tác thành tranh màu”.
Tác phẩm hoàn thành, ông Nhân gửi tham dự cuộc thi Mỹ thuật truyền thống tỉnh Trà Vinh năm 2016, được chấm trao giải 3 và tham gia triển lãm mỹ thuật khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, sau đó bức tranh Biển chết bị phát hiện “có dấu hiệu vi phạm bản quyền” vì nhà báo Thành Quang thông tin đến Ban tổ chức cuộc thi cho rằng bức tranh Biển chết của họa sĩ Nguyễn Nhân có dấu hiệu sao chép lại tác phẩm nhiếp ảnh Điêu đứng vì biển chết của tác giả được đăng trên báo Thanh Niên, số ra ngày 21.4.2016.
Bức ảnh Điêu đứng vì biển chết của tác giả Thành Quang đăng trên trang nhất báo Thanh Niên ra ngày 21.4.2016
|
Qua thông tin trên, Thường trực Hội, Chi hội Mỹ thuật Trà Vinh đã có buổi làm việc và đề nghị họa sĩ Nguyễn Nhân viết tường trình về vụ việc trên. Trong tường trình họa sĩ Nguyễn Nhân đã thừa nhận sai khi chưa xin phép tác giả bức ảnh. Ngày 14.3.2017, Ban chấp hành Chi hội Mỹ thuật, Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh họp chi hội, có sự tham dự của họa sĩ Nguyễn Nhân, để lấy ý kiến các hội viên về vấn đề này. Sau khi lấy ý kiến các hội viên, chủ trì cuộc họp đã kết luận, tất cả các ý kiến của họa sĩ dự họp đều khẳng định bức tranh Biển chết của họa sĩ Nguyễn Nhân là sao chép bức ảnh Điêu đứng vì biển chết kể cả hình ảnh, bố cục, tên tác phẩm nên rõ ràng đã vi phạm bản quyền tác giả.
Thống nhất đề nghị Ban Kiểm tra, Ban thường vụ Hội xử lý nghiêm theo quy định, bởi trước đây họa sĩ Nguyễn Nhân đã bị kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo với hành vi vi phạm bản quyền của người khác (năm 2009, họa sĩ Nguyễn Nhân đã bị cảnh cáo vì vi phạm bản quyền bức ảnh Giai điệu mùa xuân của họa sĩ Nguyễn Lâm). Đồng thời, tại cuộc họp này, họa sĩ Nguyễn Nhân cũng thừa nhận mình sai và chấp nhận mọi hình thức xử lý của Hội.
Ngày 1.6.2017, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh ra quyết định kỷ luật họa sĩ Nguyễn Nhân với hình thức “cảnh cáo, thời gian thử thách là 1 năm”. Các hình thức xử lý kèm theo: “Hủy kết quả và thu hồi giải ba cuộc thi đối với tác phẩm Biển chết, bao gồm chứng nhận giải thưởng và tiền thưởng 2 triệu đồng. Thu hồi kinh phí hỗ trợ sáng tác mỹ thuật năm 2016 của họa sĩ Nguyễn Nhân 1,2 triệu đồng...”. Nặng nề hơn, quyết định kỷ luật còn ghi rõ: “Thu giữ làm tang vật đối với bức tranh Biển chết. Trong thời gian thử thách, họa sĩ Nguyễn Nhân không được tham gia cuộc thi Mỹ thuật Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh tổ chức”.
Ông Trần Bình Trọng, Trưởng ban Tuyên giáo tỉnh ủy Trà Vinh khẳng định quyết định xử lý của Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh đúng thẩm quyền và phù hợp với các qui định của pháp luật.
“Sau khi trao giải cho ông Nhân, Ban tổ chức mới phát hiện ra tác phẩm bị sao chép từ ảnh của tác giả Thành Quang đăng trên báo Thanh Niên, chưa xin phép tác giả nên vi phạm luật Sở hữu trí tuệ, vì vậy giải thưởng phải thu hồi, kể cả phần kinh phí tài trợ sáng tác. Còn vấn đề quyết định yêu cầu “tịch thu tang vật” (thay vì tịch thu bức tranh) rõ ràng có sự sai sót về từ ngữ chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm. Riêng với Nguyễn Nhân, ngoài mức kỷ luật cảnh cáo, Hội không cho ông tham gia những cuộc thi mỹ thuật do Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh tổ chức trong thời gian thử thách chứ không cấm ông sáng tác và dự thi những cuộc thi ngoài địa bàn tỉnh và của Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức”, ông Trần Bình Trọng khẳng định.
Chiều nay, họa sĩ Nguyễn Nhân cũng thừa nhận Biển chết đã vi phạm bản quyền và cho biết sẽ khép lại vụ việc này. Lãnh đạo Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh cũng cam kết tạo điều kiện thuận lợi để họa sĩ Nguyễn Nhân sáng tác chân chính và đàng hoàng.
Bình luận