Về quê giỗ nội

Có chồng xa quê rồi bị cuốn trong vòng quay cơm áo gạo tiền, mười mấy năm sau chị mới được một lần về giỗ nội.

Chứng kiến không khí ấm áp, thiêng liêng, chị bỗng dưng ngơ ngác. Tất cả đều lạ lẫm với một người tuổi đã ngoài ba mươi như chị…

Đám giỗ có đông đủ người thân từ già đến trẻ, cùng bà con hàng xóm láng giềng. Lại có cả những đứa cháu gọi chị là cô, là dì... mà lâu nay chị chưa từng được biết. Bất ngờ hơn, chị gặp lại cô bạn cùng lớp hồi tiểu học. Sau một hồi ngờ ngợ mới nhận ra nhau. Lời nghẹn lời vì cả hai khác xưa nhiều quá. Cô bạn về làm dâu gần nhà ba má chị. Bằng tuổi nhưng bạn có đến bốn mặt con. Cuộc sống miền quê nhiều gian nan vất vả, sớm hôm tần tảo ruộng đồng khiến gương mặt bạn chằng chịt nếp nhăn, không giấu được nỗi khắc khổ, cơ cực...

Minh họa: Văn Nguyễn

Tình cảm của người thân ruột rà máu mủ quá chân tình, nồng hậu giúp xóa đi cảm giác tủi thân, mặc cảm của chị. Chị thấy nhẹ lòng vì không ai “kết tội” mình là người bất hiếu, quên cội quên nguồn... như chị lo sợ bấy lâu nay. Đâu phải chị quên ngày giỗ nội mà chỉ vì lý do này nọ nên không về được đó thôi.

Đám giỗ nội ấm áp vì đủ mặt con cháu. Từ người quanh năm lam lũ với ruộng đồng đến người quen sống chốn thị thành đều hội ngộ để tưởng nhớ ông bà, tổ tiên trong ngày giỗ. Mỗi người một tay, cùng chuẩn bị tươm tất những món ăn quen thuộc làm mâm cơm cúng nội.

Khi đồ ăn được dọn mâm để cúng thì chú út gọi mọi người ra xếp hàng, đứng trước bàn thờ nội. Chú rút nắm nhang đốt rồi đưa cho mỗi người một cây. Xong, chú nghiêm trang khấn vái. Rồi lần lượt từng người một theo thứ tự lớn trước nhỏ sau bước tới thắp nhang cho nội. Trong mùi khói hương nghi ngút, thơm nồng, chị chực khóc. Khóc cho niềm hạnh phúc lạ lùng của một người lần đầu tiên được về giỗ nội.

…Chị lên xe đò. Bao nhiêu hình ảnh ở đám giỗ nội đi theo, không sót một chi tiết nào. 

Thanh Trang