Vườn chè lạ trên núi Chứa Chan

Một số gốc chè từ vườn chè của vua Bảo Đại còn sót lại

Theo Ban quản lý di tích danh thắng (BQL DTDT) Đồng Nai, vào những năm 30 của thế kỷ 20, vua Bảo Đại - vị vua cuối cùng của chế độ phong kiến VN đã cho xây dựng một biệt thự trên đỉnh núi để nghĩ dưỡng. Ngôi biệt thự có cả sân tennis để phục vụ sở thích chơi quần vợt của vị vua này. Đồng thời, do vua Bảo Đại thích uống chè nên đã cho trồng một vườn chè xung quanh ngôi biệt thự này.

Đến những năm 1970, quân đội Mỹ cho xây dựng một trạm rada quan sát ở đây và một sân bay thực thăng dã chiến. Vì biệt thự và sân tennis của Bảo Đại là nơi bằng phẳng nhất trên đỉnh núi nên quân Mỹ đã phá ngôi biệt thự này làm sân bay.

Hiện nền móng sân bay vẫn còn và rải rác một vài dấu tích kiến trúc của ngôi biệt thự xưa. Riêng vườn chè của vua Bảo Đại hiện chỉ còn sót lại vài ba gốc chè cổ thụ. Người dân địa phương, thợ rừng vẫn thường xuyên tìm đến đây hái lá chè tươi về nấu nước uống.

Được sự dẫn đường của hai cán bộ BQL DTDT núi Chứa Chan là Lê Đức Minh và Phạm Văn Bình, một ngày đầu tháng 8.2015 chúng tôi lên đường đi thăm vườn chè. Sau gần 4 giờ băng rừng, leo dốc, đôi chân như muốn rã rời không trụ vững, cuối cùng chúng tôi cũng đã đến được đỉnh núi. Chỉ vào những phiến bê tông lẫn trong đám cỏ cú cao hơn đầu người, ông Phạm Văn Bình nói: “Nơi này là sân bay dã chiến hồi xưa của Mỹ”. Đi thêm vài mét thì thấy một nền nhà cao chừng 0,5m lộ hẳn ra bên ngoài đám cỏ cháy. Ông Bình khẳng định chắc nịch: “Đây là móng căn biệt thự của vua Bảo Đại. Chú thấy không, các viên đá được ghép với nhau theo hình lục giác, kiểu kiến trúc cổ thời Pháp thường sử dụng”.

Riêng vườn chè nằm cách nền nhà và chếch xuống phía dưới núi khoảng 100m. Ông Bình cho biết cách nay khoảng 10 năm, vườn chè còn hơn chục cây nhưng do không ai trông coi nên bị người dân đốt rừng làm rẫy phá hết. Số khác thì người dân bứng về nhà trồng nên giờ chỉ còn sót lại vài gốc. “Hễ có đoàn nào bên di tích hay văn hóa về đây đều muốn chúng tôi dẫn lên núi xem vườn chè cho bằng được”, ông Bình nói.

Quả đúng như lời ông Bình, trước mặt chúng tôi giờ chỉ còn lại vài ba cây chè đứng chụm với nhau thành một khóm trong phạm vi 4m2, bị cỏ dại và tre bủa vây xung quanh. Điều đặc biệt là chiều cao của những cây chè này phải đến 10m, đường kính gần 50cm, lá chè bé như lá giang, sẫm màu. Bỏ vào miệng nhai mới đầu có vị hơi chát nhưng sau thì lại có vị thanh ngọt. Mọi người ai cũng lạ lẫm, thích thú.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Văn Minh, Trưởng phòng nghiệp vụ (BQL DTDT Đồng Nai), cho hay hiện chưa có thông tin, cứ liệu lịch sử nào thể hiện chính xác thời gian căn biệt thự của vua Bảo Đại được xây dựng cũng như thời điểm vườn chè được trồng. Tuy nhiên, trong quá trình tìm hiểu, đối chiếu, xem xét nhiều tư liệu thì chúng tôi đoán định là vào những năm 30 của thế kỷ 20.

“Về giống chè, chúng tôi thấy nó rất lạ chưa gặp bao giờ, lá chè khi nhai có vị thanh ngọt. Phía BQL DTDT Đồng Nai rất muốn lấy mẫu đi phân tích, xét nghiệm để xác định giống trà, độ tuổi nhưng chưa có điều kiện”, ông Minh nói.