Ngày xưa, World Cup là đấu trường tuyệt luân. Ngôi sao nổi bật của đội vô địch World Cup sẽ nghiễm nhiên trở thành chủ nhân của Quả Bóng Vàng trong cuộc bầu chọn cuối năm. Lối chơi của nhà vô địch World Cup thì sẽ được gần như toàn bộ thế giới bóng đá đỉnh cao học hỏi, rập khuôn trong mùa bóng diễn ra ngay sau đó, như một lối chơi tân tiến, thời thượng nhất.
 |
Messi thất bại "sốc" trước Ả Rập Xê Út tại World Cup 2022 |
REUTERS |
Giờ thì ngược lại: bóng đá đỉnh cao là những đội bóng hoàn hảo về mặt lực lượng mà các “siêu CLB” phải chi tiền tỷ để mua sắm. Họ tập hàng ngày, thi đấu hàng tuần, trong lối chơi nhuần nhuyễn mang tính triết lý cao của các HLV nổi tiếng nhất thế giới. ĐTQG thì không được mua cầu thủ theo đúng ý đồ của ban huấn luyện. Họ chỉ thi thoảng quy tụ lại, tập với nhau vài buổi và dĩ nhiên không thể nhuần nhuyễn như thứ bóng đá tầm CLB mà chúng ta được xem hàng tuần.
Vậy, World Cup tức loại hình bóng đá của các ĐTQG dĩ nhiên phải khác xa với Premier League hoặc Champions League. Cụ thể, khác như thế nào?
Pressing (nhất là pressing tầm cao) là vũ khí tối thượng của các CLB, nhưng lại là con dao 2 lưỡi cho các ĐTQG. Không đủ tốc độ, thể lực, không thật sự hiểu nhau, mà lại cắm đầu lao vào pressing thì chẳng khác gì mở toang đội hình cho đối thủ tung đòn. Cho nên, các đội tham dự World Cup đa số chọn phương án an toàn: phòng thủ giữa sân thật chặt chẽ, thay vì lao lên tranh chấp, cố đoạt lại bóng ngay từ phía trên (tức pressing tầm cao).
Đây chính là nét đặc trưng trong cách chơi của đội Brazil - ứng cử viên vô địch số 1 tại World Cup này. Tính từ tháng 8 năm ngoái, các đối thủ chuyền bóng chính xác bình quân 83% khi gặp Brazil. Đấy là tỷ lệ chuyền chính xác khá cao, hay nói cách khác thì Brazil hầu như không hề pressing khi đối phương triển khai bóng từ hàng thủ.
 |
Mbappe trong chiến thắng của tuyển Pháp trước Úc với tỷ số 4-1 |
REUTERS |
Cách chơi như vậy mà được sử dụng ở đấu trường CLB, hẳn sẽ bị chỉ trích, hoặc bị đối phương trừng phạt. Nhưng, đây là World Cup, loại hình bóng đá của các ĐTQG. So với Brazil, đội Pháp ĐKVĐ World Cup còn… dễ dãi hơn, tức để cho đối thủ của họ chuyền bóng thoải mái hơn, với tỷ lệ chính xác cao hơn con số 83% của Brazil!
Tất nhiên, không phải đội nào cũng vậy. Đức, Nhật, TBN, Mỹ là các đội pressing tích cực nhất. Đối thủ của các đội này chỉ chuyền chính xác 75% trở xuống. Nhưng tóm lại, ở World Cup mà có tích cực pressing hay không, cũng chẳng mấy quan trọng. Trong thứ bóng đá chậm và dễ dàng ở World Cup, hiệu suất khai thác cơ hội tốt để chuyền đường quyết định (xGA) hoặc ghi bàn (xG) trở thành chi tiết tối quan trọng. Lionel Messi (Argentina) là bậc thầy trong lĩnh vực này. Anh ghi đến 533 bàn từ chỉ số xG chỉ là 435 (tức người ta chờ đợi 435 bàn thắng từ số cơ hội cụ thể mà Messi có được, trong khi anh ghi đến 533 bàn).
Tương tự, Neymar (Brazil) là cầu thủ xuất sắc nhất trong lĩnh vực khai thác xGA (kiến tạo thành công nhiều bàn thắng hơn so với sự chờ đợi từ các tình huống chuyền bóng cụ thể). Sau Neymar trong lĩnh vực xGA này là Kevin de Bruyne (Bỉ). Và đấy chính là những ngôi sao đáng chờ xem nhất tại World Cup, vì sở trường của họ là quá quan trọng đối với loại hình bóng đá của các ĐTQG.
Trong giải đấu lớn gần đây nhất của các ĐTQG châu Âu (EURO 2020), người ta chuyền bóng chính xác bình quân 84% và lên bóng với tốc độ bình quân 1,27m/s. Ở Premier League, tỷ lệ chuyền bóng chính xác bình quân là 81% và tốc độ lên bóng bình quân là 1,39m/s. Có nghĩa: các ĐTQG đá chậm hơn và chuyền chính xác hơn. Thoạt nhìn, khác biệt có vẻ không là bao nhiêu. Nhưng hãy hình dung: mỗi trận có khoảng 1.000 đường chuyền và 200 lần giữ bóng, con số cuối cùng sẽ trở thành khác biệt lớn.
 |
Maguire có trận đấu ra quân thành công cùng tuyển Anh |
REUTERS |
Trong thứ bóng đá chậm, ít pressing của các ĐTQG, một tiền vệ như Paul Pogba (ví dụ thế) sẽ mang hình ảnh siêu sao. Còn trong thứ bóng đá có tốc độ chóng mặt và pressing khốc liệt, Pogba sẽ trở thành cầu thủ tồi tệ! Khác biệt quan trọng giữa hai loại hình bóng đá tầm CLB và ĐTQG chính là câu trả lời vì sao trung vệ Harry Maguire chơi rất tầm thường ở CLB M.U, nhưng luôn thành công trong đội tuyển Anh.
Chiến thuật đơn giản của các CLB sẽ trở nên tuyệt vời khi nó được vận hành nhuần nhuyễn. Chiến thuật của các ĐTQG thì phải phức tạp, cầu kỳ, để bù đắp cho sự không nhuần nhuyễn. Đây là lý do vì sao các đội mạnh tại World Cup phải tập kỹ tình huống cố định tức các pha sút phạt, và tỷ lệ ghi bàn từ tình huống này cao hơn so với đấu trường CLB. Lý thuyết bóng đá: tấn công là việc làm dễ hơn phòng ngự, nhưng tập phối hợp sút phạt lại dễ hơn tập chống những pha sút phạt.
Bình luận (0)