Diễn đàn an ninh châu Á - Thái Bình Dương thường niên mang tên Đối thoại Shangri-La (SLD) lần thứ 12 diễn ra từ 31.5 - 2.6 với sự tham dự của 353 nhà quân sự, học giả, nhà ngoại giao từ 31 quốc gia. Là lãnh đạo Việt Nam đầu tiên có bài phát biểu khai mạc SLD, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhận được sự đồng tình về các thông điệp ông đưa ra.
Lòng tin và vai trò các nước lớn
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mở đầu bài phát biểu bằng việc nhấn mạnh giá trị của lòng tin. “Lòng tin là khởi nguồn của mọi quan hệ hữu nghị, hợp tác; là liều thuốc hiệu nghiệm để ngăn ngừa những toan tính có thể gây ra nguy cơ xung đột”, ông nói. “Lòng tin chiến lược” là cái mà khu vực châu Á - Thái Bình Dương - nơi đang phát triển năng động, tập trung 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhiều nền kinh tế mới nổi - cần chung tay xây dựng để có hòa bình, phát triển và thịnh vượng.
|
|
“Tuy nhiên, nhìn lại bức tranh toàn cảnh khu vực trong những năm qua, chúng ta cũng không khỏi quan ngại trước những nguy cơ và thách thức ngày càng lớn đối với hòa bình và an ninh”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu vấn đề. Những diễn biến khó lường trên bán đảo Triều Tiên, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ từ biển Hoa Đông đến biển Đông đang diễn biến phức tạp là những mối lo lớn đe dọa hòa bình và an ninh khu vực. Trong đó, an ninh, an toàn và tự do hàng hải là vấn đề gây quan ngại sâu sắc đối với cả cộng đồng quốc tế. “Đâu đó đã có những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi lý, những hành động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị cường quyền”, ông nói thẳng.
|
||||||||||||||||
Bên cạnh đó, khu vực cũng đang chứng kiến sự cạnh tranh và can dự của một số quốc gia và giữa một số quốc gia, đặc biệt là các nước lớn. Điều đáng quan ngại là “nếu sự cạnh tranh và can dự đó mang những toan tính chỉ cho riêng mình, bất bình đẳng, trái với luật pháp quốc tế, thiếu minh bạch sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, hợp tác và phát triển”, Thủ tướng cảnh báo.
Trong bối cảnh này, “Mỹ và Trung Quốc là hai cường quốc có vai trò và trách nhiệm lớn đối với tương lai quan hệ của chính mình cũng như của cả khu vực và thế giới”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định. Vì vậy, khu vực “mong đợi và ủng hộ” các chiến lược, các việc làm “tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập chủ quyền của các quốc gia, vừa đem lại lợi ích riêng, đồng thời đóng góp thiết thực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng chung” của hai cường quốc này, ông nói.
Vai trò của một ASEAN đoàn kết
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh vai trò và đóng góp không thể thiếu của một ASEAN đồng thuận, đoàn kết và với vai trò trung tâm trong nhiều cơ chế hợp tác đa phương đối với hòa bình, hợp tác, thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Tuy nhiên, “ASEAN chỉ mạnh và phát huy được vai trò của mình khi là một khối đoàn kết thống nhất. Một ASEAN thiếu thống nhất sẽ tự đánh mất vị thế và không có lợi cho bất cứ một ai, kể cả các nước ASEAN và các nước đối tác”, Thủ tướng phát biểu. “Chúng ta cần một ASEAN đoàn kết, vững mạnh… chứ không phải là một ASEAN mà các quốc gia thành viên buộc phải lựa chọn đứng về bên này hay bên kia vì lợi ích của riêng mình trong mối quan hệ với các nước lớn”, ông nhắc nhở. “Việt Nam cùng các nước ASEAN luôn mong muốn các nước - đặc biệt là các nước lớn, ủng hộ vai trò trung tâm, nguyên tắc đồng thuận và sự đoàn kết thống nhất của cộng đồng ASEAN”.
|
Bàn về vai trò ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề cập vấn đề biển Đông. “ASEAN và Trung Quốc cần đề cao trách nhiệm, cùng nhau củng cố lòng tin chiến lược, trước hết là thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC), nỗ lực hơn nữa để sớm có Bộ quy tắc ứng xử biển Đông (COC) phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về luật Biển 1982 (UNCLOS)”, ông kêu gọi.
Việt Nam bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng trên biển
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh Việt Nam kiên định nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các quốc gia và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Việt Nam không ngừng nỗ lực làm sâu sắc thêm quan hệ và xây dựng quan hệ đối tác chiến lược, đối tác hợp tác cùng có lợi với các quốc gia, mong muốn thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với tất cả các nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, một khi nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, không can thiệp nội bộ và hợp tác bình đẳng cùng có lợi được cam kết và nghiêm túc thực hiện. Thủ tướng khẳng định chính sách quốc phòng của Việt Nam là hòa bình và tự vệ; Việt Nam không để nước nào đặt căn cứ quân sự trên lãnh thổ, không liên minh với nước này để chống lại nước khác.
Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng thông báo Việt Nam đã quyết định tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ, trước mắt là trong các lĩnh vực công binh, quân y, quan sát viên quân sự.
Thủ tướng cũng khẳng định: “Những năm qua, việc duy trì tăng trưởng kinh tế khá cao đã tạo điều kiện cho Việt Nam tăng ngân sách quốc phòng ở mức hợp lý. Việc hiện đại hóa quân đội của Việt Nam chỉ nhằm tự vệ, bảo vệ lợi ích chính đáng của mình, không nhằm vào bất cứ quốc gia nào.
Việt Nam trước sau như một kiên trì nguyên tắc giải quyết bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập chủ quyền và lợi ích chính đáng của nhau. Các bên liên quan đều phải kiềm chế, không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực.
Một lần nữa, Việt Nam khẳng định tuân thủ nhất quán Tuyên bố nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về biển Đông; nỗ lực làm hết sức mình cùng ASEAN và Trung Quốc nghiêm túc thực hiện DOC và sớm đạt được COC. Là quốc gia ven biển, Việt Nam khẳng định và bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình theo đúng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về luật Biển 1982”.
Thục Minh
(VP Singapore)
* Xem toàn văn bài phát biểu trên Thanh Niên Online
>> Xây dựng lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác, thịnh vượng của châu Á - Thái Bình Dương (*)
Bình luận (0)