Xe đô thị cỡ nhỏ: 'Nấm sau mưa' và cuộc chiến Hàn - Nhật - Việt

Cùng với xe hạng B, phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ (xe hạng A) tại thị trường Việt Nam những năm gần đây luôn là một trong những “mảnh đất màu mỡ”, có đóng góp thị phần lớn nhất. Theo số liệu thống kê từ Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tính trong năm 2018 vừa qua, lượng xe thuộc phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ bán ra trên thị trường đạt gần 19.000 xe, chiếm gần 10% toàn thị phần xe du lịch. Trong khi đó, 5 tháng đầu năm 2019, tổng doanh số xe bán ra thuộc phân khúc này cũng tăng cao, đạt hơn 14.000 xe, chiếm gần 16% toàn thị phần xe du lịch.

Phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ tại VN trước đây chỉ là “sân chơi riêng” của Kia Morning và Hyundai Grand i10

Mặc dù lượng khách tiềm năng rất lớn, nhưng thực tế và cũng là nghịch lý khi phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ tại Việt Nam chục năm trở lại đây chỉ là “sân chơi riêng” của hai mẫu xe Hàn - Kia Morning và Hyundai Grand i10. Trước đó, Chevrolet cũng góp mặt với Spark, tuy nhiên mẫu xe này sau một thời gian “lay lắt” vì không thể cạnh tranh nổi đã dừng bán.

Mãi đến năm 2018, khi nhu cầu thị trường ngày càng lớn, các hãng xe Nhật mới bắt đầu tham chiến và cuộc đua tranh ở phân khúc này tăng nhiệt. Theo đó, mẫu xe đầu tiên thách thức bộ đôi Kia Morning và Hyundai Grand i10 chính là Celerio. Tân binh của Suzuki đặt chân vào thị trường Việt từ đầu năm ngoái. Kế đến, thời điểm cuối năm 2018, Toyota tỏ rõ tham vọng khi đưa Wigo - mẫu xe đang ăn khách tại Indonesia về tham chiến thị trường Việt Nam.

Suzuki Celerio và Toyota Wigo “tham chiến” thị trường VN năm 2018

Và đến giữa năm 2019, cuộc đua ở phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ càng trở nên cạnh tranh hơn bao giờ hết, khi đồng loạt VinFast và Honda nối tiêp nhau trình làng thêm hai mẫu xe mới Fadil và Brio.

4 mẫu xe mới xuất hiện trong vòng 1 năm, phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại đã khá “chật chội”. Cuộc đua tranh doanh số dự báo sẽ gắt gao hơn khi “lãnh địa” đã không còn của riêng hai mẫu xe Hàn. Thay vào đó, 3 mẫu xe Nhật Suzuki Celerio, Toyota Wigo và Honda Brio, cùng với mẫu xe “chủ nhà” VinFast Fadil hứa hẹn là những đối trọng lớn, đe dọa chia nhỏ thị phần “béo bở” mà Kia Morning và Hyundai Grand i10 vốn đang nắm giữ.

Thực tế, Toyota Wigo kể từ khi tham chiến đã bắt đầu cho thấy sức ảnh hưởng của mình. Mẫu xe Nhật với lợi thế xe nhập khẩu cùng vị thế thương hiệu đã nhanh chóng áp sát doanh số của bộ đôi xe Hàn. Thậm chí, trong thời gian đầu, có thời điểm Wigo còn vượt mặt Grand i10 và dẫn đầu phân khúc với lượng xe bán ra trên 1.500 chiếc.

Từng có thời điểm, Toyota Wigo vượt mặt Hyundai Grand i10 về doanh số

Trong khi đó, Celerio dù không tạo được hiệu ứng mạnh như mẫu xe “đồng hương” Toyota Wigo nhưng cũng tìm được chỗ đứng riêng. Theo đó, năm 2018, lượng xe Celerio bán ra đạt gần 700 xe. Tình hình còn khởi sắc hơn trong năm 2019 khi cộng dồn 5 tháng đầu năm, mẫu xe của Suzuki đã bán ra gần 600 xe, tăng trưởng gần gấp đôi so với năm trước đó. So với xe Hàn Kia Morning và Hyundai Grand i10, Celerio sở hữu lợi thế nhờ sự bền bỉ, trong khi giá bán cũng khá thấp (329 - 359 triệu đồng tùy phiên bản) dù nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan.

Mới nhất, một mẫu xe Nhật khác là Honda Brio cũng đang “phả hơi nóng” vào các đối thủ khi trình làng với thiết kế cá tính, động cơ khỏe khoắn và cũng “gán mác” xe nhập. Đáng chú ý, dù Honda Việt Nam công bố giá bán cho Brio tương đối cao (418 - 452 triệu đồng tùy phiên bản), tuy nhiên phản ứng từ thị trường vẫn mang đến tín hiệu tích cực cho liên doanh Nhật Bản. Bởi qua khảo sát ở một số đại lý, lượng đơn đặt hàng cho Brio tính đến hiện tại khá tốt.

Honda Brio và VinFast Fadil -  hai “tân binh” hứa hẹn tạo nên khác biệt

Bên cạnh mối đe dọa từ các mẫu xe Nhật, “đế chế xe Hàn” trong phân khúc xe hạng A tại Việt Nam cũng đứng trước thách thức không nhỏ từ một thương hiệu hoàn toàn mới… nhưng rất khó lường là “chủ nhà” VinFast. Hãng xe Việt vừa tham chiến phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ với đại diện Fadil - mẫu xe hoàn toàn mới có màn chào sân khá ấn tượng khi bàn giao hơn 600 xe đến tay khách hàng trong tháng 6.2019. So với những mẫu xe Hàn và Nhật, lợi thế lớn nhất của Fadil chính là thương hiệu Việt. Bên cạnh đó, mẫu xe của VinFast cũng có ưu thế cạnh tranh khi được trang bị nhiều công nghệ, tính năng vượt trội.

Có thể nói, sự xuất hiện của những mẫu xe mới đang dần thay đổi cục diện phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ tại Việt Nam. Dù hiện tại, thống kê từ VAMA, hai mẫu xe Hàn Kia Morning và Hyundai Grand i10 vẫn đang nắm phần lớn thị phần. Tuy nhiên, vị thế này sẽ rất khó đảm bảo khi những “tân binh” bắt đầu nhập cuộc. Sớm hay muộn “miếng bánh” cũng sẽ phải chia nhỏ, “phần ít hay phần nhiều” sẽ phụ thuộc vào chính sách, chiến lược của từng hãng xe trong cuộc đua tranh thời gian tới. Còn với khách hàng, dẫu sao cũng được hưởng lợi khi có thêm lựa chọn.