Lo nhân lực và cơ sở vật chất để làm

Trao đổi với các đại biểu tham gia hội thảo, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới, cho biết: “Chúng tôi đã đọc hàng chục chương trình các nước thì nhận thấy có những nước đẩy rất xa theo hướng phát triển năng lực, chẳng hạn như Phần Lan, họ không tổ chức dạy học theo từng môn nữa mà là theo chủ đề, qua khám phá thực tế thì HS hình thành kiến thức kỹ năng. Nhưng họ rất phát triển rồi, còn mình thì không làm được như thế, mà vẫn phải coi trọng cả kiến thức từng môn và hình thành năng lực”.

Ông Thuyết cho rằng chủ trương ở tiểu học và THCS là giáo dục toàn diện và tích hợp. Còn lên đến THPT là phân hóa và tự chọn, phục vụ cho định hướng nghề nghiệp. Sau khi kết thúc chương trình giáo dục phổ thông thì HS có tự kiếm sống được không? Ví dụ, ngay ở THCS, HS đã được giáo dục về khởi nghiệp, về đạo đức kinh doanh. Lên THPT thì chẳng hạn mỹ thuật, âm nhạc cũng tổ chức dạy các học phần gắn với đời sống như thiết kế thời trang, thiết kế đồ họa. Những HS học môn này, nếu không vào được ĐH thì có thể tiếp tục học thêm để đi theo những nghề này.

Theo ông Thuyết, SGK có thể nhập khẩu một số môn phù hợp với chương trình của VN, nhất là ngoại ngữ, khoa học tự nhiên nhưng chương trình thì rất khó nhập khẩu.

Ông Thuyết nhận định điều kiện thực hiện là thử thách lớn nhất của chương trình. Phải có đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý ở các cơ sở đáp ứng được yêu cầu và cơ sở vật chất thiết bị phải đảm bảo. Điều kiện thứ nhất, trách nhiệm thuộc về Bộ GD-ĐT. Cùng một đề án này, Bộ đã có một số đề án liên quan tới đổi mới đào tạo ở trường sư phạm. Ví dụ, để dạy tích hợp thì sẽ đào tạo giáo viên đa môn chứ không đơn môn như hiện nay. Phương thức đào tạo sẽ khác. Về cơ sở vật chất thì đây là trách nhiệm chung, đặc biệt là trách nhiệm của cấp ủy chính quyền địa phương. “Chúng tôi đã kiến nghị để triển khai chương trình này thì phải có một hội nghị toàn quốc mà người chủ trì sẽ phải là Thủ tướng”, ông Thuyết nói.

Cũng theo ông Thuyết, theo báo cáo của UNESCO và Ngân hàng Thế giới, tổng số tiết của HS VN trong suốt 12 năm học chỉ bằng khoảng 63 - 65% HS các nước phát triển, bằng 75% của Trung Quốc, 73% của Thái Lan. Các nước học 2 buổi/ngày, mình đến cả HS tiểu học nhiều nơi cũng còn chưa được học 2 buổi/ngày. Do đó, câu chuyện quá tải là rất khó tránh. Bởi vì cùng một lượng kiến thức như thế, nước ngoài học 2 buổi, mình một buổi. Nhưng chúng tôi vẫn đặt một trong những trọng tâm công việc của mình là chống quá tải.