Năm học mới, nỗi lo cũ

Đây chỉ là một lát cắt của bức tranh đến hẹn lại lên mỗi khi vào năm học mới.

Đồng phục tưởng đơn giản nhưng đôi khi cũng nảy sinh nhiều rắc rối. Bên cạnh các trường chỉ quy định đơn giản quần/váy xanh, áo trắng, phụ huynh có thể mua bất kỳ đâu miễn đáp ứng đúng yêu cầu thì cũng có nhiều trường quy định rất chặt chẽ từ màu sắc, kiểu dáng đến chủng loại. Những năm gần đây, nhiều trường còn quy định cả “đồng phục” cặp táp, giày dép, giấy bao tập sách, bút viết, tập vở... dẫn đến trường hợp nhiều khi học sinh không thể sử dụng những thứ đã có sẵn mà phải mua mới theo đúng yêu cầu của nhà trường. Đồng phục thật sự cần thiết nhưng liệu có cần quy định quá chi li, thậm chí “đồng phục” đến từng dụng cụ học tập để vô tình hạn chế sự sáng tạo cũng như cá tính của mỗi học sinh?

Những khoản phí thu vào đầu năm học nếu cứ theo quy định thì sẽ không gây ra lo lắng cho phụ huynh. Thế nhưng trên thực tế, năm học nào cũng có những bức xúc của phụ huynh về các khoản thu đến mức nảy sinh khái niệm rất “quen thuộc”: lạm thu. Tuy nhiên, lạ là câu chuyện lạm thu diễn ra nhiều năm, nhiều nơi mặc cho lãnh đạo ngành giáo dục các cấp liên tục ra quy định chấn chỉnh. Chính vì vậy cũng không phải ngẫu nhiên mà trong suy nghĩ của nhiều phụ huynh, năm học mới thường đi liền với lạm thu.

Khó khăn về trường lớp mỗi nơi mỗi khác nhưng cũng không phải là câu chuyện mới vào mỗi đầu năm học. Ở các vùng nông thôn là tình trạng trường lớp tạm bợ, xuống cấp nghiêm trọng, là khó khăn trong việc kêu gọi học sinh đến trường do trở ngại giao thông, nhà cách xa trường... Ở các thành phố lớn là áp lực tăng dân số cơ học khiến sĩ số học sinh trong lớp vượt gần gấp đôi so với quy định. Chưa kể thừa thiếu giáo viên, việc tuyển dụng cũng như chất lượng chưa đồng đều về đội ngũ này cũng là vấn đề lớn. Khi năm học 2019 - 2020 được xem là năm “bản lề” chuẩn bị đổi mới chương trình, sách giáo khoa, bắt đầu từ lớp 1 thì những khó khăn cũ này chính là nỗi lo mới.

Tuyển sinh, thi cử lại là một câu chuyện vẫn sẽ được nhắc đến với nhiều lo ngại trong năm học mới này khi vẫn chưa có sự ổn định. Phụ huynh, học sinh cuối cấp, mỗi năm cứ luôn phập phồng, lo âu không biết sẽ còn những thay đổi, điều chỉnh gì trong thi cử.

Chương trình giáo dục mới sau năm 2020 sẽ có những thay đổi cơ bản với triển vọng môi trường học tập cởi mở, thân thiện; chương trình học tập gắn với thực tiễn, trải nghiệm; hướng đến từng cá thể... Để những điều này trở thành hiện thực trước mắt cần phải xóa được những nỗi lo cũ xuất hiện vào mỗi năm học mới.