'18 cán bộ thuế đi tù vụ Thủ Đức House không lấy đồng nào, chỉ làm sai'

Giải trình ý kiến các đại biểu tại phiên thảo luận về ngân sách sáng 2.11, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh 9 tháng đầu năm, kinh tế cả nước vẫn là điểm sáng trong bức tranh không mấy sáng sủa của kinh tế toàn cầu.

GIA HÂN

Về phía Bộ Tài chính trong 3 năm qua đã trình Quốc hội và Chính phủ giảm thuế, tiền thuê đất. Trong đó năm 2021 giảm 132.400 tỉ đồng, năm 2022 giảm 233.000 tỉ đồng, năm nay dự kiến giảm khoảng 200.000 tỉ đồng.

Tính đến ngày 30.10, thu ngân sách được 85%, tức 1,36 triệu tỉ đồng. Thu tiền đất chỉ đạt 5,78%, khoảng 86.482 tỉ. Các khoản thu dầu thô cũng rất nhỏ bé, chỉ 46.000 tỉ, tức chỉ 2,6% tổng thu ngân sách. Nguồn thu ngân sách chủ yếu từ sản xuất kinh doanh, đặc biệt thu nội địa.

"Nếu hoàn thiện pháp luật tốt thì tăng trưởng sẽ mạnh hơn, nền kinh tế bền vững hơn và doanh nghiệp sẽ phát triển mạnh mẽ hơn", Bộ trưởng Bộ Tài chính nói. Ông nêu dẫn chứng luật Quy hoạch, tới nay được hơn nửa nhiệm kỳ vẫn chưa phê duyệt được quy hoạch cấp tỉnh thì làm sao triển khai được các quy hoạch của các phân khu. 

Tương tự giải ngân đầu tư công, tính đến nay mới đạt 57% theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Tại sao lại giải ngân thấp thế trong khi nền kinh tế đang khát vốn? Theo ông, cần trả lời câu hỏi xem vấn đề vướng mắc từ luật Đầu tư công không. Nếu không sửa luật sẽ tiếp tục bàn cãi về vấn đề giải ngân đầu tư công. 

"Ví dụ, muốn điều chỉnh danh mục công trình cũng phải ra Quốc hội. Muốn điều chỉnh vốn từ dự án này sang dự án khác cũng phải ra Quốc hội. Vấn đề muốn lập dự án phải có tiền, tiền phải đưa vào kế hoạch đầu tư công, muốn có dự án mới được bố trí tiền", Bộ trưởng Phớc nêu. 

Đơn cử gói 14.000 tỉ trong chương trình phục hồi kinh tế để xây dựng trạm y tế của các phường, xã, đến nay chưa giao được vốn. Thậm chí dự án sân bay Long Thành là công trình trọng điểm quốc gia đến hôm nay cũng chưa giao được vốn.

"Vì có dự án được phê duyệt đâu, mà muốn có dự án phê duyệt thì phải có tiền. Nếu lấy chi thường xuyên đưa vào chuẩn bị đầu tư thì lại sai quy định của luật Đầu tư công", Bộ trưởng Tài chính lý giải và đề xuất luật Đầu tư công phải đa dạng hóa nguồn vốn, cân đối được tài khóa và quy định chủ yếu trình tự thủ tục. 

Theo ông Phớc, với chương trình mục tiêu quốc gia phải thay đổi cách phân bổ, giao về cho tỉnh để phân bổ xuống huyện và chỉ chi đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật như điện, đường, trường, trạm... Còn lại đưa vào chi thường xuyên, như chi sinh kế, chi nhà cho người nghèo, chi cho khoa học, giáo dục, y tế...

"Chỉ có 196.000 tỉ trên 3,5 triệu tỉ chi đầu tư xây dựng cơ bản không thấm tháp gì, cuối cùng việc này bị ách tắc", ông Phớc nêu.

"Bộ ngành giờ tiếp khách rất ít, đi công tác cũng ít"

Mặt khác, trước đề xuất của đại biểu phải giảm chi thường xuyên, theo ông Phớc, ngược lại là phải giảm chi đầu tư, tiết kiệm trong đầu tư. Đầu tư không được để lãng phí, phải có hiệu quả, không được để thất thoát. 

Về chi thường xuyên, ông Phớc cho biết theo tính toán có những bộ ngành riêng tiền lương, phụ cấp lương chiếm trên 66%, không có gì để tiết kiệm. "Bây giờ bộ ngành tiếp khách rất ít, đi công tác cũng ít, cho nên cũng không nên đặt vấn đề này nhiều. Các bộ ngành đang rất tiết kiệm chi thường xuyên, chủ yếu là phục vụ cho con người, lương và phụ cấp lương là chính", ông Phớc nêu.

Liên quan kiến nghị hoàn thuế giá trị gia tăng, người đứng đầu Bộ Tài chính thông tin đã hoàn được khoảng 92%, đang giải quyết 534 hồ sơ tương ứng 9.154 tỉ nữa. Điều kiện hoàn thuế là phải có hóa đơn giá trị gia tăng, có chứng từ chuyển tiền. Đối với các công ty xuất nhập khẩu thì có thêm chứng từ chuyển tiền hợp đồng để chuyển tiền hàng hóa và tờ khai hải quan. 

"Một số vướng mắc chúng tôi đã xác minh là cơ quan thuế của nước ngoài bảo không tồn tại doanh nghiệp này, có nghĩa là hợp đồng bị vô hiệu, mà hợp đồng vô hiệu thì không hoàn thuế được", ông Phớc nói và cho biết những việc này là bài học rất đau xót. 

Đặc biệt, Bộ trưởng Tài chính cũng dẫn lại vụ Thủ Đức House khi Cục Thuế TP.HCM có 18 người đi tù, kể cả cục phó chịu án tù 4 năm mà "không lấy đồng nào hết, chỉ làm sai thôi". Ông trần tình, nếu trong luật nói hoàn thuế mà chỉ xác minh người bán cuối cùng, cán bộ thuế không vi phạm thì sẽ thực hiện ngay.