2,2 triệu USD được hối lộ cho cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long ra sao?

Sáng 5.1, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử 38 bị cáo trong vụ án liên quan đến Công ty CP công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) và một số bộ, ngành, địa phương.

Đại diện viện kiểm sát thẩm vấn đối với Tổng giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt và ông Nguyễn Huỳnh (từng là thư ký của ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Y tế) để làm rõ về khoản tiền hối lộ 2,25 triệu USD.

TRẦN PHAN

Xem nhanh 20h ngày 5.1: Bí ẩn vali tiền 'thất lạc' của cựu bộ trưởng

Không trực tiếp giao dịch vì "lý do nhạy cảm"

Theo cáo buộc, để thuận lợi trong việc cấp phép và phân phối kit test, bị cáo Phan Quốc Việt bỏ ra hơn 106 tỉ đồng để hối lộ các quan chức. Trong số này, ông Nguyễn Thanh Long nhận nhiều nhất, với 2,25 triệu USD, tương đương hơn 51 tỉ đồng.

Nhận tiền, ông Long trực tiếp can thiệp và chỉ đạo cấp dưới tác động để Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành, hiệp thương giá, phân bổ và thanh toán tiền kit test. Cựu bộ trưởng còn đứng ra giới thiệu Công ty Việt Á với lãnh đạo địa phương để giúp công ty này tiêu thụ kit test.

Thẩm vấn bị cáo Phan Quốc Việt, kiểm sát viên hỏi tại sao nhờ ông Long rất nhiều việc, chi rất nhiều tiền, nhưng không đưa trực tiếp mà phải thông qua ông Nguyễn Huỳnh?

Trả lời câu hỏi trên, bị cáo Việt nói một phần nguyên nhân do dịch bệnh. Phần khác là vào năm 2017, khi tham gia tài trợ một dự án xã hội hóa về y tế ở TP.HCM, bị cáo Việt gặp ông Long và ông Huỳnh, nên 3 người quen biết nhau. Quá trình liên lạc, trao đổi, 3 bên thống nhất rằng mọi việc sẽ thông qua ông Huỳnh, vì có một số "lý do nhạy cảm".

"Lý do nhạy cảm là gì?", kiểm sát viên truy vấn. Tổng giám đốc Công ty Việt Á nói không nhớ rõ, đề nghị kiểm sát viên trích lại lời khai mà mình từng khai ở cơ quan điều tra.

Đại diện viện kiểm sát sau đó công bố nội dung bút lục, cho thấy bị cáo Việt biết về "mâu thuẫn" giữa ông Long và bà Nguyễn Thị Kim Tiến (nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế), ông Long dặn mọi giao dịch đều phải qua ông Nguyễn Huỳnh để "giữ tiếng" cho ông Long.

Chính vì điều này, trong tổng số 2,25 triệu USD hối lộ cho cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, ông Việt chỉ trực tiếp đưa cho ông Long 50.000 USD, 2,2 triệu USD còn lại đều thông qua cựu thư ký Nguyễn Huỳnh.

TRẦN PHAN

Lời khai về việc gợi ý đưa tiền

Được yêu cầu lên bục khai báo trả lời, bị cáo Nguyễn Huỳnh xác nhận lời khai của ông Phan Quốc Việt là đúng. Ông Huỳnh khai nhận 4 tỉ đồng từ Tổng giám đốc Công ty Việt Á cho bản thân, và nhận 2,2 triệu USD chuyển cho cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long.

Số tiền 2,2 triệu USD được đưa, nhận làm 3 lần. Lần 1 là vào năm 2020, bị cáo Việt nhờ ông Huỳnh đưa 200.000 USD cho ông Long để cảm ơn.

Hai lần còn lại là vào năm 2021, mỗi lần 1 triệu USD. Nhận tiền, bị cáo Huỳnh đều đưa lại cho ông Long trong ngày, khi đến đón ông Long.

Đáng chú ý, theo lời khai của bị cáo Huỳnh, 2 lần nhận tiền hối lộ sau này đều do ông Long chủ động thông qua bị cáo Huỳnh đề nghị ông Phan Quốc Việt "hỗ trợ công việc". Nhận "chỉ thị", bị cáo Huỳnh liên lạc, truyền đạt lại thông tin với bị cáo Việt; bị cáo Việt hỏi cần bao nhiêu tiền thì ông Huỳnh nói khoảng 1 triệu USD.

Kiểm sát viên hỏi con số 1 triệu USD là do bị cáo Huỳnh hay ông Long đưa ra, ông Huỳnh khai do cựu Bộ trưởng Bộ Y tế gợi ý khoảng chừng đó.

Lời khai này của ông Huỳnh tương đối thống nhất với lời khai trước đó khi được hội đồng xét xử thẩm vấn. Bị cáo Huỳnh khẳng định ông Long có 2 lần nói rằng cần ông Phan Quốc Việt hỗ trợ giải quyết công việc, mỗi lần 1 triệu USD.

Đối chất ngay tại hội trường xét xử, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long thừa nhận có cầm tiền từ Tổng giám đốc Công ty Việt Á, nhưng khẳng định không hề gợi ý bị cáo Phan Quốc Việt phải chi tiền cho mình. Ông Long cũng không đòi hỏi gì từ phía Công ty Việt Á.

Cựu bộ trưởng phân trần rằng, có thể ông đã nói điều gì đó khiến cựu thư ký Nguyễn Huỳnh hiểu lầm, bởi lẽ ông từng nhiều lần nhắc nhở khi thấy ông Huỳnh khen ngợi kit test Việt Á, dặn dò không được làm ăn gì với bị cáo Việt…