'50 sắc thái' của tự nhiên

Loài sói cũng thuộc nhóm giao phối bất thường  - Ảnh: Shutterstock

Nhiều động vật, như mèo nhà, có gai trên cơ quan sinh dục đực để cào rách mặt trong của cơ quan sinh dục cái nhằm chặn trước chuyện bạn tình ngay lập tức tìm con đực khác giao phối sau khi xong việc. Tuy nhiên, chuyện kinh khủng hơn còn nằm ở đằng sau. Ví dụ, con rệp đực dùng "cái ấy" đâm thủng bụng con cái để bơm thẳng tinh trùng vào máu con cái. Khi ong mật đực giao phối với ong chúa cái, tinh hoàn của nó có thể nổ tung và công cụ truyền giống cũng đi đứt, trong khi một vài loài thằn lằn cái mang những vết sẹo sâu hoắm nhiều tuần sau quan hệ. Loài vịt cũng khét tiếng là bạn tình thô lỗ, và loài vịt Argentina đực có “hung khí” dài nhất trong mọi loài chim chóc và gia cầm, với chiều dài khoảng 43 cm, nên đừng thắc mắc tại sao vịt cái thường chạy trối chết mỗi khi bị tiếp cận. Thú lông nhím mõm ngắn có công cụ truyền giống đến 4 đầu, với 2 đầu sẵn sàng xung trận bất cứ lúc nào để đảm bảo bách phát bách trúng. Cũng chính vì vậy mà tinh hoàn ở loài này căng to gấp 200 lần kích thước bình thường. Và do chúng nằm bên trong cơ thể con vật, rõ ràng là cảm giác không phải thoải mái gì.

Ướt át và hoang dã Ít quái đản nhất theo kết quả khảo sát chính là loài nhím, nhưng nếu cho rằng chuyện con đực tưới ướt bạn tình bằng nước tiểu ở khoảng cách 2 m là không kỳ quặc thì chẳng hiểu cách nào mới được xem là bình thường. Nếu điều này đủ gợi tình và khiến con cái ấn tượng, thế là chúng sẽ bắt cặp và con đực sẽ không được phép ngừng lại cho đến khi kiệt sức. Trong trường hợp vẫn chưa thỏa mãn, con cái nguẩy mông đi tìm bạn tình mới với bàng quang căng đầy. Một điểm thú vị là ở loài nhím, cơn hứng tình của nhím cái là quan trọng nhất vì giao phối ở loài này cực hiếm. Nhím cái chỉ dành từ 8 đến 12 giờ mỗi năm cho chuyện này.

Có rất ít thông tin giúp giải thích nguyên nhân tại sao thế giới động vật có thể tồn tại bao lâu nay dù chuyện ấy quá sức đau khổ, nhưng đây thật sự là hiện tượng kỳ lạ nếu đứng ở góc độ tiến hóa. Có thể dễ dàng tưởng tượng rằng bản thân các con vật cự tuyệt chuyện ấy nếu trải qua một lần đau đớn, nhưng thực tế hoàn toàn không phải vậy. Chuyên gia David Urry của Tổ chức Society of Biology giải thích rằng “xung đột tình dục” diễn ra khi hai giới hướng đến những kết quả lý tưởng khác nhau từ chuyện giao phối, thông thường ở cách thức quan hệ và tần suất giao lưu. Ví dụ, con đực mất công cụ sinh hoạt tình dục và con cái bị đâm thủng. Do vậy, có lẽ con đực có thể hưởng lợi từ việc giao phối từ nhiều lần quan hệ, trong khi sinh hoạt lung tung có thể gây hại hoặc thậm chí đe dọa mạng sống của con cái. “Kết quả là luôn tồn tại một cuộc chạy đua vũ khí mang màu sắc tiến hóa giữa hai giới, với mỗi giới đều cố gắng giành được lợi thế trước”, theo chuyên gia Urry.

Trong một bài báo trên trang The Huffington Post, Hal Herzog, Giáo sư tâm lý học thuộc Đại học miền tây Carolina (Mỹ), nêu lên một nghi vấn: Liệu động vật có khi nào “hưởng thụ” cách giao phối bạo lực và gây đau đớn hay không, giống như dạng thống dâm ở con người. Khi tìm hiểu ý kiến từ giới chuyên gia, ông cho biết nhà nghiên cứu về loài gấu là Bob Jordan kết luận rằng con đực to xác của loài này thích thể hiện sự thống trị và bắt bạn tình quy phục giống lúc di truyền nòi giống. Một chuyên gia khác tên Gordon Burghardt của Đại học Tennessee còn kể lại một số loài nhện có hành vi dạo đầu trước khi quan hệ. Tuy nhiên, trong khi những ví dụ trên mang những nét tương đồng ngoài mặt đối với hành động thống dâm ở người, Giáo sư Herzog bác bỏ khả năng cho rằng động vật thích thú với chuyện bạo lực như vậy.

Quay lại với chuyên gia Urry, nhân loại chỉ mới xuất hiện khoảng 40.000 năm nên trong lĩnh vực ái ân thì chúng ta vẫn còn là tay mơ nếu so với sự kiện sinh sản đầu tiên được cho là cách đây 1,2 tỉ năm dựa trên kết quả phân tích hóa thạch.