Là sản phẩm của Advanced Chemistry Development Inc, dung lượng 7,51MB tương thích với mọi môi trường Windows. Tải về từ địa chỉ http://www.acdlabs.com/download/chemsk.html
ACD Lab 5.12 gồm hai phần ChemSketch-công cụ vẽ công thức hóa học và 3D Viewer-công cụ biễu diễn các công thức. Sau khi tạo ra sản phẩm, ACD Lab cho phép chúng ta lưu lại dưới định dạng BMP, GIF, PCX… Hoặc xuất ra dạng file PDF.
Giao diện chương trình và các công cụ
Như mọi chương trình chạy trong môi trường Windows mà chúng ta thường gặp. ACD Lab cũng trình bày Dòng tiêu đề, các Menu lệnh, các nút công cụ và cửa sổ làm việc. Nhưng quan trọng hàng đầu vẫn là con trỏ chuột.
Có hai loại công cụ:
+ Bấm nút Structure để có các công cụ tạo công thức hóa học chuẩn với các nguyên tử như H, O, N, Cl, Br…
+ Bấm nút Draw để có các công cụ vẽ thông thường.
1/ Sử dụng trỏ chuột và nút công cụ trong môi trường Structure:
Theo mặc định con trỏ chuột ở chế độ thông thường Draw Normal. Tương ứng với nút công cụ có hình vẽ cây bút chì và một nét vạch ngang. Nguyên tố mặc định là Carbon tương ứng với nút chữ C bên trái màn hình. Lúc này con trỏ chuột là hình mũi tên và hai chữ C nối nhau. Bấm chuột vào cửa sổ làm việc công thức hiển thị là CH4 (Metan). Hãy kiểm tra tên của công thức này bằng cách bấm menu Tools chọn Generate Name from Structure. Tương tự như vậy, nếu chọn nút H thì khi bấm chuột trên màn hình sẽ có H2 (hydro); nút N cho NH3; nút O cho H2O; nút P cho PH3; nút S cho H2S, nút Cl cho HCl, nút Br cho HBr.
Để có nhiều gốc hữu cơ hơn bấm nút abc (Edit Atom Label). Lúc này con trỏ chuột có ký tự ab gạch dưới. Bấm lên màn hình để có hộp Edit Label, rồi chọn gốc hữu cơ tương ứng. Có tổng cộng 31 mẫu.
Muốn vẽ nối tiếp hai công thức thì bấm chọn nút Draw Continuous trên thanh công cụ. Muốn vẽ một dãy liên tục thì chọn nút Draw chains, con trỏ chuột chuyển qua dạng 4 nguyên tử carbon.
2/ Sử dụng các công thức khuôn mẫu:
Các công cụ trình bày phần trên xét cho cùng chỉ để vẽ những công thức đơn giản. Hoặc hiệu chỉnh công thức có sẵn mà thôi. Đối với những công thức phức tạp hãy tận dụng các khuôn mẫu mà ACD Lab cung cấp. Bấm nút Open Template Windows để gọi ra hộp Template Windows. Có rất nhiều loại khuôn mẫu. Trong bản miễn phí này mặc định có 10 loại được hiển thị và mỗi loại có thêm những biến thể bên trong đó là:
+ Alkaloid: mẫu của các cấu trúc nhân dị vòng có chứa Nitơ, thường các hoạt chất dạng này rất mạnh và độc. Có tất cả 11 nhóm con cùng loại
+ Carbohydrates: Có 3 nhóm con
+ DNA/RNA Kit: Công thức của các hoạt chất tạo nên AND và ARN
+ Lab Kit: Các công cụ trong phòng thí nghiệm, gồm 7 nhóm khác nhau. Gồm các mẫu công cụ rất chi tiết và hết sức công phu
+ Newman Project: Gồm hai nhóm con
+ Orbital: Các mẫu để vẽ quỹ đạo của các lớp mây điện tử
+ Phosphorus Compound: Các gốc photphas hữu cơ
+ Steroid: Có 3 nhóm con vẽ các loại nhân Steroid
+ Sugar: Vẽ công thức các loại đường đơn và kép (đồng phân alpha)
+ Terpenoid: Vẽ các loại dẫn chất của họ Terpen (có nhiều trong nhựa thông)
Muốn có thêm các mẫu khác, bấm chuột vào khung Template List. Chúng ta sẽ được cung cấp hầu như đủ các nhóm hóa học khác như: Acid amin, Vitamin, đồng phân beta của các loại đường, các khuôn mẫu không gian 3D…
Việc sử dụng các công cụ vẽ thông thường trong phần Draw chắc không xa lạ gì với các bạn. Trên danh nghĩa ACD Lab dùng để vẽ các công thức hóa học nhưng thực ra nếu ứng dụng nó để vẽ các hình dạng đồ họa véctơ thì cũng rất tiện lợi.
Sử dụng ACD 3D Viewer:
Công cụ này dùng đễ trình diễn một công thức hóa họa đã được vẽ hoàn chỉnh bên ChemSketch. Các bước thực hiện:
1/ Vẽ một công thức hoàn chỉnh trong ACD ChemSketch, lưu dưới dạng file *.sk2
2/ Bấm vào menu ACD/Labs chọn 3D Viewer, chờ một chút để 3D Viewer hoạt động.
3/ Chọn hiển thị theo một trong 6 kiểu nhờ vào nút công cụ. Hãy chọn nút Ball and Stick cùng với nút with Dots. Kế tiếp bấm nút Auto Rotate để thấy sự ngoạn mục của việc trình chiếu.
Trên đây là những nét căn bản nhất của chương trình mà thôi. Còn nhiều tính năng thật sự mạnh và độc đáo chờ bạn nghiên cứu. Hy vọng phần mềm này sẽ làm hài lòng các bạn yêu thích môn hóa học.
Tạ Xuân Quan
Bình luận (0)