Bệnh 'bí ẩn' tại Congo: Lưu ý các ca sốt rét nhập cảnh

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) vừa mới nhận được thông báo từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về bệnh dịch chưa rõ nguyên nhân tại Cộng hòa dân chủ Congo (Congo).

WHO cho biết, từ ngày 24.10 - 5.12.2024, khu vực y tế Panzi ở tỉnh Kwango (Cộng hòa dân chủ Congo) đã ghi nhận 406 trường hợp mắc bệnh chưa được chẩn đoán với các triệu chứng sốt, nhức đầu, ho, sổ mũi và đau nhức cơ thể. 31 trường hợp đã tử vong. Những trường hợp tử vong vẫn cần được điều tra, mô tả (tuổi, giới tính) và xác minh. Với biểu hiện lâm sàng và các triệu chứng được báo cáo, cùng một số ca tử vong liên quan, viêm phổi cấp tính, cúm, Covid-19, sởi và sốt rét đang được xem là các yếu tố nguyên nhân tiềm ẩn với tình trạng suy dinh dưỡng là một yếu tố góp phần.

Trước nhận định ban đầu về nguy cơ tiềm ẩn liên quan bệnh chưa rõ nguyên nhân tại Congo, tiến sĩ, bác sĩ Hoàng Đình Cảnh, Viện trưởng Viện Sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng T.Ư (NIMPE), đánh giá, với các bệnh truyền nhiễm gây dịch trên thế giới, Việt Nam cũng không ngoại lệ, trong bối cảnh việc đi lại giữa các nước rất lớn.

Theo ông Cảnh, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 100 ca sốt rét ngoại lai, trong đó có các ca bệnh về từ châu Phi (Congo, Bờ Biển Ngà...).

ẢNH: SỞ Y TẾ HÀ NỘI

"Do đó, những người về từ châu Phi hoặc từ vùng dịch cần chủ động khai báo y tế, phát hiện sớm các triệu chứng nghi ngờ sốt rét và đến cơ sở y tế để được chẩn đoán đúng, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời (nếu mắc bệnh) thì không có tử vong", ông Cảnh lưu ý.

Viện trưởng NIMPE cho biết thêm, tại Việt Nam, các ca bệnh "cổ điển" vẫn là sốt rét ác tính. Nhiều năm trước, Việt Nam từng ghi nhận 5.000 ca tử vong/năm do căn bệnh này. Các năm gần đây, do tiến bộ của thuốc và hệ thống giám sát phát hiện sớm, trong nước hầu như không còn ca tử vong do sốt rét.

Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, người mắc sốt rét có các triệu chứng lâm sàng điển hình với 4 đặc điểm sau: hiện đang sốt trên 37,5 độ C hoặc có sốt trong 3 ngày gần đây; không giải thích được nguyên nhân gây sốt khác; đang ở hoặc qua lại vùng sốt rét trong vòng 9 tháng trở lại; điều trị bằng thuốc sốt rét có đáp ứng tốt trong vòng 3 ngày.

Sốt rét ác tính triệu chứng nổi bật là có rối loạn ý thức (li bì hoặc vật vã, nói nhảm), sốt cao liên tục, mất ngủ nhiều, nhức đầu dữ dội, nôn hoặc tiêu chảy nhiều, thể trạng nặng.

Các dấu hiệu khác như: rối loạn hô hấp hoặc suy hô hấp; huyết áp giảm do mất nước, hoặc tăng do phù não; nôn và tiêu chảy. Có thể gặp suy thận, đái ít hoặc vô niệu, urê huyết cao, đái huyết cầu tố do tan máu ồ ạt. Tỷ lệ tử vong do sốt rét ác tính thể não từ 20 - 50%.