Nguyên nhân
Bệnh gút trước đây người ta gọi là bệnh của vua, quan, ngày nay có thể gọi là bệnh của nhà giàu bởi vì bệnh liên quan đến chế độ ăn nhiều chất đạm (protid). Bệnh gút thường gây đau và viêm tấy ở khớp xương, đặc biệt là khớp ngón cái, khớp gối và đau nhiều nhất vào ban đêm. Lý do đau khớp là vì khi acid uric vượt quá 8 mg/dl trong máu mà khả năng bài xuất theo nước tiểu lại giảm đi thì tinh thể urat lắng đọng lại trong khớp xương.
Nguyên nhân của bệnh gút là do rối loạn chuyển hóa chất purin làm tăng lượng acid uric trong máu. Ở người bình thường lượng acid uric sản xuất ra và lượng thải trừ chúng luôn luôn cân bằng. Khi các loại thực phẩm có chứa nhân purin đưa vào cơ thể được phân hủy thành acid uric. Acid uric là loại trung tính mà cơ thể con người không cần thiết cho nên sẽ bị thận lọc ra khỏi dòng máu, bài tiết ra ngoài cơ thể theo đường niệu. Khi lượng purin quá nhiều thì lượng acid uric được tạo ra cũng được tăng theo, cho nên cơ thể không thể đào thải ra hết được.
|
|
Những thực phẩm nên dùng và nên tránh
Thực phẩm có nhiều chất purin (trừ các loại rau xanh nhiều prurin lại không làm gia tăng bệnh gút) là phủ tạng động vật như óc, thận, gan, tim, thịt đỏ như thịt chó, thịt bò, trâu... và hải sản như tôm, mực. Người ta cũng ghi nhận ăn thịt chứa nhiều mỡ, sữa có nhiều chất béo, bia, thực phẩm sấy khô (cá khô, mực khô, thịt hun khói) và các chất ngọt nhân tạo có nguy cơ cao gây mắc bệnh gút. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, khi một người đã mắc bệnh gút rồi thì rất khó chữa trị khỏi hẳn mà nên xác định là “sống chung với bệnh gút”. Ngoài việc điều trị giảm sưng, đau khớp khi lên cơn cấp tính thì những thuốc giúp cơ thể đào thải acid uric cũng được sử dụng với liều lượng như thầy thuốc chỉ định.
Nên ăn thực phẩm gì và nên kiêng thực phẩm gì đối với người bị bệnh gút? Nói chung đối với người bị gút nên sử dụng thức ăn ít chứa nhân purin như ngũ cốc (gạo, ngô, bánh mì), các loại hạt, bơ, dầu, mỡ, đường, trứng, sữa, phomat tươi, rau, quả. Hạn chế sử dụng thịt, cá, hải sản, gia cầm, đậu đỗ. Nên kiêng ăn óc, gan tim, thận, nấm. Tuyệt đối không uống rượu, bia, cà phê, chè nhưng cần uống nước lọc đủ lượng hằng ngày.
Khi đang lên cơn đau thì tạm thời chỉ ăn cơm, bánh mì, bột ngũ cốc, trái cây, rau các loại và không nên ăn nước mắm. Khi hết cơn đau có thể ăn một số thức ăn có hàm lượng purin vừa như các loại họ đậu, rau dền, ít thịt gà, cá. Đối với người béo, thừa cân mà bị bệnh gút thì nên có kế hoạch giảm cân từ từ, nếu giảm nhanh quá hoặc nhịn ăn chẳng hạn thì nồng độ acid uric có thể tăng lên do sự phân hóa chính các tế bào của cơ thể dẫn đến cơn đau do gút.
PGS.TS Bùi Khắc Hậu
Bình luận (0)