Ông Mạc Thanh Giang, Phó giám đốc BHXH tỉnh Ninh Thuận, cho biết tác động của đại dịch Covid-19 hơn 2 năm qua đã ảnh hưởng lớn đến việc làm, đời sống, thu nhập của NLĐ; và một trong những điều kiện hưởng BHXH một lần là sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH; thì đây là thời điểm nhiều NLĐ có nhu cầu rút BHXH một lần. Trong 3 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn Ninh thuận có 1.455 người đã giải quyết hưởng BHXH một lần, tăng 0,68% so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 13 lần so với cùng kỳ năm 2020.
 |
Người lao động cần cân nhắc kỹ khi rút BHXH một lần |
Thành Nguyễn |
Xin ông cho biết những thiệt thòi khi NLĐ nhận BHXH một lần.
Ông Mạc Thanh Giang: Việc nhận BHXH một lần có thể giải quyết được một số khó khăn trước mắt về kinh tế nhưng sẽ có nhiều thiệt thòi. Thứ nhất, với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi. Như vậy, nếu lĩnh BHXH một lần, NLĐ sẽ bị thiệt khoảng 1,14 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 và khoảng 0,64 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH sau năm 2014. Nếu so sánh với việc tích lũy thời gian để hưởng lương hưu, thì thiệt thòi là không tính hết được. Thứ hai là toàn bộ thời gian đã hưởng BHXH một lần không còn được tính là thời gian tham gia BHXH, Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ- BNN). Trong khi thời gian đã đóng, NLĐ phải tích lũy hằng tháng, hàng năm mới có được chứ không phải đóng một lần mà có được. Đặc biệt, có NLĐ đã có thời gian làm việc với chức danh nghề, công việc nặng nhọc độc hại mà theo quy định người có thời gian làm việc với chức danh nghề, công việc nặng nhọc độc hại từ đủ 15 năm trở lên mà đã đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên được nghỉ hưu trước 5 tuổi so với NLĐ trong điều kiện bình thường. Nếu sau khi nhận BHXH một lần có tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc mà trong thời gian tham gia nếu không may bị TNLĐ, BNN thì mức hưởng rất thấp, hoặc tham gia đủ điều kiện hưởng lương hưu thì mức lương hưu cũng thấp (vì quá trình tham gia BHXH ít).
Rút BHXH một lần sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu; không có điều kiện vật chất đảm bảo cho cuộc sống lúc tuổi già (chẳng khác nào kiếm củi ba năm đốt một giờ). Đặc biệt là sẽ mất đi quyền lợi được cấp thẻ BHYT miễn phí (với quyền lợi hưởng khi đi KCB là 95%); trong khi ở độ tuổi này, NLĐ không có khả năng lao động, không có thu nhập lại thường xuyên đau ốm. Việc NLĐ nhận BHXH một lần đồng nghĩa với việc họ từ bỏ quyền được đảm bảo an sinh xã hội của bản thân; biến quyền chủ động về kinh tế sang phụ thuộc về kinh tế vào gia đình, xã hội. Rút BHXH một lần mất đi chế độ tử tuất, như tiền mai táng phí, trợ cấp tuất một lần hoặc tuất hàng tháng (cho con dưới 18 tuổi, vợ/chồng, bố mẹ bên vợ, bên chồng hết tuổi lao động theo quy định).
Vậy BHXH Ninh Thuận có những giải pháp gì để hạn chế tình trạng người lao động rút BHXH một lần trên địa bàn tỉnh?
- Thời gian qua, đơn vị đã tổ chức thực hiện nhanh chóng, kịp thời NQ 68 và NQ 116 của Chính phủ về chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, trong đó có chính sách hỗ trợ người sử dụng lao động đào tạo bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ.
Chính sách hỗ trợ bằng tiền cho NLĐ tạm hoãn HĐLĐ, nghỉ việc không hưởng lương; ngừng việc và NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm 30.9.2021 và người dừng tham gia BHTN từ tháng 1.2020 đến 30.9.2021 có thời gian đóng BHTN được bảo lưu từ quỹ BHTN. Từ tháng 4.2022, tiếp tục phối hợp với các cấp, các ngành triển khai Quyết định số 08 ngày 28.3.2022 của Thủ tướng Chính phủ, quy định về thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ, giúp NLĐ vượt qua khó khăn về việc làm và kinh tế để sớm ổn định cuộc sống. Tăng cường và đẩy mạnh tuyên truyền về lợi ích tham gia BHXH và những thiệt thòi khi rút BHXH một lần trên các phương tiện truyền thông và tuyên truyền giải thích vận động, tư vấn tại nơi tiếp nhận hồ sơ giải quyết BHXH 1 lần và trợ cấp thất nghiệp.
Ngoài ra, để hạn chế tình trạng người lao động rút BHXH một lần thì cần có sự vào cuộc của các cấp, ngành với đồng bộ các giải pháp, như: xây dựng hệ thống BHXH đa tầng bằng cách bổ sung quy định trợ cấp hưu trí xã hội; bổ sung lao động tham gia để mở rộng diện đóng BHXH bắt buộc; sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng tối thiểu từ 20 xuống 15, tiến tới còn 10 năm. Tăng cường, đẩy mạnh đào tạo nghề và giới thiệu việc làm cho NLĐ… để hạn chế tình trạng người lao động rút BHXH một lần.
.
Bình luận (0)