Ông Strauss-Kahn đã được trả tự do có điều kiện trong hôm 1.7 sau khi các nhà điều tra bày tỏ nghi ngờ về tính trung thực của nguyên cáo là nữ hầu phòng ở khách sạn Sofitel, New York.
Theo báo giới, vụ án đang bên bờ vực sụp đổ mặc dù các công tố viên vẫn không hủy bỏ nó.
Như chính trị gia ôn hòa người Pháp Francois Bayrou từng mô tả vụ án của ông Strauss-Kahn là sự pha trộn giữa “vở bi kịch Hy Lạp” và “phim truyền hình nhiều tập Mỹ”, sự đổi chiều kịch tính này một lần nữa làm nước Pháp chấn động.
|
|
Không ai biết được phán quyết cuối cùng dành cho ông Strauss-Kahn. Ông có thể có tội hoặc được trắng án song đây là lúc giới truyền thông nên dừng lại một chút để suy nghĩ về nguyên tắc suy đoán vô tội. Câu hỏi đặt ra là liệu nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự có phải đã biến mất trong cơn mê loạn của giới truyền thông hay không?
Khi vụ án của ông Strauss-Kahn xảy ra vào ngày 14.5, giới truyền thông mừng như bắt được vàng. Một vụ án ly kỳ pha trộn giữa chính trị, danh vọng, quyền lực, mưu đồ, tình dục… và cả cuộc chiến giữa người giàu và kẻ nghèo, một món cốc-tai kinh điển cho bộ phim truyền hình nhiều tập.
Khởi đầu bằng hình ảnh bị còng tay dẫn giải đi qua trước ống kính soi mói của giới truyền thông để vào trụ sở tòa án, “perp walk” theo cách gọi của người Mỹ, Strauss-Kahn dần trở thành một kẻ biến thái, bệnh hoạn trong cuộc chạy đua khai thác tin tức.
Mọi khía cạnh trong đời tư của nghi can đều bị phơi bày, từ xu hướng tình dục đến quá khứ trác táng hay tuổi thơ dữ dội… Rồi không ít những nạn nhân mới xuất hiện với các câu chuyện hấp dẫn về sự xấu xa, đồi bại của nghi can.
Cựu Bộ trưởng Văn hóa và Giáo dục Pháp Jack Lang đã thốt lên vào thời điểm đó: “Có một cảm giác chung về cơn thịnh nộ phán xét của giới truyền thông, về một cuộc hành hình kiểu Lynch”.
Dẫu vậy, Strauss-Kahn vẫn còn may mắn mặc dù có những thứ không thể sửa chữa ngay cả khi ông được tuyên vô tội, như cuộc chạy đua vào chức tổng thống Pháp năm 2012 hay chiếc ghế tổng giám đốc IMF đã không còn. Sự nổi tiếng của Strauss-Kahn đảm bảo rằng nếu ông được tuyên vô tội, tin tức đó sẽ xuất hiện trên trang nhất của các tờ báo.
Có không ít những nghi can khác đủ nổi tiếng hoặc đơn giản vụ án của họ đủ ly kỳ để xuất hiện trên trang nhất khi bị khởi tố. Song một khi những cáo buộc được hủy bỏ, họ không còn đủ sức hút hay bản thân tin tức không còn giật gân để được đón nhận. Hay nói cách khác, giới truyền thông không còn tìm thấy lợi ích trong việc khai thác sự kiện đó nữa. Sẽ có những tờ báo từng gieo rắc sự nghi kỵ với nghi can không màng đến việc trả lại thanh danh cho bị cáo.
Với nhiều trường hợp, những thiệt hại trong cuộc sống mà họ gánh chịu vĩnh viễn sẽ không thể sửa chữa. Con cái họ có thể sẽ sống với nỗi ám ảnh mà báo chí gieo rắc đến suốt đời. Cuộc sống gia đình đổ vỡ không phải vì người chồng hoặc vợ không tin tưởng họ song đơn giản chỉ vì sức ép và sự căng thẳng đã quá sức chịu đựng.
Vụ án của Strauss-Kahn nhắc cho người ta nhớ lại về nguyên tắc suy đoán vô tội. Trong một cuộc thăm dò được tờ Washington Post đưa ra sau khi ông Strauss-Khan được trả tự do, có đến 69% số người cho rằng nguyên tắc suy đoán vô tội đã biến mất trong cơn lũ truyền thông ngày nay.
Trong nhiều trường hợp, cách đưa tin từ giả định rằng bị cáo có tội chẳng liên can gì đến quyền được biết của công chúng. Thay vào đó, nó chỉ phục vụ cho thói ngồi lê đôi mách, nỗi khát khao chứng kiến những người khổng lồ quỵ ngã hoặc sự hả hê khi nhìn thấy cảnh khốn đốn của người khác. Chính tâm lý này cũng góp phần nuôi dưỡng cơn mê loạn của truyền thông ngày nay. Nếu không quay trở lại với nguyên tắc suy đoán vô tội, sự tiếp diễn những bi kịch như trên là điều khó có thể tránh khỏi.
Sơn Duân
Bình luận (0)