Bí mật về người Hung Nô thúc đẩy Trung Quốc xây Vạn Lý Trường Thành

Được biết đến với cái tên Hung Nô, đế chế này đã gây ra nhiều xung đột với đối thủ lớn là Trung Quốc, dẫn đến việc xây dựng Vạn Lý Trường Thành vẫn tồn tại cho đến ngày nay.

Tuy nhiên, không có văn bản nào trừ những ghi chép do các nhà viết sử Trung Quốc để lại rằng người Hung Nô là những kẻ man rợ, đế chế và người dân Hung Nô từ lâu đã chìm trong bóng tối của lịch sử.

CNN

Bằng chứng DNA cổ xưa, kết hợp với thành quả của các cuộc khai quật khảo cổ học gần đây, đang tiết lộ những bí mật của một trong những thế lực chính trị quyền lực nhất thời đại.

Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã hoàn thành cuộc điều tra di truyền từ hai nghĩa trang dọc theo biên giới phía tây của đế chế Hung Nô ở Mông Cổ ngày nay. Họ khai phá một nghĩa trang dành cho giới thượng lưu quý tộc ở Takhiltyn Khotgor và một nghĩa trang dành cho giới thượng lưu địa phương ở Shombuuzyn Belchir.

Các nhà khoa học đã sắp xếp trình tự bộ gen của 17 cá thể được chôn cất trong hai nghĩa trang và tìm thấy mức độ đa dạng di truyền "cực kỳ cao", cho thấy có khả năng đế chế này là đa sắc tộc, đa văn hóa và đa ngôn ngữ, theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Science Advances.

CNN

Tác giả Choongwon Jeong, Phó giáo sư khoa sinh học tại Đại học Quốc gia Seoul, cho biết: "Bây giờ chúng tôi có ý tưởng về cách người Hung Nô mở rộng lãnh thổ của họ bằng cách kết hợp các nhóm người khác nhau và tận dụng hôn nhân, mối quan hệ họ hàng để xây dựng đế chế".

Trong số những ngôi mộ riêng lẻ được nghiên cứu, những ngôi mộ có địa vị cao nhất thuộc về phụ nữ, cho thấy rằng họ đóng một vai trò đặc biệt quyền lực trong xã hội Hung Nô.

Những chiếc quan tài tinh xảo có biểu tượng mặt trời và mặt trăng bằng vàng vốn là biểu tượng quyền lực của người Hung Nô. Một ngôi mộ chứa hài cốt của 6 con ngựa và một cỗ xe.

Bryan Miller, nhà khảo cổ học nghiên cứu nghệ thuật châu Á tại Đại học Michigan cho biết: "Những người phụ nữ ưu tú này sở hữu những vật liệu không chỉ để thể hiện địa vị của họ như thắt lưng và vòng cổ mà còn để ban hành quyền lực, chẳng hạn như những đồ dùng có uy tín để tổ chức các bữa tiệc chính trị". Ông nói qua email: "Họ rất được tôn kính với nhiều lễ vật từ tất cả những người tham dự đám tang của họ, thể hiện tầm quan trọng xã hội liên tục của họ trong cộng đồng trong suốt cuộc đời của họ.

CNN

Nghiên cứu cũng tiết lộ thông tin về cuộc sống của những đứa trẻ Hung Nô. Các cậu bé vị thành niên, giống như đàn ông, được chôn cùng với cung tên. Bé trai dưới 11 tuổi thì không.

Christina Warinner, Phó giáo sư nhân chủng học tại Đại học Harvard nhận định: "Trẻ em được đối xử khác biệt trong tang lễ tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính theo quy định trong xã hội Hung Nô".

Ursula Brosseder, nhà khảo cổ học thời tiền sử tại Đại học Bonn, cho biết nghiên cứu đã cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về kết cấu xã hội của người Hung Nô bằng cách sử dụng di truyền học như một công cụ.

Brosseder nói thêm rằng Hung Nô thường bị hiểu lầm vì hầu hết thông tin về đế chế này và những thông tin khác có nguồn gốc từ thảo nguyên Á-Âu, đều đến từ các ghi chép của Trung Quốc và Hy Lạp cổ đại, nơi phần lớn những người chăn nuôi du mục bị coi là thấp kém.

Miller cho rằng Hung Nô để lại một di sản mạnh mẽ truyền cảm hứng cho các chế độ du mục sau này bắt nguồn từ thảo nguyên Á-Âu như người Mông Cổ của Thành Cát Tư Hãn. "Và chính di sản mạnh mẽ này mà người Mông Cổ đã tiếp thu khi họ thành lập đế chế của riêng mình nhiều thế kỷ sau đó", Miller nhận xét.