Bộ Công an đề xuất cấm mua, bán dữ liệu cá nhân dưới mọi hình thức

Bộ Công an cho hay, Việt Nam hiện có tổng số 69 văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến bảo vệ dữ liệu cá nhân, thế nhưng tất cả đều chưa thống nhất về khái niệm và nội hàm dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Cạnh đó, tình trạng dữ liệu cá nhân bị mua bán, lộ, mất đang diễn ra tràn lan, nhiều hành vi vi phạm pháp luật thiếu quy định xử lý…

Thực tiễn trên cho thấy việc ban hành luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là hết sức cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ quyền dữ liệu cá nhân; ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của cá nhân, tổ chức; nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

ẢNH: T.N

Cấm mua, bán dữ liệu cá nhân dưới mọi hình thức

Theo dự thảo luật, dữ liệu cá nhân là thông tin dưới dạng ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng tương tự trên môi trường điện tử gắn liền với một con người cụ thể hoặc giúp xác định một con người cụ thể.

Dữ liệu cá nhân gồm 2 loại: dữ liệu cá nhân cơ bản và dữ liệu cá nhân nhạy cảm.

Trong đó, dữ liệu cá nhân cơ bản gồm họ tên, ngày/tháng/năm sinh, giới tính, nơi sinh, quốc tịch, hình ảnh cá nhân, số điện thoại, số định danh, tình trạng hôn nhân…

Dữ liệu cá nhân nhạy cảm là thông tin khi bị xâm phạm sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, gắn liền với quyền riêng tư của cá nhân.

Loại này gồm: quan điểm chính trị, quan điểm tôn giáo, tình trạng sức khỏe và đời tư được ghi trong bệnh án; các thông tin về nguồn gốc chủng tộc, đặc điểm di truyền, đời sống tình dục, xu hướng tình dục; dữ liệu về vị trí của cá nhân được xác định qua dịch vụ định vị…

Dự thảo nêu rõ 8 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điển hình là, dữ liệu cá nhân không được mua, bán dưới mọi hình thức.

Dữ liệu cá nhân được xử lý công khai, minh bạch. Chủ thể dữ liệu được biết về hoạt động liên quan tới xử lý dữ liệu cá nhân của mình, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Dữ liệu cá nhân chỉ được xử lý đúng với mục đích đã được bên kiểm soát dữ liệu cá nhân, bên xử lý dữ liệu cá nhân, bên kiểm soát và xử lý dữ liệu cá nhân, bên thứ ba đăng ký, tuyên bố về xử lý dữ liệu cá nhân.

ẢNH: TUYẾN PHAN

Ngừng tiếp thị ngay lập tức khi chủ thể dữ liệu có yêu cầu

Dự thảo dành riêng một điều luật để quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong kinh doanh dịch vụ tiếp thị.

Theo đó, tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ tiếp thị chỉ được sử dụng dữ liệu cá nhân của khách hàng được thu thập qua hoạt động kinh doanh của mình để kinh doanh dịch vụ tiếp thị. Việc thu thập, sử dụng dữ liệu cá nhân phải bảo đảm quyền của chủ thể dữ liệu.

Việc xử lý dữ liệu cá nhân của khách hàng để kinh doanh dịch vụ tiếp thị phải được sự đồng ý của khách hàng, trên cơ sở khách hàng biết rõ nội dung, phương thức, hình thức, tần suất giới thiệu sản phẩm.

Ngoài ra, việc sử dụng dữ liệu cá nhân để tiếp thị phải phù hợp với quy định của pháp luật về phòng chống thư rác, sim rác.

Chủ thể dữ liệu có quyền yêu cầu ngừng nhận thông tin từ dịch vụ tiếp thị. Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ tiếp thị phải ngừng ngay lập tức sau khi có yêu cầu của chủ thể dữ liệu.

Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ tiếp thị không được thuê hoặc thỏa thuận để một tổ chức khác thực hiện hoặc hỗ trợ việc thực hiện việc kinh doanh tiếp thị.

Đồng thời, tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ tiếp thị có trách nhiệm chứng minh việc sử dụng dữ liệu cá nhân của khách hàng được giới thiệu sản phẩm đúng với quy định.

Nghe lén, nghe trộm là vi phạm pháp luật

Dự thảo cũng quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với mạng xã hội, dịch vụ truyền thông được cung cấp trực tiếp đến người xem thông qua không gian mạng (OTT).

Theo đó, dữ liệu cá nhân đăng ký tài khoản mạng xã hội, dịch vụ OTT không phải là dữ liệu công khai và không thuộc trường hợp được xử lý mà không cần có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu.

Tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ mạng xã hội, dịch vụ truyền thông nói trên có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam khi hoạt động tại thị trường Việt Nam hoặc xuất hiện trên kho ứng dụng di động cung cấp cho thị trường Việt Nam.

Thông báo rõ ràng nội dung dữ liệu cá nhân thu thập khi chủ thể dữ liệu cài đặt và sử dụng mạng xã hội, dịch vụ OTT. Không thu thập trái phép dữ liệu cá nhân và ngoài phạm vi theo thỏa thuận với khách hàng.

"Nghe lén, nghe trộm hoặc ghi âm cuộc gọi và đọc tin nhắn văn bản khi không có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu là hành vi vi phạm pháp luật", dự thảo luật quy định.

Dự thảo luật còn nêu rõ: không được yêu cầu chụp ảnh căn cước công dân, chứng minh nhân dân làm yếu tố xác thực tài khoản; cung cấp lựa chọn cho phép người dùng từ chối thu thập cookies và chia sẻ cookies.

Thông báo cụ thể, rõ ràng, bằng văn bản về việc chia sẻ dữ liệu cá nhân cũng như áp dụng biện pháp bảo mật khi thực hiện hoạt động quảng cáo, tiếp thị dựa trên dữ liệu cá nhân của khách hàng…